شناسه خبر : 16859 لینک کوتاه
تاریخ انتشار:

اکنون زمان مذاکره است

به وضوح مشخص شده است که به طور عام تحریم‌های اقتصادی فی‌نفسه در دستیابی به اهداف سیاسی مورد نظرشان موثر نبوده‌اند به ویژه زمانی که علیه رژیم‌های دموکراتیک تحمیل شده‌اند.

index:1|width:50|height:50|align:left پروفسور محمدهاشم پسران/‌استاد دانشگاه کالیفرنیای جنوبی
منبع: گاردین
به وضوح مشخص شده است که به طور عام تحریم‌های اقتصادی فی‌نفسه در دستیابی به اهداف سیاسی مورد نظرشان موثر نبوده‌اند به ویژه زمانی که علیه رژیم‌های دموکراتیک تحمیل شده‌اند. بیشترین تاثیر تحریم‌ها در کوتاه‌مدت است و در درازمدت به دلیل تعدیل‌های ساختاری سیاسی و اقتصادی از اثر تحریم‌ها کاسته می‌شود. به همین دلیل تحریم‌های اثرگذار کوتاه‌مدت بوده‌اند در حالی که تحریم‌های بی‌اثر عمری طولانی داشته‌اند. در مورد ایران، تحریم‌ها بیش از 30 سال قبل توسط ایالات متحده پایه‌گذاری شد و در ابتدا صنعت نفت را هدف قرار داد، تحریمی که اکنون بسیار جامع‌تر شده است و دیگر کشورهای غربی هم به آن پیوسته‌اند. هر اندازه که گستردگی و طول مدت زمان تحریم‌ها افزایش یافت،‌ گستره و اثرات آن دچار تغییر شد و در این میان خانوارهای کم‌درآمد و گروه‌‌های اجتماعی آسیب‌پذیر در ایران بیشترین زیان را دیدند. تحریم در تضعیف اقتصاد ایران موثر بوده‌ است. بدون اینکه به هیچ‌ یک از اهداف سیاست خارجه‌ای که داشتند دست یابند. بر اساس پویایی داخلی از اینکه چگونه گروه‌های مختلف در ایران و غرب به تحریم‌ها واکنش نشان می‌دهند، می‌توان اثرات تحریم را توضیح داد. در درون ایران، تحریم‌ها گروه‌های افراطی را رادیکال‌تر کرده و به دلیل انحراف عملکرد بازارها، دستکاری‌هایی در اقتصاد ایجاد کرده که به طور گسترده‌ای به گروه‌های رادیکال نفع می‌رساند. چنین گروه‌هایی مخالف هرگونه توافقی هستند که می‌تواند به تسهیل تحریم‌ها بینجامد. در کشورهای تحریم‌کننده،‌ تحریم‌ها توجیه شده است، حتی اگر در نهایت نتیجه آنها چیزی جز مصائب و بی‌نوایی نباشد، توجیه این است که تحریم در هر شرایطی بهتر از جنگ است.
اما هر چه زمان برقراری تحریم‌ها طولانی‌تر می‌شود، اثرگذاری آنها در دستیابی به اهداف سیاسی مورد نظر کمتر می‌شود و درنتیجه کشورهای تحریم‌کننده تمایل به وضع تحریم‌های بیشتر و گسترده‌تر پیدا می‌کنند که تنها تندروی را در کشورهای تحریم‌شونده و تحریم‌کننده افزایش می‌دهد.
تنها راه توقف این چرخه نادرست برای هر دو طرف، مذاکره با اعتماد کافی و دید باز است. بسیاری از ناظران غربی معتقدند حسن روحانی رئیس‌جمهور تازه انتخاب‌شده ایران صادقانه به دنبال یافتن راه‌حلی دیپلماتیک است. با این حال سیاستمداران و مسوولانی در پایتخت‌های گروه 1+5، پنج کشور عضو دائمی شورای امنیت سازمان ملل به علاوه آلمان، هستند که به کار بستن تحریم‌های سخت‌تر را دنبال می‌کنند. در صورتی که راه‌حل دیپلماتیک به سرعت به نتیجه نرسد. شاهد این مدعا رای موافق 400 به 20 در مجلس نمایندگان آمریکا مبنی بر اعمال تحریم‌های مجازات‌کننده بیشتر علیه ایران است. اگر ایران و گروه 1+5 از فرصت کنونی استفاده حداکثری نداشته باشند، حداقل پیامد آن تداوم وضعیت فعلی است، اگر احتمالاً تحریم‌های سخت‌تری در پی نداشته باشد. در زمانی که واکنش عمومی بین‌المللی