اقبال به نوظهورها

سرمایه‌گذاران در سال‌های اخیر، اقبال زیادی به سهام و سایر اوراق قرضه کشورهایی مانند مکزیک، ترکیه، برزیل، روسیه و همچنین کشورهای موسوم به بازارهای نوظهور نشان دادند. این اقبال سال گذشته و به دنبال نشانه‌هایی از کاهش میزان مشوق‌های مالی فدرال‌رزرو و در نتیجه احتمال افزایش نرخ بهره در ایالات متحده رو به افول نهاد و این جریان سرمایه دوباره متوجه کشورهای توسعه‌یافته شد. اما حالا به نظر می‌رسد دوباره ستاره بخت بازارهای نوظهور در حال طلوع است. در هفته منتهی به 2 آوریل، حدود 5/2 میلیارد دلار بر اساس اطلاعات EPFR Global در بازار اوراق قرضه و سهام اقتصادهای نوظهور سرمایه‌گذاری شد، در هفته بعد از آن این رقم حتی بیشتر شد و به 7/4 میلیارد دلار رسید. این اولین جریان پول به بازار سهام این کشورها از ماه اکتبر به بعد محسوب می‌شود. سرمایه‌گذاران در ماه ژانویه سال جاری، می‌توان گفت تقریباً از بازارهای نوظهور فرار کرده بودند. در این ماه تنها در هفته منتهی به 29 ژانویه، 3/6 میلیارد دلار از بازارهای نوظهور که در آن زمان «پنج کشور شکننده» نام گرفته بود خارج شد.
این پنج کشور عبارت بودند از ترکیه، برزیل، هند، اندونزی و آفریقای ‌جنوبی. مجموع خروج سرمایه از اقتصادهای نوظهور در سه ماهه اول سال 2014 به 2/58 میلیارد دلار بالغ شد. بانک مرکزی این کشورها تلاش فراوانی برای سرپا نگه داشتن واحد پولی کشورهای متبوع‌شان کردند. با وجود این تلاش واحد پول اغلب این کشورها در برابر دلار به شدت تضعیف شد. در سال‌های اخیر، فدرال‌رزرو ایالات متحده با انتشار دلار و تزریق آن به جامعه جریانی عظیم از نقدینگی را ایجاد کرد. این نقدینگی در کمترین زمان ممکن راه خود را به اقتصادهای نوظهور باز کرد اما حالا و پس از عکس‌العمل شدید این بازارها به احتمال کاهش بسته‌های تشویق مالی فدرال‌رزرو ایالات متحده، این نگرانی وجود دارد که بسته شدن شیر نقدینگی در ایالات متحده، بازارهای نوظهور را به سرزمین‌هایی خشک و لم‌یزرع تبدیل کند. به ‌هرحال، اگرچه اقتصادهای نوظهور سود خوبی عاید سرمایه‌گذاران می‌کنند، سودی که خصوصاً در سال‌های بعد از 2008 در هیچ یک از اقتصادهای پیشرفته قابل حصول نیست، اما ریسک‌های خاص خود را نیز دارد.
کاهش رشد روسیه و چین، سقوط شدید ارزش روبل، بحران اوکراین و... تنها بخشی از ریسک‌هایی است که این سرمایه‌گذاران با آن روبه‌رو هستند. بنابراین بدیهی است به محض وجود سودی مناسب (که می‌تواند حتی کمتر از سود فعلی اقتصادهای نوظهور باشد) و افزایش نرخ بهره سرمایه‌ها به سمت اقتصادهای توسعه‌یافته و امن حرکت خواهد کرد. شاید فرصت فعلی، تنها فرصت باقیمانده برای اقتصادهای نوظهور باشد تا بتوانند اثرات نامطلوب این خروج سرمایه بر اقتصادهای خود را به حداقل برسانند.