رونق خوب، رونق بد

نرخ بهره بازار مسکن در چند هفته گذشته در ایالات متحده به شدت افزایش یافت و باعث ایجاد نگرانی‌هایی در مورد اثرات احتمالی این بخش بر سایر قسمت‌های اقتصاد در حال بهبود آمریکا شد. این نرخ که در اوایل ماه می 35/3 درصد بود تا 13 ژوئن به 98/3 درصد رسید که بیشترین میزان رشد از سال 2010 به بعد محسوب می‌شود. هرچند که در کوتاه‌مدت افزایش نرخ بهره باعث ترغیب خریداران به خرید مسکن می‌شود و آنها را خصوصاً در بازارهای پررونقی مثل حومه واشنگتن، حتی به رقابت با یکدیگر برای خرید سریع‌تر وا‌می‌دارد (در واقع خانه‌های این محدوده که دو سال پیش برای فروش گذاشته شده و مشتری نداشتند، حالا یک‌روزه به فروش می‌رسند) اما ادامه این روند، به اعتقاد کارشناسان می‌تواند وضعیت بازار هنوز بیمار مسکن را که بعد از مدت‌ها و تنها به مدد وام‌های بسیار ارزان مسکن در حال بهبود است دوباره وخیم سازد. نرخ بهره نزدیک به چهار درصد، اگرچه هنوز نسبت به روند بلندمدت آن بسیار پایین است اما بخش نگران‌کننده قضیه، میزان افزایش یک‌ماهه آن است. این افزایش تنها به خاطر حدس بازار در مورد احتمال توقف خرید وام‌های رهنی و تزریق پول به این بازار است. فعالان بخش مسکن منتظر نتایج نشست فدرال‌رزرو در روز 19 ژوئن هستند. نشستی که نتایج آن می‌تواند اثرات شدیدی بر بازار مسکن و در نتیجه اقتصاد ایالات متحده داشته باشد. بسیاری از کارشناسان این بخش اعتقاد دارند در حال حاضر بدترین ضربه ممکن به بخش مسکن، افزایش شدید نرخ‌های بهره خواهد بود. اتفاقی که رئیس بانک مرکزی آمریکا تاکنون با تمام قوا مانع آن شده است و هنوز هم به نظر می‌رسد این بازار آنقدر توانمند نشده که بتواند روی پای خود بایستد. البته فعلاً این افزایش نرخ‌ها، مانند داروی مخدر برای بخش مسکن عمل کرده و باعث رونق شدیدی در این بخش شده است. میزان تقاضای وام مسکن طی هفته گذشته پنج درصد رشد داشته است. تقاضاهای تامین مالی مجدد وام مسکن (که هنگامی اتفاق می‌افتد که خریدار توانایی بازپرداخت اقساط وام را ندارد) طی دو هفته گذشته11درصد و در ماه گذشته 36درصد کاهش داشته است. خریداران نیز هر روز شاهد این هستند که خانه‌هایی که با بودجه مالی آنها تطابق داشت کمتر می‌شود و در واقع با هزینه مالی ثابت، هر روز امکان خرید خصوصاً در شهرهای بزرگ کاهش می‌یابد. حداقل فعلاً، بازار مسکن همچنان در حال بهبود تلقی می‌شود. بنا به آمار دولتی ساخت مسکن با نرخ 8/6 درصدی در ماه می رشد داشته که اگرچه کمتر از انتظار است اما رشد مناسبی محسوب می‌شود. سازندگان انتظار دارند امسال به بالاترین رشد طی هفت سال گذشته دست پیدا کنند. قیمت مسکن در حال افزایش و نرخ سلب حق مالکیت در حال کاهش است و البته نقش مهم را در این میان پایین ماندن نرخ بهره وام‌های مسکن انجام داده است. در صورت قطع حمایت‌های فدرال‌رزرو متاسفانه نمی‌توان پیش‌بینی کرد چه اتفاقی خواهد افتاد، حتی اگر نرخ بهره فقط چند درصد افزایش پیدا کند، به معنی چند صد هزار دلار پرداخت اضافه برای خانواده‌هایی خواهد بود که هم‌اکنون هم نگران توانایی خود برای بازپرداخت وام‌ها هستند. در واقع یکی از مشکلات ایجاد‌شده به دلیل بحران بخش مسکن، ترس خریداران از وام گرفتن و عدم توانایی بازپرداخت آن و در نتیجه سلب حق مالکیت بوده است. خریداران بازار مسکن در حال حاضر بسیار محافظه‌کارتر از خریداران پیش از وقوع بحران هستند و به همین دلیل حتی افزایش اندک نرخ بهره، می‌تواند اثرات مهمی داشته باشد.