تاریخ انتشار:
ابتکار در دوراهی پاستور و بهشت
در میان یک دو جین کاندیدای شهرداری تهران می‌توان نام کاندیداهای ناکام ریاست‌جمهوری را مشاهده کرد که در رتبه‌های دوم و چهارم قرار گرفتند
در میان یک دو جین کاندیدای شهرداری تهران می‌توان نام کاندیداهای ناکام ریاست‌جمهوری را مشاهده کرد که در رتبه‌های دوم و چهارم قرار گرفتند اما جالب اینجاست که در کنار نام محسن هاشمی، محسن رضایی، محمدرضا عارف و سردار قالیباف نام یک نفر بدون هیچ اما و اگری بارها تکرار می‌شود و آن فرد کسی نیست جز معصومه ابتکار. نماینده پرانرژی شورای شهر سوم که با حکم هیات نظارت از ورود به شورای شهر تهران بازماند. در همین ایام نام معصومه ابتکار در ماجرایی دیگر نیز در رسانه‌ها منتشر شد. دو هفته پیش پس از جدی شدن اخبار تخریب پارک گیاه‌شناسی نوشهر، رئیس‌جمهور منتخب به معصومه ابتکار ماموریت بررسی و جلوگیری از تخریب باغ گیاه‌شناسی نوشهر را سپرد. ماموریتی که با برخورد بجای رئیس اسبق سازمان محیط زیست به خیر و خوشی پایان یافت و این سرمایه ملی از کمند آسیب برخی سودجویان نجات پیدا کرد.
برایت گران تمام می شود...
معصومه ابتکار از جمله شخصیت‌هایی است که به دلیل تسلط بر حوزه محیط زیست و امور شهری برای اداره کلانشهر تهران وصله‌ای ناجور به نظر نمی‌آید. چهره‌ای که در شش سال گذشته تلاش داشت به همراه محمدعلی نجفی و احمد مسجدجامعی نقش آخرین حلقه اتصال اصلاح‌طلبان و حاکمیت را ایفا کنند. نقشی که اتفاقاً به آن می‌توان نمره خوبی داد. با این حال رد صلاحیت وی از رقابت‌های انتخابات شوراهای چهارم برای بسیاری شگفتی‌آور بود. مترجم دانشجویان خط امام در تسخیر سفارت ایالات متحده در سال 1358 حال در سال 1392 توسط هیات نظارت بر انتخابات به اتهام عدم الزام به اسلام و ولایت فقیه رد صلاحیت شد. او پس از دریافت برگه رد صلاحیت در مصاحبه‌ای تاکید کرد: «... چه کسی می‌تواند باور کند کسی که در روزهای مبارزات انقلاب اسلامی و در جریانات سیاسی کشور همراه با نظام و انقلاب گام برداشته است و تمام زندگی‌اش را وقف انقلاب کرده امروز این‌گونه رد صلاحیت شود؟ آیا جایی برخلاف قانون اساسی رفتار کردم؟ آیا در طول زندگی شخصی‌ام سود و منفعتی برای خود برداشتم؟ آیا پدر، همسر و پدر همسرم برای انقلاب کم زحمت کشیدند؟... البته ناگفته نماند روزهایی که در شورای شهر فریاد می‌زدم و موضوع پارازیت، پارک پردیسان، برنج‌های آلوده و گندم آلوده را هشدار می‌دادم آقایان می‌آمدند و می‌گفتند برایت گران تمام می‌شود.» این روزها و پس از موفقیت قابل توجه اصلاح‌طلبان در انتخابات شورای شهر پایتخت، نام معصومه ابتکار به عنوان یکی از گزینه‌های محتمل شهرداری تهران مطرح است، اما هنوز معلوم نیست که بخت چقدر با «میس مری» یار باشد. پاسخ به این سوال زمان زیادی طلب نمی‌کند و گذشت دو ماه نشان خواهد داد ساکن بعدی بهشت چه کسی خواهد بود؟
