اوراق پادشاهی

عربستان سعودی تصمیم دارد برای اولین بار در تاریخ این کشور، اوراق قرضه برای فروش در بازارهای جهانی منتشر کند. این راهی است که این کشور، برای حل بحران مالی ناشی از کاهش قیمت نفت، انتخاب کرده است. بنا به اخبار منتشر‌شده، فروش این اوراق در چند ماه آینده آغاز خواهد شد و ارزش اوراق منتشره احتمالاً در حدود 15 میلیارد دلار خواهد بود. اما هیچ یک از مقامات رسمی دولت عربستان، حاضر به ارائه اظهار نظر رسمی درباره مبلغ و زمان انتشار این اوراق نشده‌اند.
صرفاً انتشار این اوراق، صرف‌نظر از مبلغ آن، اهمیت بسیار زیادی دارد چون نشانه‌ای از تغییراتی بزرگ در آینده عربستان است. تا پنج سال پیش کسی تصور نمی‌کرد کشوری مانند عربستان، با ثروت عظیم نفت، مجبور به قرض گرفتن پول شود. اما کاهش قیمت نفت و تلاش اوپک برای حفظ سهم بازار در نهایت باعث شد مازاد بودجه عظیم عربستان، جای خود را به کسری عظیم‌تر بدهد. در سال 2015 میلادی، این کشور که سه‌چهارم درآمد خود را از محل فروش نفت به دست می‌آورد؛ کسری بودجه‌ای 100 میلیارددلاری را تجربه کرد. البته عربستان، همین حالا هم حدود 600 میلیارد دلار ذخیره ارزی دارد. اما اگر به این مهم توجه کنیم که از پایان سال 2014 تاکنون، حدود 140 میلیارد دلار از ذخایر ارزی این کشور هزینه شده است، بیشتر به اهمیت هشدار صندوق بین‌المللی پول که در آن از خطر بحران پول برای عربستان سخن گفته شده بود، پی می‌بریم.
به‌ هر حال در سال جاری هم دولت عربستان با کسری بودجه مواجه خواهد بود ولی این بار سعی دارد تا از منابعی غیر از صندوق ذخیره ارزی این فاصله درآمد و هزینه‌ها را بپوشاند. البته افزایشی که اخیراً در قیمت نفت رخ داد هم می‌تواند به کاهش کسری بودجه عربستان منجر شود. برای اولین بار در هفت ماه گذشته نفت قیمت بالای 50 دلار را تجربه کرد. عربستان در ماه‌های اخیر مجبور به انجام برخی سیاست‌های انضباطی مالی شده است که اعتراضات مردم را برانگیخته است. همچنین موسسه مودی اوایل ماه جاری برای دومین بار در سال 2016 رتبه اعتباری این کشور را کاهش داده است. اقدام مشابه قطر در سال جاری که با استقبال 20 میلیارد‌دلاری سرمایه‌گذاران بین‌المللی روبه‌رو شد، باعث شد مقامات عربستانی اطمینان نسبی در مورد استقبال بازارهای مالی جهان از اوراق قرضه این کشور پیدا کنند. احتمالاً و با توجه به اظهارات غیررسمی ایراد‌شده، عرضه این اوراق از پایان ماه رمضان آغاز خواهد شد و مدت زمان انجام آن به شرایط بازار بستگی خواهد داشت. عربستان انتظار دارد بزرگ‌ترین خریدارانش در قاره آسیا باشند. اما باید دید آیا مشتری مورد انتظار برای این اوراق وجود خواهد داشت یا سرمایه‌گذاران آینده نفت را تاریک‌تر از آن پیش‌بینی می‌کنند که روی آن سرمایه‌گذاری کنند؟