طالبان و میراث فرهنگی
جلوگیری از تخریب آثار قبل از اسلام
وقتی طالبان در آگوست سال 2021 کابل را فتح کردند مقامات موزه ملی افغانستان گنجینه‌های قبل از اسلام آن را از جلوی دید عموم خارج کردند. در دوره کوتاه قبلی حکومت طالبان، وزیر دارایی گروهی تبر به دست را مامور کرد تا هزاران شاهکار هنری مربوط به قبل از اسلام را که میراث بهجامانده از تاریخ غنی افغانستان بودند خرد کنند.
کارمندان موزه که این‌بار مصمم بودند جلوی تکرار آن فاجعه را بگیرند شب‌ها در ویلای کابل، محل نگهداری این آثار نگهبانی می‌دادند. اما این‌بار طالبان علاقه‌ای به از بین بردن موزه‌های هزارساله بودا و بت‌های چوبی نورستان نداشتند. کارمندان موزه می‌‌گویند وزیر فرهنگ طالبان که بر موزه نظارت می‌کند روحیه‌ای حمایت‌گرایانه دارد. مقامات ارشد از جمله شهردار کابل و وزیر امور خارجه از موزه بازدید کرده‌اند. تعدادی از کارکنان دون‌رتبه طالبان نیز به همراه دانش‌آموزان از بازدیدکنندگان روزانه موزه هستند. محمد زبیر عبادی، سرپرست موزه می‌گوید، «آنها از اینکه یک تاریخ و فرهنگ دارند شگفت‌زده و خشنود هستند. ذهنیت آنها به‌طور کامل تغییر کرده است».
طالبان که در سال 2001 مجسمه‌های بزرگ بودا متعلق به قرن ششم را در کوه‌های بامیان در مرکز افغانستان تخریب کرده بودند اکنون دیدگاه ملایم‌تری نسبت به حفاری‌های باستانی دارند. آنها حتی از پروژه نجات بقایای یک کنیسه بهجامانده از جامعه یهودیان هرات حمایت می‌کنند. اکنون که وضعیت امنیت در سراسر کشور بهبود یافته است شور و علاقه اندکی به باستان‌شناسی دیده می‌شود. جولیان لزلی معمار اهل آفریقای جنوبی از کارکنان قدیمی بخش فرهنگ افغانستان می‌گوید، «آنها واقعاً به ما کمک می‌کنند». یک واحد ویژه پلیس مسوولیت حفاظت از میراث فرهنگی را بر عهده دارد. چند مقام طالبان در استان زابل در جنوب کشور به خاطر تلاش برای فروش آثار باستانی دستگیر و مجازات شدند. اما هیچ تضمینی وجود ندارد که این دیدگاه ملایم حفظ شود. به نظر می‌رسد هیبت‌الله آخوندزاده، رهبر طالبان، به مسیر سخت‌گیرانه خود بازمی‌گردد. او برخلاف نظر بسیاری از وزیران ممنوعیت‌هایی را برای تحصیل و اشتغال زنان وضع کرد. طالبان در دوم جولای آرایشگاه‌های زنانه را بست. کارمندان موزه در تصمیمی عاقلانه برنامه‌ای برای بازگرداندن مجسمه‌های ارزشمند بودا و نورستانی به نمایشگاه ندارند. آقای عبادی می‌گوید، «آنها ارزش زیادی دارند و ما نمی‌خواهیم کسی آنها را بشکند».