محیط زیست دغدغه اصلی ابتکار
معصومه ابتکار که به دلیل تحصیل پدرش در دانشگاه پنسیلوانیا به مدت شش سال در شهرهای فیلادلفیا و ماساچوست اقامت داشت به زبان انگلیسی تسلط پیدا کرد و همین تجربه موجب شد که در جریان تسخیر لانه جاسوسی همه دختر جوانی را به عنوان مترجم مشاهده کنند که خود را میس مری معرفی می‌کرد و در آن زمان تنها 19 سال داشت. ابتکار پس از پایان تحصیلاتش در مدرسه بین‌المللی ایران زمین در سال ۱۳۵۶ وارد دانشگاه پلی‌تکنیک در رشته مهندسی پتروشیمی شد. اما تحصیل در رشته پتروشیمی او را ارضا نکرد و همین موجب شد وی در سال ۶۰ رشته خود را تغییر دهد. سرانجام ابتکار در رشته تکنولوژی پزشکی لیسانس خود را دریافت کرد و فوق‌لیسانس و دکترا را در رشته ایمنی‌شناسی (ایمونولوژی) از دانشگاه تربیت مدرس گرفت و در نهایت به عضویت هیات علمی همان دانشگاهی درآمد که از آن فارغ‌التحصیل شده بود. از همان روزی که ابتکار به عنوان نخستین زن وارد دولت جمهوری اسلامی شد و با حکم سیدمحمد خاتمی به عنوان معاون رئیس‌جمهور و رئیس سازمان محیط زیست انتخاب شد، تلاش کرد به هر صورت ممکن وضعیت محیط زیست کشور را که اتفاقاً یکی از دغدغه‌های اصلی خانوادگی‌اش بود سر و سامان دهد. ابتکار از همان کودکی به واسطه دل‌مشغولی‌های پدرش با محیط زیست آشنایی پیدا کرده بود و تا حدود زیادی با مشکلات محیط زیست در کشور آشنا بود. پدر او محمد‌تقی ابتکار که اولین رئیس سازمان محیط زیست بود واقعاً به حفظ محیط زیست اهتمام داشت همچنان که بنا بر روایت دختر، پدر خود شخصاً زباله‌های خانگی را در باغچه حیاط تبدیل به کمپوست می‌کرد و اغلب با پای پیاده به محل کار می‌رفت تا مبادا خودرو شخصی محیط زیست را آلوده کند. ظاهراً این دغدغه به نسل‌های بعدی نیز به ارث رسیده است. معصومه ابتکار از دغدغه‌های پسر کوچکش طاها در مورد کاهش آلودگی هوا و حفظ محیط زیست سخن می‌گوید که معلمان مدرسه را به ستوه آورده بود به ترتیبی که مسوولان مدرسه تصمیم می‌گیرند در مراسمی به طاهای کوچک به دلیل حمایت مجدانه از محیط زیست، یک سطل زباله هدیه بدهند! پسر بزرگ ابتکار هم با همین رویکرد پایان‌نامه کارشناسی ارشد خود در رشته اقتصاد کشاورزی را به حفاظت از جنگل‌ها اختصاص داد. ویژگی خانوادگی ابتکار در انتخاب او به عنوان رئیس سازمان محیط زیست در سال 1376 از سوی سیدمحمد خاتمی بی‌اثر نبود. به ویژه اینکه دانش‌آموخته ایمونولوژی دانشگاه تربیت مدرس در هنگام ریاست بر این سازمان دریافت که چقدر ترجمه‌های مقالات پدرش به زبان انگلیسی برای وی مفید بوده و از او فردی آشنا به محیط زیست ساخته است. فاز فعالیت ابتکار در شورای شهر سوم نیز بیشتر معطوف به دغدغه‌های محیط زیستی بود. انتقاد از فروش پارک پردیسان، ارسال پارازیت، برنج‌ها و گندم‌های آلوده، تبدیل تهران به شهر دوربین‌ها و دکل‌ها از جمله مواردی بود که ابتکار در مورد آن موضع‌گیری می‌کرد.
