میراثنلسون

زمانی که نلسون ماندلا در 20 سال پیش، رو به روی ساختمان اتحاد در پورتوریا ایستاد و به عنوان اولین رئیس‌جمهور دموکراتیک آفریقای جنوبی قسم یاد کرد، امید را در ملت به وجود آورد. آپارتاید از بین رفته بود و زمان خوش‌بینی به آینده فرا رسیده بود. کارهای زیادی باید انجام می‌شد و با حس امید و خوش‌بینی ایجاد‌شده، تمام رویاها به نظر قابل تحقق می‌آمد. رویاهای اقتصادی آفریقای جنوبی مربوط به اساسنامه آزادی بود که در سال 1995 توسط ماندلا به امضا رسید و در آن آموزش، کار و سهمی از ثروت طبیعی گسترده کشور به تمام شهروندان تعهد داده شده بود. اقتصاد آفریقای جنوبی، در سال‌های پایانی آپارتاید، توسط تحریم‌ها خرد شده بود. در واقع آقای ماندلا و کنگره ملی آفریقا، اقتصادی را به ارث برده بودند که در مرز ورشکستگی بود.

یک شروع خوب

تغییر اوضاع خوب شروع شد. تورم که قبل از سال 1994 به بالای 14 درصد رسیده بود، در طول 10 سال به زیر پنج درصد رسید. کسری بودجه آفریقای جنوبی که در سال 1997 برابر هشت درصد بود به 5/1 درصد در سال 2004 رسید و نرخ بهره در دهه اول حکومت کنگره ملی آفریقا از 16 درصد به 9 درصد کاهش یافت. زمانی که تحریم‌ها برداشته شد، صادرات آفریقای جنوبی شکوفا شد. قبل از آقای ماندلا فقط 10 درصد کالاهای کشور قابلیت صادرات را داشت اما در پایان قرن نزدیک به 50 درصد کالاها قابلیت صدور داشتند. حجم اقتصاد آفریقای جنوبی به معنای واقعی از زمان سقوط آپارتاید دو برابر شد. آفریقای جنوبی از سال 1994 رشد متوسط 2/3 درصد در سال را در مقابل رشد سالانه 6/1 درصدی در 18 سال پیش از پایان حکومت اقلیت سفیدها داشت. همچنین درآمد مالیاتی از سال 1994 تقریباً دو برابر شد که به دولت اجازه می‌داد تا رفاه اجتماعی را گسترش دهد. اما در سال‌های اخیر همچنان مشکلات بزرگی وجود دارد. آپارتاید بیکاری گسترده‌ای را در بین جمعیت سیاهپوست به وجود آورده بود که حتی تا دو دهه بعد هم گریبان اقتصاد را گرفته است. نرخ بیکاری رسمی در آفریقای جنوبی حول‌ و حوش 25 درصد بوده و بیکاری در بین جوانان از این هم بیشتر است. بر اساس برخی آمار، نیمی از جمعیت زیر 25 سال این کشور بیکار هستند.

نابرابری گسترده

یکی از بزرگ‌ترین مشکلات در آفریقای جنوبی شکاف بین فقیر و غنی است که یکی از بالاترین شکاف‌ها در دنیا محسوب می‌شود. حتی برخی آمارها نشان می‌دهد که این شکاف از زمان آپارتاید هم بیشتر شده است. بر حسب ضریب جینی که برای اندازه‌گیری نابرابری استفاده می‌شود، آفریقای جنوبی نمره 63/0 در سال 2009 را داشته است. بر حسب این ضریب، صفر برابرترین و یک حداقل برابری است. در سال 1993 این ضریب 59/0 بوده که نشان می‌دهد شکاف بین فقیر و غنی در حال بزرگ‌تر شدن است. سازمان ملل هم بیشتر شهرهای آفریقای جنوبی را از نابرابرترین‌ها در دنیا می‌داند. اما اگر بخواهید به طور کل از کشوری که همین چند ماه پیش بزرگ‌ترین رهبر و شناخته‌شده‌ترین چهره خود را به خاک سپرد تصویری اقتصادی داشته باشید، باید بدانید که با وجود تمام مبارزات نلسون ماندلا علیه تبعیض ‌نژادی هنوز هم به طور متوسط یک خانوار سفید شش برابر یک خانوار سیاهپوست درآمد دارد. تقریباً از هر سه سیاهپوست یک نفر بیکار است در حالی که این نسبت برای سفیدپوستان یک نفر از هر 20 نفر است. بیش از 25 درصد افراد در آفریقای جنوبی از کمک‌های تامین اجتماعی در سال 2010 استفاده کرده‌اند که در سال 2002 این مقدار 13 درصد بوده است. با این همه باید در نظر داشت که اقتصاد آفریقای جنوبی روندی رو به رشد دارد. میراث نلسون ماندلا از آزادی سیاسی شروع شد و این چیزی بود که برای آن جنگید و پیروز شد. حداقل در مقام نظر، تمام افراد در آفریقای جنوبی این حق را دارند که رویای اقتصادی خود را دنبال کنند. مردم آفریقای جنوبی معتقدند که «او برای آزادی اقتصادی کارهای زیادی کرده است و اکنون دیگر به آنها بستگی دارد که آن را چطور جلو ببرند».