اختلال خاموش

یک‌چهارم جمعیت کشور دچار اختلال روانی هستند و این آمار جمعیت 15 تا 64 سال کشور را شامل می‌شود. آخرین آماری که از بیماری‌های روانی در کشور وجود دارد حدود 23 درصد است که این آمار مطابق با آمار جهانی در کشورهای پیشرفته، درحال توسعه و توسعه‌یافته به یک نسبت پیشرفت داشته است. جمعیت جوانی که پایه‌های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشور روی دوش آنهاست حالا با اختلال روبه‌رو شده است.

به تازگی نایب رئیس انجمن علمی روانشناسان ایران آماری جدید از میزان اختلالات روانی در کشور داده است؛ آماری که در شهریورماه سال جاری نیز عنوان شده بود و در چند سمینار و جلسه علمی به آن پرداخته شد اما نتیجه‌ای نداشت. مجید صادقی گفته است بیماری‌های روانی بعد از بیماری قلب و عروق و تصادفات رانندگی جاده‌ای، بیشترین آمار را به خود اختصاص می‌دهد و از هر چهار خانواده یک خانواده درگیر بیماری روانی است. وی در تشریح اینکه اضطراب و افسردگی تقریباً دو‌سوم بیماری روانی را در کشور به خود اختصاص داده است به خبرگزاری دانشجویان گفته است بیماری‌های روانی خاموش و بی‌سر و صدا هستند و اضطراب و افسردگی جزو شایع‌ترین بیماری‌های روانی است که در زنان به دلیل تفاوت‌های فیزیولوژیک و نقش اجتماعی زنان در جامعه یک و نیم تا دو برابر بیشتر از مردان بروز می‌کند و ممکن است تا پایان عمر بیمار به آن مبتلا باشد. مدیرکل سلامت روان وزارت بهداشت آخرین آمار از شیوع اختلالات روانی در کشور را 6/23 درصد اعلام کرده و گفته است این آمار بر اساس دقیق‌ترین دستگاه‌ها ثبت شده است. احمد حاجبی در این آمار یکی از دلایل را گران بودن هزینه‌های درمان عنوان کرده و گفته است یکی از دلایل افزایش این اختلالات و درمان نشدن آنها مراجعه نکردن مردم به متخصصان است. به گفته او بسیاری از اختلالات روانی به دلیل هزینه‌های بالای آن در سطح جامعه به صورت مخفی باقی می‌ماند چرا که هزینه‌های بالا باعث مراجعه نکردن بیماران به مراکز درمانی می‌شود. این در حالی است که در برخی موارد بیماران به دلیل کمبود یا نبود پوشش بیمه‌ای و مشکلات مالی از دریافت خدمات درمانی خودداری کرده‌اند. اما واقعیت دیگر این است که در این میان خانواده‌هایی هستند که بیمار مبتلا به اختلال روانپزشکی دارند. در مواردی شاید این افراد به پزشک مربوطه مراجعه کنند اما در مقابل تمام تلاش‌شان این است که خانواده متوجه بیماری‌شان نشود یا آن‌که آن اندازه می‌خواهند محافظه‌کاری صورت گیرد که دیگر بیمار از ادامه درمان منصرف می‌شود. برخی به‌خاطر نگرانی از برچسب بیماری و به عبارتی انگ زدن به فرد به عنوان بیمار روانی در جامعه به سمت درمان نمی‌روند و برخی دیگر از ترس مصرف دارو از ادامه درمان انصراف می‌دهند. یکی دیگر از مهم‌ترین دلایلی که باعث مراجعه نکردن بیماران می‌شود، نبود پوشش‌های بیمه‌ای و حمایت نشدن از نظر مالی است که همین امر باعث افزایش تعداد این بیماران می‌شود. البته به نظر می‌رسد علت مخفی ماندن آمار دقیق این دسته از بیماران مراجعه نکردن به مراکز درمانی است. در مواردی گفته شده است کمبود تخت‌های روانپزشکی، کمبود روانپزشک و روان‌پرستار در جامعه، از مشکلات این بخش است به گونه‌ای که سال‌هاست تعداد تخت‌های روانپزشکی در کشور از 7 تا 11 هزار تخت فراتر نرفته است. توجهی که باید پیش از خانواده جامعه را به سمت بیمار بکشاند و برای بهبود بیمار شرایط اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی را فراهم کند.