فعالیت‌های سیاسی
اگرچه بسیاری ابتکار را به موضع‌گیری محیط زیستی می‌شناسند، اما واقعیت این است که او انتقادهایی نیز نسبت به وضعیت سیاسی به ویژه در سال‌های اخیر داشته است. به طور نمونه درست زمانی که در روز 16 آذر‌ماه سال گذشته صدا و سیما در برنامه دیروز، امروز فردا معصومه ابتکار را به عنوان فعال دانشجویی دعوت کرد، او ضمن گرامیداشت کشته شدن فرزند عبدالحسین روح‌الامینی وی را شهید محسن خطاب کرد و مجری برنامه را که برخلاف همیشه سعی می‌کرد بی‌طرفی خود را حفظ کند، خطاب قرار داد و گفت: من لازم می‌دانم نام دو محسن دیگر از جمله محسن میردامادی و محسن امین‌زاده را گرامی بدارم و ان‌شاءالله این عزیزان به زودی آزاد شوند تا بتوانند در چنین برنامه‌هایی شرکت کنند و از آن دوران، شرایط فعلی و آینده صحبت کنند. موضع‌گیری‌های انتقادی ابتکار 53ساله در این ایام تنها به مسائل سیاسی خلاصه نشده است. وی در موضع‌گیری دیگری از نحوه برخورد پلیس با پوشش زنان انتقاد کرد.
سخن آخر
همسر سیدمحمد هاشمی وکیل دادگستری که جایزه قهرمان زمین را در سال 2006 به پاس تلاش‌هایش در سازمان حفاظت محیط زیست از سازمان ملل متحد دریافت کرده بود، در این مقطع زمانی تلاش دارد علاوه بر تدریس در دانشگاه تربیت مدرس به عنوان دانشیار، بنیاد زینب کبری را که کودکان بی‌سرپرست را سر‌پرستی می‌کند، مدیریت کند. اما هنوز معلوم نیست که دو ماه آینده آبستن چه حوادثی برای ابتکار باشد. اگر رئیس‌جمهور منتخب به موازات تشکیل کابینه برای او پستی را در نظر بگیرد وی به پاستور خواهد رفت و بدین ترتیب شانس سایر کاندیداهای احتمالی شهرداری تهران بیشتر خواهد شد، در غیر این صورت 13شهریور‌ماه به روز مهمی برای معصومه ابتکار تبدیل خواهد شد. در صورت رای اعضای شورای شهر چهارم، معصومه ابتکار اولین زنی خواهد بود که کلیددار پایتخت خواهد شد. هرچند او پیشتر نیز عنوان اولین زن در کابینه را یدک می‌کشید و بدین ترتیب یک «اولین» دیگر به کارنامه وی اضافه خواهد شد.
برایت گران تمام می شود...
معصومه ابتکار از جمله شخصیت‌هایی است که به دلیل تسلط بر حوزه محیط زیست و امور شهری برای اداره کلانشهر تهران وصله‌ای ناجور به نظر نمی‌آید. چهره‌ای که در شش سال گذشته تلاش داشت به همراه محمدعلی نجفی و احمد مسجدجامعی نقش آخرین حلقه اتصال اصلاح‌طلبان و حاکمیت را ایفا کنند. نقشی که اتفاقاً به آن می‌توان نمره خوبی داد. با این حال رد صلاحیت وی از رقابت‌های انتخابات شوراهای چهارم برای بسیاری شگفتی‌آور بود. مترجم دانشجویان خط امام در تسخیر سفارت ایالات متحده در سال 1358 حال در سال 1392 توسط هیات نظارت بر انتخابات به اتهام عدم الزام به اسلام و ولایت فقیه رد صلاحیت شد. او پس از دریافت برگه رد صلاحیت در مصاحبه‌ای تاکید کرد: «... چه کسی می‌تواند باور کند کسی که در روزهای مبارزات انقلاب اسلامی و در جریانات سیاسی کشور همراه با نظام و انقلاب گام برداشته است و تمام زندگی‌اش را وقف انقلاب کرده امروز این‌گونه رد صلاحیت شود؟ آیا جایی برخلاف قانون اساسی رفتار کردم؟ آیا در طول زندگی شخصی‌ام سود و منفعتی برای خود برداشتم؟ آیا پدر، همسر و پدر همسرم برای انقلاب کم زحمت کشیدند؟... البته ناگفته نماند روزهایی که در شورای شهر فریاد می‌زدم و موضوع پارازیت، پارک پردیسان، برنج‌های آلوده و گندم آلوده را هشدار می‌دادم آقایان می‌آمدند و می‌گفتند برایت گران تمام می‌شود.» این روزها و پس از موفقیت قابل توجه اصلاح‌طلبان در انتخابات شورای شهر پایتخت، نام معصومه ابتکار به عنوان یکی از گزینه‌های محتمل شهرداری تهران مطرح است، اما هنوز معلوم نیست که بخت چقدر با «میس مری» یار باشد. پاسخ به این سوال زمان زیادی طلب نمی‌کند و گذشت دو ماه نشان خواهد داد ساکن بعدی بهشت چه کسی خواهد بود؟
محیط زیست دغدغه اصلی ابتکار
معصومه ابتکار که به دلیل تحصیل پدرش در دانشگاه پنسیلوانیا به مدت شش سال در شهرهای فیلادلفیا و ماساچوست اقامت داشت به زبان انگلیسی تسلط پیدا کرد و همین تجربه موجب شد که در جریان تسخیر لانه جاسوسی همه دختر جوانی را به عنوان مترجم مشاهده کنند که خود را میس مری معرفی می‌کرد و در آن زمان تنها 19 سال داشت. ابتکار پس از پایان تحصیلاتش در مدرسه بین‌المللی ایران زمین در سال ۱۳۵۶ وارد دانشگاه پلی‌تکنیک در رشته مهندسی پتروشیمی شد. اما تحصیل در رشته پتروشیمی او را ارضا نکرد و همین موجب شد وی در سال ۶۰ رشته خود را تغییر دهد. سرانجام ابتکار در رشته تکنولوژی پزشکی لیسانس خود را دریافت کرد و فوق‌لیسانس و دکترا را در رشته ایمنی‌شناسی (ایمونولوژی) از دانشگاه تربیت مدرس گرفت و در نهایت به عضویت هیات علمی همان دانشگاهی درآمد که از آن فارغ‌التحصیل شده بود. از همان روزی که ابتکار به عنوان نخستین زن وارد دولت جمهوری اسلامی شد و با حکم سیدمحمد خاتمی به عنوان معاون رئیس‌جمهور و رئیس سازمان محیط زیست انتخاب شد، تلاش کرد به هر صورت ممکن وضعیت محیط زیست کشور را که اتفاقاً یکی از دغدغه‌های اصلی خانوادگی‌اش بود سر و سامان دهد. ابتکار از همان کودکی به واسطه دل‌مشغولی‌های پدرش با محیط زیست آشنایی پیدا کرده بود و تا حدود زیادی با مشکلات محیط زیست در کشور آشنا بود. پدر او محمد‌تقی ابتکار که اولین رئیس سازمان محیط زیست بود واقعاً به حفظ محیط زیست اهتمام داشت همچنان که بنا بر روایت دختر، پدر خود شخصاً زباله‌های خانگی را در باغچه حیاط تبدیل به کمپوست می‌کرد و اغلب با پای پیاده به محل کار می‌رفت تا مبادا خودرو شخصی محیط زیست را آلوده کند. ظاهراً این دغدغه به نسل‌های بعدی نیز به ارث رسیده است. معصومه ابتکار از دغدغه‌های پسر کوچکش طاها در مورد کاهش آلودگی هوا و حفظ محیط زیست سخن می‌گوید که معلمان مدرسه را به ستوه آورده بود به ترتیبی که مسوولان مدرسه تصمیم می‌گیرند در مراسمی به طاهای کوچک به