جدال جهانی بر سر دورکاری
کارمندان: کار از منزل؛ کارفرمایان: بازگشت به اداره
هدف آن است که مفهوم دورکاری به عقب بازگردد. مدیران عامل بانکها از قبیل جیمی دیمون، رئیس جیپی مورگان چیس، مصمم هستند تا کار از منزل را به خاطرهای از دوران همهگیری تبدیل کنند. برای کارمندان بزرگترین بانک آمریکا و دیگر بانکها از قبیل گلدمنساکس، عصر پنج روز کار در هفته بازگشته است تا باقی بماند. بنگاههای بزرگ فناوری هم به این موج پیوستهاند. اطلاعیه گوگل در مورد الزام به بازگشت به سر کار تهدید میکند که حضور و غیاب را پیگیری و آن را در بازبینیهای عملکردی لحاظ خواهد کرد. شرکتهای متا و لیفت از کارکنان خواستهاند به پشت میز کار بازگردند. آنها انتظار دارند تا پایان تابستان کارمندان حداقل سه روز هفته را در اداره حضور داشته باشند. اکنون که روسا و مدیران مخالف دورکاری هستند به نظر میرسد توافقات دوجانبه روزهای همهگیری بر سر دورکاری برای همیشه به پایان رسیدهاند.
دادههای تازه یک نظرسنجی جهانی نشان میدهد این اجماع تا چه اندازه شکسته شده است. گروه پژوهشی WFH متشکل از دانشگاه استنفورد و اندیشکده آلمانی موسسه IFO روحیات کارکنان تماموقت با حداقل مدرک دبیرستان را در 34 کشور دنبال میکند. طبق بررسی این گروه، در سرتاسر جهان برنامههای کارفرمایان برای دورکاری از آنچه کارکنان انتظار دارند بسیار کمترند. مدیران نگران آن هستند که دورکاری کامل به بهرهوری آسیب بزند. پژوهشهای اخیر به این نگرانی دامن زدهاند. مطالعه مربوط به کارمندان واردکننده داده در هند به این نتیجه میرسد که بهرهوری کسانی که در منزل کار میکنند 18 درصد از همتایان آنان که در اداره حضور دارند کمتر است.
مطالعهای دیگر نشان داد که کارمندان دورکار یک شرکت بزرگ فناوری اطلاعات در مقایسه با کارمندان حاضر در اداره 19 درصد بهرهوری کمتری دارند. سوابق ارتباطات حدود 62 هزار کارمند مایکروسافت نشان میدهد که با استقرار نظام دورکاری شبکههای ارتباط حرفهای درونشرکتی از تکاپو افتادهاند و کمتر از آنها استفاده میشود.
اما فشار از بالا اشتهای کارکنان برای دورکاری را کاهش نمیدهد. طبق گزارش WFH آنها میخواهند تعداد روزهای بیشتری را با آرامش و از اتاق منزل کار کنند. کارکنان در سراسر جهان بهطور میانگین خواستار دو روز کار از منزل هستند که یک روز کامل بیشتر از میزانی است که هماکنون اجرا میشود. در کشورهای انگلیسیزبان که بالاترین سطح کار از منزل را دارند تمایل به افزایش این سطح بالاتر است. این روند به مناطقی سرایت کرده که در آنجا دورکاری رواج کمتری داشته است.
کارمندان ژاپنی و کره جنوبی که بیش از دیگر کشورها ادارهنشین بودهاند مایلاند یکچهارم هفته را مطابق میل خود بگذرانند. کارمندان اروپا و آمریکای لاتین به ترتیب خواستار یکسوم و نصف هفته دورکاری هستند.
تمایل به دورکاری بیشتر تعجبآور نیست. زمانی که به خاطر دوری از حملونقل عمومی و ترافیک ذخیره میشود امکان برقراری توازن بهتر بین کار و زندگی را فراهم میکند.
طبق مقاله نیکلاس بلوم و همکارانش از دانشگاه استنفورد، در صورت دورکاری بهطور میانگین 72 دقیقه در هر روز ذخیره میشود که در سال به دو هفته میرسد. همچنین طبق نظرسنجی سال گذشته موسسه گالوپ، کارمندان گزارش دادند که در زمان دورکاری بیشتر میتوانند بر کار تمرکز کنند. بهطور میانگین، در سطح جهان کارمندان ارزش این زمان را معادل هشت درصد افزایش حقوق میدانند. یعنی برخی کارمندان حاضرند برای استفاده از این مزیت از بخشی از حقوق خود بگذرند.
تا همین اواخر که بنگاهها در میان شوروهیجان استخدام دوران پس از همهگیری به شدت برای یافتن کارکنان جدید تقلا میکردند تقاضاهای کارکنان و برنامههای کارفرمایان در بازار کار آمریکا (که بهتر از دیگر بازارها مطالعه شده بود) همگرایی زیادی پیدا کردند. اما این همگرایی به تدریج کمرنگتر میشود. همزمان، همهگیری موجب شد فرهنگ کار از منزل جا پای خود را محکم کند.
طبق پیمایش بنگاه پژوهشهای WHF یکسوم از کارکنان مورد مطالعه قراردادهای کار ترکیبی یا دورکاری دارند. این الگو را نمیتوان به آسانی بر هم زد. تصادفی نیست که با سرد شدن فعالیتها در برخی صنایع فشارها برای حذف دورکاری بیشتر میشوند. کاهش مشاغل در والاستریت و سیلیکونولی قدرت و اختیار را به دستان کارفرمایان بازگردانده است. اما حتی در بخشهای فناوری و مالی هم هنوز برخی کارکنان قدرت دارند. شرکت آمازون در ماه می اعلام کرد، 300 نفر از کارکنانش در اعتراض به سیاست بازگشت به سر کار اعتصاب کردند (سازماندهندگان اعتصاب تعداد شرکتکنندگان را دو هزار نفر اعلام میکنند).
دیگر بنگاهها به آرامی خود را با گذشت زمان تطبیق میدهند. بانک بریتانیایی HSBC قصد دارد ادارات مرکزی خود را از برج 45طبقهای در اسکله قناری به ساختمانی کوچکتر در سیتی لندن انتقال دهد. دو غول بزرگ خدمات حرفهای یعنی Deloitte و KMPG میخواهند حضور در اداره را کاهش و دورکاری را افزایش دهند. شکاف میان دو طرف در جدال بر سر کار در منزل هنوز کوچکتر نشده است. پرسش اینجاست که آیا رئیسها بیشتر امتیاز میدهند یا مرئوسها.