تحصیلات عالی
تخریب خلاقانه
تحصیلات عالی یکی از بزرگ‌ترین دستاوردهای دولت رفاه است. آنچه زمانی حق خاص افراد اندکی بود اکنون به خاطر حمایت‌های وسیع دولتی برای طبقه متوسط جامعه فراگیر شده است.
تحصیلات عالی یکی از بزرگ‌ترین دستاوردهای دولت رفاه است. آنچه زمانی حق خاص افراد اندکی بود اکنون به خاطر حمایت‌های وسیع دولتی برای طبقه متوسط جامعه فراگیر شده است. تابستان امسال حدود 5/3 میلیون آمریکایی و پنج میلیون اروپایی فارغ‌التحصیل می‌شوند. دانشگاه‌های کشورهای نوظهور نیز در حال شکوفایی هستند. در 20 سال گذشته چین موفق شد 30 میلیون جایگاه تحصیلی جدید ایجاد کند. اما شرایط با زمانی که ارسطو در آتن تدریس می‌کرد تفاوت چندانی ندارد: هنوز هم دانشجویان مجبورند در زمان و مکان خاصی دور هم جمع شوند و به صحبت‌های استادان گوش کنند. اما به خاطر وجود سه نیرو یعنی افزایش هزینه‌ها، تغییر تقاضاها و فناوری‌های متحول‌کننده، انقلابی نوین در راه است. این انقلاب به اختراع دوباره نظام دانشگاهی منجر خواهد شد.
خروج از دانشگاه، حضور آنلاین
آموزش عالی به بیماری بامول (baumol) مبتلاست. یعنی هزینه‌ها در بخش‌های نیازمند به نیروی کار بالا می‌رود در حالی که بهره‌وری راکد مانده است. با وجود کاهش بهای اتومبیل‌ها، رایانه‌ها و بسیاری چیزهای دیگر، به خاطر حمایت دولت و اهمیتی که کارفرمایان برای مدارک تحصیلی قائل‌اند دانشگاه‌ها توانسته‌اند هزینه خدمات بدون تغییر خود را افزایش دهند. دو دهه است که هزینه تحصیل در آمریکا 6/1 درصد بالا می‌رود که از میزان نرخ رشد تورم سالانه بیشتر است. برای اکثر دانشجویان ادامه تحصیل همانند یک معامله بزرگ است. از یک طرف، افزایش خالص درآمد طول عمر به خاطر داشتن مدرک تحصیلی می‌تواند به 590 هزار دلار برسد. از طرف دیگر، افزایش شمار دانشجویانی که بدهکار شده‌اند -به‌ویژه 47 درصد در آمریکا و 28 درصد در بریتانیا که نتوانسته‌اند تحصیلات را به اتمام برسانند- نشان می‌دهد تحصیل ارزش پول خرج کردن ندارد. دولت نیز تمایل زیادی برای جبران هزینه‌ها از خود نشان نمی‌دهد. در آمریکا هزینه‌ای که دولت به ازای هر دانشجو می‌پردازد بین سال‌های 2007 و 2012 تا 27 درصد کاهش پیدا کرد. در حالی
که میانگین شهریه تحصیلی پس از انطباق با تورم 20 درصد بالاتر رفت. دو دهه قبل هزینه تحصیل در بریتانیا نزدیک صفر بود اما اکنون به 9 هزار پوند (15 هزار دلار) در سال رسیده است. بازار کار عامل محرک دوم است. در الگوی استاندارد آموزش عالی افراد در دهه 20 سن خود به دانشگاه می‌روند و کسب مدرک به معنای بلیت ورود به طبقه حرفه‌ای‌هاست. اما خودکارسازی سامانه‌ها (اتوماسیون)، هم کارهای اداری و هم کارهای حرفه‌ای را تحت تاثیر قرار داده است. طبق برآورد دانشگاه آکسفورد 47 درصد کارها در چند دهه آینده خودکار می‌شوند. در حالی که نوآوری برخی مشاغل را حذف و برخی دیگر را متحول می‌سازد افراد باید در سراسر طول زندگی سرمایه انسانی خود را گسترش دهند. این دو نیرو به تنهایی می‌توانند عامل تحول باشند. نیروی سوم یعنی فناوری، تحول را تضمین می‌کند. اینترنت که مشاغل را از روزنامه گرفته تا موسیقی و کتاب دگرگون کرده است، اکنون تحصیلات عالی را مورد هدف قرار می‌دهد. در حال حاضر دوره‌های آزاد گسترده آنلاین (Mooc) به دانشجویان این امکان را داده است تا به درس‌های استادان برجسته گوش دهند و با هزینه‌ای بسیار کمتر از هزینه حضور در دانشگاه مدرک دریافت