به رئیس‌جمهور جدید ایران بسیار مطلوب ارزیابی می‌شود، عدم پیشرفت در چند ماه آینده می‌تواند سطوح تازه‌ای از نومیدی و سرخوردگی ایجاد کند و افراطی‌های هر دو طرف را در تحریم‌ها تقویت کند. این اتفاق ما را به مساله دخالت نظامی نزدیک‌تر می‌کند که پیامدهای شوم و غیرقابل پیش‌بینی دربر خواهد داشت. بنیامین نتانیاهو نخست‌وزیر اسرائیل هم‌اکنون در حال القای شک و تردید در مورد استفاده از گزینه مذاکره با ایران است و می‌گوید حسن روحانی «گرگی در لباس میش» است. اکنون شهروندان ایرانی، دانشگاهیان و روشنفکران نیز می‌توانند کمک کنند. این پیام جنبش مدنی علیه تحریم‌هاست که توسط سه اقتصاددان مشهور در داخل ایران آغاز شده و من خوشحالم که بیرون از ایران می‌توانم در این جنبش مشارکت کنم. باید توجه شود که روحانی برنده یک انتخابات پرشور و رقابتی با حاشیه پیروزی بالاست که نتیجه مشارکت اکثریت مردم ایران است که نشان دادند مذاکره را به مقابله ترجیح می‌دهند. امید است که خواسته‌های مردم ایران توسط دولت ایران و دولت‌های غربی مورد احترام قرار گیرد. روحانی، دولتش و تیم مذاکره‌کننده ایران به عنوان نمایندگان مردم ایران باید مورد توجه جدی قرار بگیرند و به گونه سازنده‌ای وارد این مهم شوند. اکثریت مردم ایران که از تحریم‌ها و سوءمدیریت‌های اقتصادی صدمه دیده‌‌اند یک سیاستمدار اعتدال‌گرا را برای مذاکره با کشورهای غربی و یافتن راه‌حل دیپلماتیک انتخاب کردند. شاید روند انتخابات ریاست‌جمهوری ایران کمال مطلوب نباشد اما انتخابات اخیر آزادانه‌تر از فرآیندهای انتخاباتی بسیاری از کشورهای خاورمیانه بود که از حمایت غرب برخوردارند. مهم است که کشورهای غربی به جای نشان دادن خصومت شدید علیه ایران، شرایط را درک کنند و فضایی ایجاد کنند که به بیشتر قدرت گرفتن میانه‌روها در ایران کمک کند. لازم است کشورهای 1+5 معاهده‌ای پیشنهاد بدهند که به دولت روحانی در داخل کمک کند و توانایی او برای مقابله با افراطی‌های داخل ایران را تقویت کند. با از دست دادن فرصت کنونی، آنها دولت روحانی را تضعیف خواهند کرد تا حدی که ممکن است شکست بخورد و راهی پیموده شود که به قدرت گرفتن افراطی‌ها منجر شود. این نتیجه به اقدام میانه‌روها در هر دو طرف وابسته است که چگونه عمل کنند. الزامی است که مردم عادی ایران بخشی از گفت‌وگوهای داخل و خارج از ایران باشند. این مردم باید به سیاستمداران خود یادآوری کنند که هزینه‌های سنگینی برای زندگی تحت تحریم پرداخته‌اند. به نفع ایران نیست که در انزوا از جامعه جهانی باقی بماند. اگر انزوای ایران ادامه یابد، اگر ایران نتواند سرمایه خارجی جذب کند و اگر از مزایای فناوری‌هایی که در حال شکل‌گیری است محروم باشد نتیجه چیزی جز چند دهه نزول و از دست دادن فرصت‌‌ها نخواهد بود. همچنین کاملاً واضح است که آغاز دخالت نظامی پرهزینه و زمان‌بر با پایان نامعلوم و نامشخص در خاورمیانه به نفع غرب نیست، به ویژه در وضعیت شکننده امروز اقتصاد جهانی و ناآرامی‌های اخیر توسعه سیاسی در مصر و ترکیه که دو کشور پرجمعیت منطقه هستند. توافق در مذاکرات با ایران، کلید حل مشکلات سیاسی و نظامی در منطقه خاورمیانه است.

دراین پرونده بخوانید ...

دیدگاه تان را بنویسید

 

پربیننده ترین اخبار این شماره

پربیننده ترین اخبار تمام شماره ها