رو به روس

بازرگانان ایرانی مدت‌هاست که به فکر گسترش مبادلات با همسایه بزرگ شمالی افتاده‌اند؛ به ویژه بعد از تحریم‌های آمریکا و اروپا علیه روسیه، که بازار 140 میلیون نفری این کشور را -دست‌کم به‌طور بالقوه- به روی کالاهای ایرانی باز کرده است. با این حال، تلاش‌های آنها هنوز به جایی نرسیده و شاید به همین دلیل سه‌شنبه هفته گذشته، ابراهیم رحیم‌پور، معاون امور آسیا و اقیانوسیه وزارت امور خارجه را به اتاق بازرگانی تهران دعوت کردند تا موانع افزایش تبادلات ایران و روسیه را با او در میان بگذارند. در این نشست معاون وزیر خارجه با اشاره به ظرفیت 20 میلیارددلاری بازار مواد غذایی، میوه و انواع سبزی روسیه گفت: «صادرات برخی از انواع میوه‌ها از جمله کیوی، سیب و انار به بازار روسیه آغاز شده اما حجم آن قابل توجه نیست.» معاون وزیر خارجه راهکار کوتاه‌مدت برای رشد صادرات مواد غذایی ایران به روسیه را «ورود به این بازار از طریق جمهوری آذربایجان» دانست. مجتبی خسروتاج، قائم‌مقام وزیر صنعت، معدن و تجارت هم در این جلسه از «مسائل بانکی» به عنوان یکی از موانعی نام برد که بر سر راه توسعه روابط تجاری با روسیه وجود دارد و باید حل شود. او البته گفت «هر صادرکننده‌ای که به صورت رسمی با روسیه کار می‌کند، از طریق بانک میل بیزینس می‌تواند اقدام به گشایش اعتبار اسنادی کند». با این حال، وقتی اسدالله عسگراولادی به‌عنوان رئیس اتاق بازرگانی ایران و روسیه میکروفن را در اختیار گرفت، گفت: «درست است که بانک روسی آماده گشایش ال‌سی صادراتی است، اما در داخل، هیچ بانکی حاضر نیست کارگزار این ال‌سی باشد. چون بانک ایرانی می‌گوید من چطور دلار 2650 تومانی را به صادرکننده به صورت دلار آزاد بدهم؟ آیا اختلاف آن را دولت تقبل می‌کند؟» در بخش دیگری از این نشست، ولی‌الله افخمی‌راد رئیس سازمان توسعه تجارت از دستورالعمل جدید بانک مرکزی برای خرید ارز صادراتی صادرکنندگان به نرخ آزاد خبر داد و گفت: «با این ابلاغیه تجار ایرانی می‌توانند در خارج از کشور و هر جا که بانک ایرانی وجود دارد، ارز خود را از طریق صرافی و با قیمت آزاد به فروش برسانند.» پیشنهاد یحیی آل‌اسحاق، رئیس اتاق بازرگانی تهران برای تشکیل کمیته‌ای مشترک با حضور نمایندگان بخش خصوصی و وزارت امور خارجه برای ساماندهی هر چه سریع‌تر روابط تجاری ایران و روسیه -که به تصویب اعضای هیات نمایندگان اتاق رسید- پایان‌بخش جلسه ویژه اتاقی‌ها برای بررسی روابط بازرگانی تهران- مسکو بود.