بزن باران

هفته گذشته تهران شاهد بارانی بود که شاید در نوع خود بی‌سابقه بود. تهران که ماه‌ها تشنه بارش بود، گلوی خود را به بارش‌های شدید تر کرد و قدری هوایش تازه‌تر شد. بدون تردید می‌توان گفت باران هفته گذشته تهران، حتی در تابستان و در زمان تشنگی بیشتر تهران هم اتفاق نیفتاده بود.
با این حال، نکته مهم این بارش را باید در تردیدهایی دانست که بعد از آن برای مصنوعی یا طبیعی بودن آن عنوان می‌شد. خیلی‌ها می‌گفتند بارش طبیعی بوده و خیلی‌های دیگر آن را نتیجه بارور کردن ابرها می‌دانستند.
در نهایت چند روز بعد بود که مدیرعامل آب منطقه‌ای تهران عنوان کرد، این بارش، مصنوعی و نتیجه بارور کردن ابرها بوده است. وی در عین حال این مساله را نیز عنوان کرده بود که باروری ابرها نتیجه‌بخش و مثبت بوده است. طبق گفته‌های ارتقایی، ضخامت ابرها برای نتیجه دادن در این شرایط باید بالا باشد که در مورد اخیر، ابرهای ضخیمی برای این کار نبوده ولی در نهایت موفقیت‌آمیز بوده است.
نگاهی به فعالیت‌های ایران در حوزه بارور کردن ابرها نشان از عقب ماندن ایران در این حوزه از رقبا دارد چرا که ایران تنها 16 سال در این حوزه فعالیت کرده است و کشورهایی مانند آمریکا و چین، چندین دهه در این حوزه مطالعه کرده و به نتایج ملموس‌تری رسیده‌اند.
با این حال، تجربه اولین بارورسازی ابرها در ایران مربوط به سال 1346 است که اجازه انجام آن را ابتدا از آمریکا گرفته بود و در نهایت به نتیجه مشخصی هم نرسید. با تاسیس مرکز مطالعاتی که برای اجرای پروژه‌های بارور کردن ابرها بود، این فناوری وارد فاز جدی‌تری در ایران شد تا ایران بتواند در طول 16 سال گذشته به‌طور پراکنده از این فناوری برای افزایش میزان بارش‌های خود استفاده کند.
در این میان، اذعان مدیرعامل آب منطقه‌ای تهران به مصنوعی بودن بارش اخیر را باید اولین صحبت رسمی در این راستا دانست چرا که پیش از این کمتر دیده می‌شد که مقامات دولتی به این مساله اعتراف کنند.
با این حال به نظر می‌رسد بارش اخیر به میزانی بوده که دولت به مصنوعی بودن آن اعتراف کرده است. در عین حال باید به این مساله نیز توجه کرد که جدی شدن خشکسالی در ایران، مساله بارور کردن ابرها را برای دولت جدی‌تر کرده است.
در حقیقت شاید دولت راهکارهای محدودتر نسبت به دولت‌های گذشته برای مقابله با خشکسالی در اختیار دارد. آن‌طور که معاون وزیر نیرو اعلام کرده است «در شرایط فعلی یکی از راه‌های استحصال آب در مناطق خشک، باروری ابرهاست به‌طوری که استان‌هایی که در فلات مرکزی قرار دارد بر اساس اولویت؛ اصفهان، کرمان، فارس، یزد، آذربایجان شرقی و غربی، تهران، گیلان، مازندران، گلستان، چهارمحال و بختیاری و کهگیلویه و بویراحمد است».
وی بر همین اساس اخیراً به صورت صریح از میزان بودجه دولت برای بارور کردن ابرها صحبت کرده است. هرچند که این بودجه نسبت به کشورهای دیگر اندک و تنها در حدود 10 میلیارد تومان برای 12 استان است، اما بازهم نشان از جدی شدن این فناوری برای دولت به عنوان یک راهکار مهم می‌دهد.