هوش مصنوعی: تهدید یا فرصت؟

پروفسور استیون هاوکینگ، دانشمند برجسته انگلیسی گفته تلاش‌ها برای آفریدن هوش مصنوعی، تهدیدی برای وجود بشر است. به گفته او، توسعه کامل تکنولوژی هوش مصنوعی می‌تواند پایان نژاد بشر باشد. این فیزیکدان برجسته که به دلیل ابتلا به بیماری ای‌ال‌اس، امکان تحرک ندارد، برای صحبت کردن از سیستم جدیدی که با هوش مصنوعی تولید شده، استفاده می‌کند. بیماری ای‌ال‌اس باعث تخریب پیش‌رونده و ترمیم‌ناپذیر دستگاه عصبی مرکزی فرد می‌شود. هاوکینگ می‌گوید نسخه‌های ابتدایی هوش مصنوعی که تاکنون ابداع شده‌اند مفید بوده‌اند، با این حال، از تبعات خلق تکنولوژی که بتواند با انسان برابری کند یا از او پیشی بگیرد ابراز نگرانی کرده است. او می‌گوید: «چنین موجودی می‌تواند روی پای خودش بایستد و هر بار با شتابی بیشتر خود را از نو طراحی کند. بشر که به دلیل محدودیت‌های زیستی سرعت کمتری دارد بدون توانایی رقابت عقب خواهد ماند.» با این حال، رولو کارپنتر که نرم‌افزار «کلوربوت» را طراحی کرده معتقد است انسان تا زمانی بسیار طولانی سلطه خود بر این تکنولوژی را حفظ خواهد کرد و همزمان توانایی بالقوه هوش مصنوعی برای حل بسیاری از مشکلات بشری بیشتر و بیشتر درک خواهد شد. نرم‌افزار کلوربوت قابلیت یادگیری از گفت‌وگوهای پیشین را داراست و میزان موفقیتش در آزمون تورینگ، آزمایش سنجش میزان هوشمندی ماشین‌ها بسیار بالا بوده است. این نرم‌افزار توانسته بسیاری را متقاعد کند که در حال گفت‌وگو با یک انسان واقعی هستند. کارپنتر می‌گوید تا داشتن قدرت محاسبه یا توسعه الگوریتمی، یعنی رسیدن به هوش مصنوعی کامل، راه زیادی در پیش است اما پیش‌بینی کرده که در چند دهه آینده این تحول عملی محقق شود. او می‌افزاید: «ما درست نمی‌توانیم پیش‌بینی کنیم اگر یک ماشین میزان هوش بشر را پشت سر بگذارد، چه اتفاقی می‌افتد. بنابراین نمی‌توان فهمید این ماشین کمک حال ما خواهد بود یا سرانجام ما را منزوی یا نابودمان می‌کند.» با وجود این، کارپنتر می‌گوید به نظر او هوش مصنوعی به سمتی می‌رود که نهایتاً نیرویی مثبت باشد. استیون هاوکینگ در نگرانی از آینده هوش مصنوعی تنها نیست. یکی از نگرانی‌ها در آینده کوتاه‌مدت این است که دستگاه‌های هوشمند می‌توانند با به عهده گرفتن وظایفی که در حال حاضر بر عهده انسان است میلیون‌ها فرصت شغلی را از میان ببرند. آلون ماسک یک کارآفرین حوزه تکنولوژی هشدار می‌دهد که هوش مصنوعی بزرگ‌ترین تهدید برای وجود ما خواهد بود. استیون هاوکینگ درباره منافع و مضرات اینترنت هم سخن گفته است. او از قول مدیر ستاد ارتباطات دولت بریتانیا درباره اینکه اینترنت مرکز مشترک تروریست‌ها شده، هشدار می‌دهد و می‌گوید: «شرکت‌های اینترنتی باید برای مقابله با این تهدیدها بیشتر تلاش کنند اما مشکل آنجاست که بدون فدا کردن حریم خصوصی و آزادی بتوان این کار را عملی کرد.»