زنان و اشتغال

خانم جوآن ریورز کمدینی که سال گذشته درگذشت، اجازه نمی‌داد کارهای منزل سد راه شغل او در نمایش‌ها باشد. او به شوخی‌ می‌گفت: «من از کار منزل متنفرم. چه معنی دارد؟ ظرف‌ها را می‌شویی، تختخواب‌ها را مرتب می‌کنی و شش‌ماه بعد دوباره باید همان کار را انجام دهی.»
به نظر می‌رسد چشم‌انداز گریز از کار سخت بدون دستمزد به کار دارای دستمزد برای بسیاری از زنان دور از دسترس باشد. به عنوان مثال در جنوب آسیا زنان بیش از 90 درصد از کارهای بدون دستمزد از قبیل آشپزی، تمیزکاری و مراقبت از کودکان و سالمندان را انجام می‌دهند و در کارهای خارج از خانه مشارکت بسیار کمتری نسبت به مردان دارند. در هند زنان کمتر از یک‌چهارم نیروی کار دارای دستمزد را تشکیل می‌دهند و سهم آنها در تولید ناخالص داخلی فقط 17 درصد است. در مقابل زنان چینی در 41 درصد تولید ناخالص داخلی مشارکت دارند.
گزارش اخیر موسسه جهانی مک کینزی نشان می‌دهد چگونه نابرابری جنسیتی در کار و جامعه خود به گونه‌ای نابرابر در سراسر جهان پخش شده است. تحلیلگران آماری مک کینزی نمرات برابری جنسیتی را برای بیش از 90 درصد از جمعیت جهان محاسبه کردند. این نمرات میزان مشارکت زنان در مشاغل و در جامعه را نسبت به مردان بیان می‌کند. نتایج نشان می‌دهد جنوب آسیا (به استثنای هند) با نمره 44/0 پایین‌ترین رتبه جهانی را دارد (نمره یک بیانگر برابری کامل جنسیتی است). بخش‌های ثروتمند جهان عملکرد و رتبه بهتری دارند اما باز هم فاصله آنها تا برابری کامل زیاد است. بهترین نمره یعنی 74/0 به آمریکای شمالی و اقیانوسیه تعلق می‌گیرد.
تعیین دقیق هزینه‌های اجتماعی نابرابری جنسیتی دشوار است. اما پژوهشگران مک کینزی تلاش می‌کنند میزان ضرر ناشی از آن در تولید اقتصادی را تخمین بزنند. مطالعات دیگر نشان داده‌اند در صورتی که مشارکت زنان و مردان در نیروی کار برابر باشد، تولید ناخالص داخلی کشور 5 تا 20 درصد بیشتر می‌شود. اما برابری فقط بخشی از ضرر تولید را جبران می‌کند. حتی در بخش‌های ثروتمند جهان که زنان تقریباً نیمی از نیروی کار حقوق‌بگیر را تشکیل می‌دهند، ساعات کار زنان از مردان کمتر است و آنها در مشاغلی با بهره‌وری کمتر کار می‌کنند. علاوه بر این به خاطر تبعیض دستمزد آنان نیز کمتر است. موسسه مک کینزی برآورد می‌کند که اگر شکاف جنسیتی در میزان مشارکت، ساعات کاری و بهره‌وری برداشته شود، اقتصاد جهان به میزان 4/28 تریلیون دلار (یا 26 درصد) ثروتمندتر می‌شود. منافع بالقوه به ویژه در جاهایی ظاهر می‌شود که سهم زنان در نیروی کار حقوق‌بگیر کمتر است. به عنوان نمونه، هند می‌تواند 60 درصد ثروتمندتر شود.
هدف واقع‌بینانه‌تر برای هر کشور آن خواهد بود که شکاف رتبه‌ای خود با رتبه بهترین کشور در آن منطقه را کمتر سازد. در صورت یکسان ماندن سایر شرایط (که قطعاً این‌گونه نخواهد بود) چنین اقدامی می‌تواند طبق محاسبات مک کینزی تا سال 2025 تولید جهانی را 12 تریلیون دلار افزایش دهد.
سیاست‌هایی مانند نگه‌داشتن طولانی‌تر دختران در مدرسه و تامین حمایت قانونی بهتر برای زنان می‌تواند هدیه‌ای از طرف دولت باشد که به بستن سریع شکاف جنسیتی در کار کمک می‌کند. زنانی که از نظر تحصیلات با مردان برابر هستند، با احتمال بیشتری در حرفه‌های فنی کار پیدا می‌کنند. همچنین احتمال بیشتری هست که این گروه کارهای بدون دستمزد (وظایف منزل) را با همسران به اشتراک بگذارند یا حداقل همانند ریورز قادر باشند ادعا کنند بخش‌های کسل‌کننده کار منزل را می‌توان شش‌ماه به تاخیر انداخت.