دور دوم مذاکرات ژنو
احتمال دیدار پوتین و ترامپ قوت گرفت
اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران گفت: «احتمالاً در هفته آخر دیماه دور جدید گفتوگوهای ایران و سه کشور اروپایی برگزار میشود.» آنگونه که ایسنا گزارش داده: اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران، افزود: «در دور قبلی تصمیم گرفته شد که این گفتوگوها ادامه پیدا کند. همانطور که پیش از این گفتهایم، اینها گفتوگوست و مذاکره نیست و در آن در مورد طیف مختلفی از مسائل از جمله هستهای گفتوگو میشود.» سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در پاسخ به سوالی در ارتباط با مطالب منتشرشده مبنی بر اینکه ترامپ از طریق عمان پیامی را به ایران جهت مذاکره ارسال کرده است، گفت: «بنده اطلاعی در این زمینه ندارم.» سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران همچنین در پاسخ به سوالی تاکید کرد: «ما هیچگاه میز مذاکره را ترک نکردهایم و در شرایط مختلف در راستای تامین منافع ملی ایران مقید به موضوع مذاکره بودهایم.» وی بار دیگر در پاسخ به سوالی در مورد ادعای رسانه بغدادالیوم مبنی بر پیام آمریکا به ایران از طریق عمان خطاب به خبرنگار پرسشکننده گفت: «توصیه میکنم به مطالبی که در رسانههای رنگی که چندان نیز سفید نیستند، منتشر میشود ضریب ندهیم و به آنها نپردازیم.» سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در پاسخ به سوال دیگری اظهار کرد: «در حال حاضر ارتباط مستقیمی با جریان حاکم در سوریه نداریم.» سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران در پاسخ به سوالی درباره آینده ایران و سوریه گفت: «روابط دو ملت ایران و سوریه سابقه دیرینه دارد.» وی با بیان اینکه ما همواره خیرخواه مردم سوریه بودهایم و تلاش کردهایم به غلبه سوریها بر داعش و تروریسم و افراطیگری خشن کمک کنیم، تصریح کرد: «همانطور که پیش از این گفتهایم در مورد آینده روابط با توجه به عملکرد و رفتاری که جریانهای حاکم بر سوریه خواهند داشت، تصمیمگیری خواهیم کرد.» بقایی همچنین در پاسخ به سوالی درباره وضعیت کردها در سوریه و نقش آنها در آینده این کشور گفت: «همه طرفهای دخیل در موضوع سوریه باید تعهد روشنی برای اتخاذ یک رویکرد جامع و آیندهنگرانه در رابطه با سوریه داشته باشند.» وی گفت: «نگاه گزینشی کمککننده نیست. احترام به تمامیت سرزمینی و حاکمیت ملی سوریه یک اصل است و باید درباره همه اجزای حاکمیت سوریه اعمال شود.»
ملاقات در روسیه
آنچه در مورد ترامپ و نگاه او به اوکراین باید مدنظر قرار بگیرد این است که وی اساساً به دنبال ختم جنگ به دلیل هزینههای بیش از حد آن است. ترامپ از یکسو در حال مخابره این پیام به افکار عمومی ایالاتمتحده است که حمایت بایدن از این جنگ باعث ضعیف شدن اقتصاد آمریکا شده و از سوی دیگر سعی دارد بگوید که فقط «او» میتواند پوتین را متقاعد کند که این جنگ سهساله را پایان دهد. آنگونه که سازندگی گزارش داده: بر همین اساس ترامپ طی رویداد سالانه «آمریکافِست ۲۰۲۴» عنوان کرد که رئیسجمهور روسیه گفته که میخواهد هرچه زودتر با من دیدار کند، بنابراین ما باید منتظر این دیدار باشیم اما باید به جنگ خاتمه دهیم. او ضمن آنکه جنگ اوکراین را «وحشتناک و فاجعه انسانی بیسابقه» خواند، گفت: «این جنگ جان میلیونها سرباز را گرفته است.» رئیسجمهور منتخب آمریکا در قسمت دیگری از سخنرانی خود با اشاره به جنگها و ناآرامیهایی که در اروپا و همچنین غرب آسیا حاکم است، گفت: «ما از ورود به جنگهای خارجی که آمریکا بهطور بیهوده وارد آن شده، دست خواهیم کشید.» او مجدد ادعا کرد: «اگر من رئیسجمهور آمریکا بودم، حوادث هفت اکتبر و جنگ اوکراین رخ نمیداد.» این سخنان در حالی انجام شده که ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه طی کنفرانس سالانه خود که به صورت جلسه پرسش و پاسخ برگزار شد، اظهار کرد: «برای گفتوگو آماده هستم و هر زمان با ترامپ ملاقات خواهم کرد اما بیش از چهار سال است که با او صحبت نکردهام.» این در حالی است که ترامپ متعهد شده در اولین روز ریاستجمهوری خود به جنگ در اوکراین پایان دهد اما هنوز یک طرح صلح معنادار ارائه نکرده و حتی هشدار داده است که اوکراین با روی کار آمدن او احتمالاً از حمایت کمتر آمریکا برخوردار خواهد شد. با وجود این و با توجه به ادعای ترامپ برای دیدار با پوتین، دمیتری پسکوف، سخنگوی کاخ کرملین در مصاحبهای با خبرگزاری تاس و در پاسخ به این سوال که آیا امکان دیدار ولادیمیر پوتین، رئیسجمهوری روسیه و دونالد ترامپ، رئیسجمهوری منتخب آمریکا، حتی پیش از برگزاری مراسم تحلیف وجود دارد یا خیر، تصریح کرد که هنوز انگیزه واقعی برای سازماندهی این دیدار وجود ندارد. در این راستا باید توجه شود که متحدان ترامپ در اروپا هم در حال حمایت از این مواضع وی هستند.
