پایان زیان‌دهی با خصوصی‌سازی

در حالی که شرکت پست با زیان چند صد‌میلیاردی مواجه شده است و با ورشکستگی دست و پنجه نرم می‌کند اما موضوع خصوصی‌سازی شرکت پست همچنان سر جای خود قرار دارد. به‌رغم اینکه در سال گذشته اساسنامه شرکت پست برای تغییر به سازمان پست در جهت انجام خصوصی‌سازی از سوی دولت دهم به مجلس ارائه شد اما تغییر دولت باعث شد در این زمینه وقفه ایجاد شود. وقفه‌ای که به گفته کارشناسان ارتباطات و فناوری اطلاعات کشور باید آن را به فال نیک گرفت. چرا که اگر با این زیان هنگفت شرکت پست قرار بود واگذاری انجام گیرد بدون شک این خصوصی‌سازی نیز به شکست منجر می‌شد. برای آنکه از آخرین وضعیت خصوصی‌سازی شرکت پست مطلع شویم با محمد سلیمانی عضو کمیسیون صنایع مجلس و وزیر ارتباطات دولت نهم که در زمان وزارت او خصوصی‌سازی شرکت پست به طور جدی مطرح شد به گفت‌وگو پرداختیم. با وجود انتقادات بر خصوصی‌سازی کامل شرکت پست اما او معتقد است باید طبق قانون شرکت پست به طور کامل خصوصی شود و نباید اپراتور دولتی در کنار اپراتور بخش خصوصی فعالیت کند.



با توجه به لایحه‌ای که دولت قبلی برای خصوصی‌سازی شرکت پست به مجلس ارائه کرد و قرار بود سازمان پست تشکیل شود اکنون با تغییر دولت خصوصی‌سازی این شرکت در چه مرحله‌ای قرار دارد؟
لایحه‌ای که دولت قبلی به مجلس ارائه کرد برای ایجاد شرکت دولتی و تفکیک وظایف حاکمیتی و تصدی‌گری بود. این مساله در کمیسیون ارتباطات مجلس در حال بررسی است. با توجه به اینکه دولت تغییر کرده است باید دولت جدید این لایحه را بازنگری و اصلاح کند و پس از آن مجلس بتواند درباره این لایحه تصمیم‌گیری کند.

در حال حاضر انتقادات بسیاری درباره این شیوه خصوصی‌سازی شرکت پست مطرح است که برخی کارشناسان معتقدند این شرکت نباید به طور کامل به بخش خصوصی واگذار شود. آیا موافق این امر هستید؟
خیر، در قانون بر خصوصی‌سازی شرکت پست تاکید شده است. تنها بخش حاکمیتی باید در دولت باقی بماند و سایر امور پستی باید به بخش خصوصی واگذار شود. اگر اپراتور دولتی باقی بماند و اپراتورهای بخش خصوصی شکل گیرند در حقیقت به بخش خصوصی ظلم شده است. مگر بخش خصوصی در ایران چقدر توان دارد که بتواند با دولت رقابت کند. بخش خصوصی نمی‌تواند با دولت کشتی بگیرد این امر به شکست این بخش منجر می‌شود. باید مطالعات کارشناسی همه‌جانبه در خصوصی‌سازی شرکت پست انجام شود. به هر حال خصوصی‌سازی معایب و مزایایی دارد. اما با توجه به اینکه مزایای آن بیشتر است می‌تواند تاثیر‌گذار‌تر باشد.

از طرفی به علت زیان‌دهی بالغ بر 200 میلیارد تومانی شرکت پست گفته می‌شود بخش خصوصی از این واگذاری استقبال نخواهد کرد.
اتفاقاً یکی از مزایای خصوصی‌سازی شرکت پست در همین است که با ورود بخش خصوصی و حاکم شدن مدیریت جوان و پویا شرکت پست به تدریج از زیان‌دهی خارج می‌شود. اداره شرکت عریض و طویل دولتی بسیار سخت و پیچیده است. چاره‌ای جز خصوصی‌سازی نداریم. اگر خصوصی‌سازی انجام شود دیگر در تعیین نرخ تعرفه‌ها نیز پست با مشکل مواجه نمی‌شود و بر اساس بازار رقابتی این تعرفه‌ها تعیین می‌شود. در حال حاضر نرخ تعرفه‌های پستی برای شرکت پست مقرون به صرفه نیست. اما چون این شرکت دولتی است باید با این وضعیت خود را وفق دهد. ولی پس از خصوصی‌سازی شرایط فرق می‌کند.

با این اوصاف دیگر بخش خصوصی در بخش‌هایی که صرفه اقتصادی ندارد مانند ارائه خدمات پستی در روستاها کار نخواهد کرد.
تمام این موارد باید در خصوصی‌سازی این شرکت در نظر گرفته شود. خدمات الزامی دولت و حاکمیت باید مانند گذشته ارائه شوند و نباید خللی در این زمینه ایجاد شود. قطعاً در بررسی و مطالعات کارشناسی این مسائل پیش‌بینی می‌شود. ارائه خدمات به روستاییان جزو خدمات الزامی است و نمی‌توان به بهانه اینکه صرفه اقتصادی ندارد از انجام این تکلیف شانه خالی کرد.

چه تضمینی وجود دارد که اشتباهات خصوصی‌سازی که در واگذاری مخابرات رخ داد برای واگذاری شرکت پست رخ ندهد. اکنون این مساله باعث گلایه مسوولان امر شده است.
به هر حال تجربه دولت و مجلس در واگذاری‌ها افزایش یافته است. باید از تجارب گذشته استفاده کرد و مانع تکرار خطاهای قبلی شد. خصوصی‌سازی مخابرات نمونه‌ای است که باید مورد توجه باشد تا مسائل و چالش‌های رخ‌داده در واگذاری شرکت پست رخ ندهد. به هر حال دولت باید از کارشناسان و مشاوران زبده بهره گیرد و یک مدل کارآمد برای خصوصی‌سازی شرکت پست ارائه کند. هر زمان دولت اعلام آمادگی کند مجلس نیز این آمادگی را دارد تا به دولت برای موفقیت در این واگذاری کمک کند.