رشد اقتصادی
طرح چهاررکنی جرمی هانت
اقتصاد بریتانیا همانند دیگر اقتصادهای بزرگ در سال‌های اخیر در معرض چندین رویداد «قوی سیاه» قرار گرفت. عواقب حمله روسیه به اوکراین از جمله تکانه انرژی ناشی از آن کشورهای سراسر جهان را تکان داد. این ضربه‌ها درست زمانی وارد شدند که اقتصاد جهانی در حال خروج از اثرات مخرب همه‌گیری کووید 19 بود.
به‌رغم این رویه‌های جهانی و تا حدی به لطف واکسیناسیون موفقی که به بریتانیا امکان داد زودتر از قرنطینه خارج شود ما به یکی از بهترین کشورها برای سرمایه‌گذاری تبدیل شدیم. از سال 2010 رشد اقتصادی بریتانیا در میانه نرخ رشد کشورهای گروه هفت بود. اما در اجلاس ماه گذشته داووس، بنگاه مشاورتی PWC نتایج پیمایشی را ارائه داد که بیان می‌کرد مدیران‌عامل جهان بریتانیا را (به همراه آلمان) به عنوان سومین مکان جذاب برای رشد کسب‌وکارها برگزیده‌اند. از زمان همه‌پرسی سال 2016، رشد اقتصادی بریتانیا تقریباً هم‌اندازه آلمان بود. برگزیت فرصتی را برای این کشور پدید آورد تا مقرراتش را سروسامان دهد.
به همین دلایل، من نمی‌پذیرم که چشم‌انداز بریتانیا را چشم‌اندازی رو به افول بدانیم. من خوش‌بینی زیادی نسبت به توانمندی‌های صنایعی دارم که قرن 21 را شکل می‌دهند. بریتانیا سال گذشته سومین کشوری بود که اقتصاد فناوری تریلیون‌دلاری داشت. صنعت علوم حیاتی آن یکی از رایج‌ترین واکسن‌های کووید را به همراه دگزامتازون به جهان عرضه کرد و با درمان ویروسی جان یک میلیون انسان را نجات داد. این کشور پس از چین جایگاه دوم را در ظرفیت نصب‌شده برق بادی دارد و سال گذشته 40 درصد از برق ما از منابع تجدیدپذیر تامین شد. ما با داشتن دانشگاه‌های برتر جهانی و بخش ممتاز خدمات مالی می‌توانیم نقاط قوت خود را تجمیع و بریتانیا را به سیلیکون‌ولی بعدی جهان تبدیل کنیم. اما برای رسیدن به چنین جایگاهی به عزم و اراده و اصلاحات زیادی نیاز داریم.
با وجود این نقاط قوت، بریتانیا از ضعف‌های ساختاری نیز رنج می‌برد. اگر بخواهم آنها را در دو کلمه خلاصه کنم عبارت «بهره‌وری ضعیف» را به‌کار می‌برم. دلایل زیادی برای آن وجود دارد که از آن میان می‌توان از شکاف مهارتی، سطوح پایین سرمایه‌گذاری کسب‌وکارها و انباشت ثروت در منطقه جنوب شرقی انگلستان نام برد. علاوه بر این، بنگاه‌ها برای استخدام مشکل دارند. از زمان همه‌گیری تاکنون حدود 300 هزار نفر از نیروی کار خارج شده‌اند.
مهم‌ترین راه تقویت سرمایه‌گذاری و احیای اعتماد مصرف‌کننده آن است که نرخ تورم از سطح 5 /10درصدی کنونی پایین آید و به همین دلیل ما قول داده‌ایم که امسال نرخ تورم را نصف کنیم. این، به همراه رشد اقتصاد، کاهش بدهی ملی، کوتاه کردن فهرست انتظار در سازمان ملی درمان و توقف عبور قایق‌های پناهجویان از کانال انگلیس جزو پنج اولویتی هستند که نخست‌وزیر تعیین کرده است. و از طریق همین اولویت‌ها -که اولویت‌های مردم هستند- ما می‌توانیم آینده‌ای بهتر، ایمن‌تر و شکوفاتر برای بریتانیا بیافرینیم. من به عنوان وزیر خزانه‌داری بر سه مورد اول این اولویت‌ها تمرکز دارم و برنامه‌ای با چهار رکن را برای مقابله با شکاف بهره‌وری در بریتانیا ارائه داده‌ام.
بیایید به اولین رکن یعنی شرکت‌ها بپردازیم. ما با ساخت یک اقتصاد پویا که منافع را در خطرپذیری می‌بیند می‌توانیم شهرت خود را به عنوان جایگاهی مناسب برای کسب‌وکار احیا کنیم. پژوهش هالتی وانگر (Halti Wanger) اقتصاددان آمریکایی در مورد بنگاه‌های نوپا نشان می‌دهد که گردش سریع این کسب‌وکارها یکی از منابع اصلی بهره‌وری به‌شمار می‌رود. شاید برای کسانی مانند من که قلب و روحشان را در کسب‌وکارشان می‌گذارند این تجربه‌ای دشوار باشد اما آن بنگاه‌های جوانی که سرپا باقی می‌مانند به سرعت و با بهره‌وری زیادی رشد می‌کنند.