احتمال میانجیگری ژاپن میان ایران و آمریکا
رسانه ژاپنی مدعی نقش احتمالی توکیو در میانجیگری میان ایران و آمریکا شد. یک منبع مطلع مدعی شد دولت ایران در حال بررسی میانجیگری ژاپن در مذاکرات پشت پرده با دولت بعدی «دونالد ترامپ»، رئیسجمهور منتخب آمریکا درباره موضوع هستهای است. خبرگزاری کیودو با انتشار این مطلب گزارش داد: دولت قبلی ترامپ رویکرد سختگیرانهای نسبت به موضوع برنامه هستهای ایران داشت که موجب افزایش تنشها در روابط ایران و آمریکا شد. آنگونه که هممیهن گزارش داده: ژاپن کشور دوست ایران محسوب میشود و در صورت میانجیگری، انتظار میرود در کاهش تنشها میان آمریکا و ایران درباره برنامه هستهای آن و موضوع تحریمها ایفای نقش کند. دولت دونالد ترامپ در سال ۲۰۱۸ با ادعای ناقص بودن توافق هستهای از آن خارج شد. ایران در ازای لغو تحریمهای بینالمللی در این توافق، فعالیتهای هستهای خود را محدود کرد. دولت ترامپ با در پیش گرفتن سیاست «کارزار فشار حداکثری» ضمن بازگردانی تحریمهای پیشین علیه ایران، تا آخرین روزهای خود در کاخ سفید به اعمال تحریمها علیه ایران ادامه داد. ایران پس از یکسالونیم تحمل تحریمهای آمریکا و بدعهدی کشورهای اروپایی در عمل به تعهداتشان نسبت به کاهش تاثیر تحریمها و عادیسازی روابط تجاری با ایران، اعلام کرد که طبق حق مشروع خود برای اتخاذ تدابیر جبرانی طبق بند ۳۶ برجام، از برخی تعهدات داوطلبانه خود در توافق هستهای فاصله میگیرد؛ گرچه، ایران اعلام کرده است در صورتی که اعضای توافق برای احیای آن پایبندی دوجانبه به تعهدات حسننیت نشان دهند، آماده نهایی کردن توافقی «خوب» برای لغو تمامی تحریمهاست. ترامپ پس از پیروزی در انتخابات پنجم نوامبر درباره ایران گفته بود، نمیخواهد مانع پیشرفت ایران شود اما مانع هستهای شدن آن خواهد شد.