کنند. دوره‌های آزاد گسترده آنلاین در سال 2008 به عرصه آمدند و همانند بسیاری دیگر از فناوری‌های متحول‌کننده هنوز نتوانسته‌اند به طور کامل به وعده‌هایشان عمل کنند. به خاطر نبود سامانه اعتباردهی رسمی، بسیاری از دانشجویان در نیمه راه تحصیل را رها می‌کنند. اما با ورود بخش خصوصی و دانشگاه‌های موجود به این عرصه، شرایط در حال تغییر است. کوروسودا که یکی از ارائه‌دهندگان بزرگ دوره‌های آنلاین است، ادعا می‌کند هشت میلیون کاربر ثبت‌شده دارد. اگر چه دوره‌های این شرکت رایگان هستند آنها توانستند سال گذشته گزینه‌ای برای تایید مدارک در اختیار کاربران قرار دهند که هزینه‌ای بین 30 تا 100 دلار داشت. این برنامه درآمدی معادل یک میلیون دلار عاید شرکت کرد. شرکتی دیگر به نام اوداسیتی با همکاری ای‌تی اند تی(AT & T) و جورجیاتک دوره کارشناسی ارشد علوم رایانه برگزار می‌کند که شهریه آن یک‌سوم هزینه دوره‌های معمولی است. دانشکده تجارت ها‌را‌وارد به‌زودی یک دوره پیش MBA با هزینه 1500 دلار راه‌اندازی می‌کند. شرکت استارباکس در پرداخت شهریه دوره آنلاین دانشگاه ایالتی آریزونا به کارمندانش کمک می‌کند. دوره‌های آزاد گسترده آنلاین
دانشگاه‌های مختلف را به روش‌های گوناگون متحول می‌کنند. اما همه دانشگاه‌ها تحت تاثیر قرار نمی‌گیرند. آکسفورد و ها‌روارد از این دوره‌ها کسب سود می‌کنند. افراد جاه‌طلب همیشه خواهان آن بوده‌اند که به بهترین دانشگاه‌ها بروند و همتایان خود را ملاقات کنند. اکنون اقتصاد دیجیتالی این امکان را فراهم ساخته است. دانشگاه‌های بزرگ این امکان را دارند تا دوره‌های آزاد آنلاین خود را به سراسر جهان عرضه کنند. اما دانشگاه‌های سطح پایین‌تر ممکن است به سرنوشت بسیاری از روزنامه‌ها دچار شوند. اگر قرار باشد در آینده بازار تحصیلات عالی همان نقشی را داشته باشد که روزنامه‌ها در یک یا دو دهه گذشته ایفا می‌کردند درآمد دانشگاه‌ها بیش از نصف کاهش خواهد یافت و سطح اشتغال در این صنعت 30 درصد کمتر می‌شود. بیش از 700 موسسه نیز تعطیل می‌شوند. سایر موسسات نیز مجبورند خود را از نو بسازند تا بتوانند باقی بمانند.
دوره‌ای جدید
همانند دیگر انقلاب‌ها، تحولی که در تحصیلات عالی رخ می‌دهد قربانیانی خواهد داشت. بسیاری از شهرهای کوچک و بزرگ به دانشگاه‌هایشان متکی هستند. در برخی موارد، دوره‌های آزاد آنلاین باعث افزایش نابرابری در میان دانشجویان و استادان می‌شود. دانشجویان با‌استعداد در مقایسه با همتایان ضعیف‌تر خود بهتر می‌توانند از محیط ساختاربندی‌شده دانشگاه خارج شوند و از فضای آنلاین استفاده کنند. استادان مشهور دانشگاه نیز در مقایسه با همکاران ضعیف‌تر خود درآمدهای کلانی خواهند داشت. بدون تردید سیاستمداران برای توقف این انقلاب تحت فشار قرار می‌گیرند. آنها باید به خاطر داشته باشند که پول‌های دولتی باید به کل جامعه منفعت برساند، نه اینکه استادان خاصی را از گزند رقابت دیگران مصون دارد. دانشجویان کشورهای ثروتمند می‌توانند با هزینه کمتر و آسایش بیشتر به تحصیلات عالی دسترسی پیدا کنند. انعطاف‌پذیری دوره‌های آزاد آنلاین می‌تواند به افراد مسن‌تری که نیازمند بازآموزی هستند، کمک کند. شرکت ادکس اعلام کرد سن میانه دانشجویان دوره‌های آنلاین در آمریکا 31 است. در جهان نوظهور، دوره‌های آنلاین این امکان را
فراهم می‌سازد تا کشورهایی مانند برزیل بتوانند تحصیلات عالی را با هزینه‌های بسیار کمتر ارائه دهند. تحصیل اکنون به بازاری جهانی تبدیل شده است. موسسه فناوری ماساچوست توانست از طریق برگزاری دوره آنلاین یک نوجوان نخبه اهل مغولستان را کشف کند. دولت‌ها به جای تقویت الگوهای قدیمی باید کاری کنند تا الگوهای جدید کارآمدی بیشتری داشته باشند. آنها می‌توانند با پشتیبانی از معیارهای موجود برای اعتباربخشی به مدارک جدید این کار را انجام دهند. به عنوان مثال، در برزیل دانشجویانی که دوره را بگذرانند در امتحانی شرکت می‌کنند که دولت آن را برگزار می‌کند. به همین ترتیب منطقی است که در بیشتر کشورهای غربی یک سازمان مستقل وظیفه تایید امتحانات را بر عهده گیرد.
بازسازی یک نهاد قدیمی ممکن است چندان آسان نباشد. اما قطعاً تحصیل بهتری را در اختیار افراد بیشتری قرار می‌دهد. به ندرت اتفاق می‌افتد که نیازها و فرصت‌ها اینقدر به یکدیگر نزدیک شوند.
دیدگاه تان را بنویسید