شناسه خبر : 16235 لینک کوتاه

چرا بانک مرکزی ارز دیجیتالی را به رسمیت نمی‌شناسد؟

بیت‌کوین به اسناد بالادستی نیاز دارد

بیت‌کوین یا ارز دیجیتالی که با رقمی شگفت‌انگیز در معاملات هرروزه استفاده می‌شود، زودتر و بیشتر از آنچه انتظار می‌رفت جای خود را در میان ارزهای رایج باز کرد.

فاطمه ملکی

بیت‌کوین یا ارز دیجیتالی که با رقمی شگفت‌انگیز در معاملات هرروزه استفاده می‌شود، زودتر و بیشتر از آنچه انتظار می‌رفت جای خود را در میان ارزهای رایج باز کرد. حتی کشورهای پذیرنده آن نیز خیلی سریع خود را با شرایط وفق دادند و در معاملات خود پذیرفتند که در شرایط بحرانی اقتصادی پیش آمده باید جایگزینی برای برون‌رفت از بحران بیابند. بیت‌کوین به‌رغم همه چالش‌ها و تهدیدهای موجودش بازار قابل توجهی را به خود اختصاص داده است اما در ایران نیز به‌رغم عقب ماندن بانک مرکزی به عنوان نهاد قانونگذار مالی و شورای عالی فضای مجازی و سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات به عنوان نهاد قانونگذار حقوقی هنوز چنین پدیده‌ای را به رسمیت نشناخته‌اند و راهی برای حل مسائل حقوقی و بحران‌های ناشی از آن نیندیشیده‌اند. وزارت اقتصاد درباره آن گفته است: «پول مجازی امکان معاملات غیرمتمرکز، ناشناس و بدون کنترل را فراهم کرده و به هیچ بانکی وابسته نیست، بنابراین یک تشکیلات مرکزی ثبت‌شده با مشخصات و آدرس کاربر در آن وجود ندارد و مبادلات پولی در این شبکه کاملاً مخفیانه و بدون دانستن هویت کاربران انجام می‌شود. بدیهی است این امر پولشویی و سایر تخلفات مالی را در آن به راحتی امکان‌پذیر کرده و اقتصاد دنیای واقعی را به شدت تحت تاثیر قرار می‌دهد. موضوعی که امکان کنترل بانک مرکزی و حاکمیتی کشور را تضعیف می‌کند.» طبق نتایج اعلام شده از سوی این وزارتخانه، پول مجازی عامل پولشویی شناخته شد و در گزارش آن آمد: «اگر استفاده از بیت‌کوین رواج پیدا کند، کشف جرائمی ‌مثل دزدی هویت، بسیار مشکل‌تر خواهد شد، چون تراکنش‌ها توسط سرور منتشرکننده قابل ‌ردیابی نیستند، اما در عین حال جرائم دیگر مثل فرار از مقررات حاکم بر جریان بین‌المللی سرمایه ساده‌تر خواهد بود. همچنین بیت‌کوین برخلاف سایر وجوه رایج توسط یک نهاد مشخص ایجاد و نظارت نمی‌شود. به عبارت دیگر؛ بدون وجود مقام پولی عمل می‌کند و بسط آن توسط الگوریتم‌های هوشمندانه کنترل می‌شود. متمرکز نبودن بیت‌کوین و وابستگی آن به شبکه غیرمتمرکز امکان نظارت و کنترل روی آن را بسیار دشوار می‌کند و قابلیت اطمینان این پول را برای کسانی که می‌خواهند از آن استفاده کنند به شدت بالا می‌برد. از این نظر بیت‌کوین و سایر پول‌های مجازی به عنوان یک شیوه پرداخت عمدتاً به منظور تبادلات مالی و معاملات غیرقانونی و مجرمانه نظیر مواد مخدر و قاچاق و فرار از پرداخت مالیات و پولشویی مورد استفاده قرار می‌گیرد.»
تنها اظهارنظر مشخص بانک مرکزی درباره بیت‌کوین نیز به سخنان ناصر حکیمی، معاون فناوری اطلاعات بانک مرکزی بازمی‌گردد. او در این باره گفته بود: «از آنجا که ما به‌طور رسمی تسویه بین‌المللی نداریم، فعالیت بیت‌کوین در ایران، فعالیتی زیرزمینی محسوب می‌شود. چارچوب و مقرراتی نیز در این زمینه دیده نشده است. از سوی دیگر، ما تاکنون تهدیدی جدی در این خصوص در کشور نداشتیم که بانک مرکزی بخواهد به‌عنوان ناظر پولی وارد جریان شود، اما اگر قرار باشد روند به‌گونه‌ای پیش رود که اهمیت قضیه بیشتر شود، در این قضیه سیاستگذاری‌های لازم صورت خواهد گرفت.» اما در این میان مرکز ملی فضای مجازی تنها نهادی است که سیاستگذاری در این زمینه را مدتی است در دستور کار قرار داده و وعده داده است به دلیل آثار منفی استفاده از این واحد پول در فضای مجازی برای اقتصاد جامعه، قوانین مالی و حقوقی برای استفاده از این واحد پول در سال 1393 تدوین می‌شود. به گفته او، «تدوین مقررات مالی و حقوقی برای استفاده از بیت‌کوین در فضای مجازی با همکاری دستگاه‌ها و نهادهای ذی‌ربط صورت می‌گیرد چراکه برای مثال بانک مرکزی برای مقررات مالی و قوه قضائیه برای مقررات حقوقی به نوعی درگیر این موضوع هستند.»
با این تفاسیر چنانچه نهادهای بالادستی هرچه سریع‌تر به فکر تدوین مقررات این پدیده نوظهور نباشند، تهدیدهای آن دامنگیر عرصه اقتصاد کشور خواهد شد و در صورت تعامل نکردن همه نهادهای درگیر در این موضوع، پیشبرد یک‌طرفه آن راه به جایی نخواهد برد.

دراین پرونده بخوانید ...

دیدگاه تان را بنویسید

 

پربیننده ترین اخبار این شماره

پربیننده ترین اخبار تمام شماره ها