تظاهرات مردم پاناما علیه تهدیدهای «دونالد ترامپ»
صدها نفر از مردم پاناما در واکنش به ادعاها و تهدیدهای اخیر دونالد ترامپ، رئیسجمهور منتخب آمریکا با حضور در مقابل سفارت آمریکا علیه ترامپ و آمریکا شعار سر دادند. معترضان تاکید کردند که «ما ادعاهای امپریالیستی آمریکا را قاطعانه رد میکنیم». آنگونه که مهر گزارش داده: خوزه رائول مولینو، رئیسجمهور پاناما در پاسخ به تهدید دونالد ترامپ، رئیسجمهور منتخب آمریکا درباره پس گرفتن کنترل کانال پاناما از این کشور در صورت تداوم دریافت عوارض سنگین از کشتیهای آمریکایی، گفت که این کانال بخشی از تاریخ مبارزه پاناما بوده و برگشتناپذیر است. ترامپ پیشتر در پیامی در شبکه اجتماعی خود موسوم به تروث سوشال نوشته بود که با کشتیهای نیروی دریایی و تجاری ما خیلی ناعادلانه و نسنجیده رفتار شده است. عوارضی که پاناما اعمال کرده، مضحک است. این «تلکه کردن محض» کشور ما باید فوراً متوقف شود. وی با انتقاد از معاهده ۱۹۷۷ کانال پاناما که به امضای جیمی کارتر، رئیسجمهور وقت آمریکا رسید و کنترل این کانال را در سال ۱۹۹۹ به پاناما واگذار کرد، افزود: مدیریت موضوع صرفاً به پاناما مربوط است، نه چین و نه هیچ کشور دیگر. ما هرگز اجازه نخواهیم داد که این کانال به دست افراد نادرست بیفتد! ترامپ همچنین اضافه کرد که اگر پاناما قادر به تضمین عملکرد امن و موثر این کانال نیست، آمریکا خواستار بازگشت «کامل و بیچون و چرای آن خواهد شد». مولینو در واکنش به تهدید ترامپ در نطقی ویدئویی تاکید کرد که حاکمیت و استقلال پاناما «قابل مذاکره نیست» و در ادامه نیز بر اهمیت کانال پاناما به عنوان بخشی از «تاریخ مبارزه و فتوحات بازگشتناپذیر» این کشور تاکید کرد. وی گفت: هر مترمربع از کانال پاناما و نواحی مجاور آن به پاناما تعلق دارد و همچنان نیز همینگونه باقی خواهد ماند. مولینو با رد ادعاهای ترامپ گفت که نرخ عوارض کانال بهطور علنی و شفاف و براساس شرایط بازار، رقابت بینالمللی و هزینههای عملیاتی و الزامات تعمیر و نگهداری تعیین شده است. وی تاکید کرد که از زمان انتقال کانال از آمریکا به پاناما در ۳۱ دسامبر ۱۹۹۹ ذیل توافقی که در سال ۱۹۷۷ به امضا رسید، هیچ اعتراض و گلایهای درباره کنترل پاناما مطرح نبوده است. وی تاکید کرد: این معاهدهها بیطرفی دائمی این کانال را پایهگذاری و فعالیت آزاد و امن آن را برای تمام ملتها تضمین کردهاند. رئیسجمهور پاناما همچنین هرگونه ادعا را درباره اینکه چین، اتحادیه اروپا یا هر قدرت دیگری بر کنترل این کانال نفوذ مستقیم یا غیرمستقیم دارد نیز رد کرد. ترامپ پس از اظهارات مولینو، با انتشار پیامی دیگر تصویری از کانال پاناما را با پرچم آمریکا منتشر کرد و نوشت: به کانال ایالاتمتحده خوش آمدید!
تداوم تجاوزهای اسرائیل به سوریه
نیروهای رژیم صهیونیستی در ادامه تجاوزهای خود به مناطق مرزی سوریه وارد روستای «سوسه» در ریف قنیطره شدند و اقدامات تخریبی انجام دادند. آنگونه که ایرنا گزارش داده: منابع خبری گزارش دادند که نیروهای اشغالگر رژیم صهیونیستی با دو دستگاه بولدوزر و تعدادی تانک وارد این روستا شدند. گزارشها حاکی از آن است که اهالی روستای سوسه در مخالفت با تجاوزهای رژیم صهیونیستی، تجمعهای اعتراضی و تظاهرات برگزار کردند. منابع محلی گزارش دادند که نیروهای صهیونیستی به سمت تظاهراتکنندگان تیراندازی کردند و تعدادی از معترضان مجروح شدند. شبکه الجزیره هم گزارش داد که نیروهای صهیونیستی به سمت تیم خبری این شبکه در روستای سوسه که در حال پوشش تحولات بود تیراندازی کردهاند. جمعه دو هفته پیش نیز تظاهراتهای مردمی در محکومیت یورش نظامیان دشمن صهیونیستی برگزار شد که طی آن، یک جوان به ضرب گلوله اشغالگران، کشته شد. از زمان سقوط نظام بشار اسد، نظامیان رژیم صهیونیستی وارد بلندیهای جولان شده و بخشهای جدیدی را به اشغال خود درآوردند و علاوه بر آن با نقض توافقنامه ۱۹۷۴، به منطقه حائل نیز یورش بردند.