دلیل حمایت مجدانه از محیط زیست، یک سطل زباله هدیه بدهند! پسر بزرگ ابتکار هم با همین رویکرد پایان‌نامه کارشناسی ارشد خود در رشته اقتصاد کشاورزی را به حفاظت از جنگل‌ها اختصاص داد. ویژگی خانوادگی ابتکار در انتخاب او به عنوان رئیس سازمان محیط زیست در سال 1376 از سوی سیدمحمد خاتمی بی‌اثر نبود. به ویژه اینکه دانش‌آموخته ایمونولوژی دانشگاه تربیت مدرس در هنگام ریاست بر این سازمان دریافت که چقدر ترجمه‌های مقالات پدرش به زبان انگلیسی برای وی مفید بوده و از او فردی آشنا به محیط زیست ساخته است. فاز فعالیت ابتکار در شورای شهر سوم نیز بیشتر معطوف به دغدغه‌های محیط زیستی بود. انتقاد از فروش پارک پردیسان، ارسال پارازیت، برنج‌ها و گندم‌های آلوده، تبدیل تهران به شهر دوربین‌ها و دکل‌ها از جمله مواردی بود که ابتکار در مورد آن موضع‌گیری می‌کرد.
فعالیت‌های سیاسی
اگرچه بسیاری ابتکار را به موضع‌گیری محیط زیستی می‌شناسند، اما واقعیت این است که او انتقادهایی نیز نسبت به وضعیت سیاسی به ویژه در سال‌های اخیر داشته است. به طور نمونه درست زمانی که در روز 16 آذر‌ماه سال گذشته صدا و سیما در برنامه دیروز، امروز فردا معصومه ابتکار را به عنوان فعال دانشجویی دعوت کرد، او ضمن گرامیداشت کشته شدن فرزند عبدالحسین روح‌الامینی وی را شهید محسن خطاب کرد و مجری برنامه را که برخلاف همیشه سعی می‌کرد بی‌طرفی خود را حفظ کند، خطاب قرار داد و گفت: من لازم می‌دانم نام دو محسن دیگر از جمله محسن میردامادی و محسن امین‌زاده را گرامی بدارم و ان‌شاءالله این عزیزان به زودی آزاد شوند تا بتوانند در چنین برنامه‌هایی شرکت کنند و از آن دوران، شرایط فعلی و آینده صحبت کنند. موضع‌گیری‌های انتقادی ابتکار 53ساله در این ایام تنها به مسائل سیاسی خلاصه نشده است. وی در موضع‌گیری دیگری از نحوه برخورد پلیس با پوشش زنان انتقاد کرد.
سخن آخر
همسر سیدمحمد هاشمی وکیل دادگستری که جایزه قهرمان زمین را در سال 2006 به پاس تلاش‌هایش در سازمان حفاظت محیط زیست از سازمان ملل متحد دریافت کرده بود، در این مقطع زمانی تلاش دارد علاوه بر تدریس در دانشگاه تربیت مدرس به عنوان دانشیار، بنیاد زینب کبری را که کودکان بی‌سرپرست را سر‌پرستی می‌کند، مدیریت کند. اما هنوز معلوم نیست که دو ماه آینده آبستن چه حوادثی برای ابتکار باشد. اگر رئیس‌جمهور منتخب به موازات تشکیل کابینه برای او پستی را در نظر بگیرد وی به پاستور خواهد رفت و بدین ترتیب شانس سایر کاندیداهای احتمالی شهرداری تهران بیشتر خواهد شد، در غیر این صورت 13شهریور‌ماه به روز مهمی برای معصومه ابتکار تبدیل خواهد شد. در صورت رای اعضای شورای شهر چهارم، معصومه ابتکار اولین زنی خواهد بود که کلیددار پایتخت خواهد شد. هرچند او پیشتر نیز عنوان اولین زن در کابینه را یدک می‌کشید و بدین ترتیب یک «اولین» دیگر به کارنامه وی اضافه خواهد شد.
دیدگاه تان را بنویسید