این کارآفرینان اهمیت خطرپذیری را درک می‌کنند و می‌دانند در صورت بروز مشکلات چگونه به طرز حساب‌شده‌ای با شکست روبه‌رو شوند. این شکست نیز به نوبه خود درس‌هایی را در زمینه تقویت بهره‌وری به دیگر بنگاه‌های نوپای حاضر در بازار می‌آموزد. من خودم به عنوان یک کارآفرین زندگی را شروع کردم و سه کسب‌وکار اول من ناکام ماند اما هربار درس‌هایی آموختم که به موفقیت نهایی من کمک کرد. باید به خاطر داشته باشیم که هر کسب‌وکار بزرگ امروزی روزگاری یک بنگاه نوپا بود بنابراین بریتانیا باید انبوهی از بنگاه‌های پویای جدید را پرورش دهد. آنها دنباله‌رو یک میلیون کسب‌وکار جدیدی هستند که از سال 2010 به بعد در اینجا شکل گرفته‌اند.
آموزش رکن دوم است. نیروی کار پرمهارت خون حیات‌بخش بنگاه‌های نوآور به‌شمار می‌رود و به آنها اعتماد می‌دهد تا سرمایه‌گذاری کنند. هر سال افزایش در میزان زمانی که یک فرد عادی برای تحصیل و آموزش صرف می‌کند سه تا شش درصد افزایش در سطح تولید سرانه را به ارمغان می‌آورد. علاوه بر این، کیفیت آموزشی که فرد در مدرسه، دانشکده فنی یا دانشگاه دریافت می‌کند اهمیت زیادی دارد. ما در حال پیشرفت هستیم و رتبه جهانی خود را در خواندن و ریاضیات 9 پله از سال 2015 تاکنون بالا برده‌ایم. اما مهارت خوب هنوز به اندازه مدارک تحصیلی ارزشمند تلقی نمی‌شود. یک اقتصاد پذیرنده که در آن افراد بتوانند همزمان نه برای یک حرفه بلکه برای چند حرفه در زندگی کاری خود آموزش ببینند هم به کارگران پرمهارت و هم به برندگان جایزه نوبل نیاز دارد. در صورتحساب بودجه‌ای پاییز امسال بودجه اصلی مدارس انگلستان برای سال تحصیلی 2024-2023 به میزان 3 /2 میلیارد پوند افزایش یافت و 3 /2 میلیارد پوند برای سال تحصیلی پس از آن در نظر گرفته شد.
رکن سوم یعنی اشتغال نیازی به توضیح ندارد. اگر شرکت‌ها نتوانند کارکنان مورد نیازشان را استخدام کنند قادر به رشد نخواهند بود. از آن بدتر، آنها بریتانیا را به عنوان مکانی برای شروع کسب‌وکار لحاظ نخواهند کرد. از سال 2010 تاکنون نرخ بیکاری در پایین‌ترین سطح خود در طی 50 سال و نرخ مشارکت در بازار کار در بالاترین سطح قرار داشت. اما همه‌گیری نقاط ضعف را آشکار کرد و حدود یک‌پنجم از بزرگسالان در سن کار از نظر اقتصادی غیرفعال هستند.
این عدم فعالیت یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های اقتصادی پیش‌روی ما و بار سنگینی بر دوش رشد است که تورم را بالا می‌برد. طبق گزارش اداره مسوولیت بودجه و اندیشکده‌هایی از قبیل موسسه مطالعات مالی و بنیاد سلامت، این فشار ممکن است به آینده تسری پیدا کند. ما هرگز نمی‌توانیم از توان بالقوه کشورمان بهره ببریم مگر اینکه چنین توانی را در تک‌تک شهروندان آزاد کنیم. این امر مستلزم درمان کسانی که برای درازمدت بیمار بوده‌اند، رفع انگیزه‌های بیکاری در سال‌های اخیر و مقابله با موانع کاهش هزینه مراقبت از کودکان خواهد بود.
اولویت آخر ایجاد این اطمینان است که مزایای توسعه اقتصادی در همه‌جا احساس می‌شوند و فرصت‌های سرمایه‌گذاری در نقاطی غیر از پایتخت نیز فراهم می‌شوند. اداره «مرکز شهرها» بیان می‌کند که نابرابری‌های اقتصادی منطقه‌ای در بریتانیا عامل 83 میلیارد پوند -معادل بیش از چهار درصد تولید ناخالص داخلی- کاهش در تولید است.
ما در گذشته میلیاردها پوند را برای رفع این مشکل اختصاص دادیم که مواردی از بهبود خطوط حمل‌ونقل در مناطق شهری خارج از لندن تا تامین هزینه بیش از 200 پروژه با استفاده از 8 /4 میلیارد دلار منابع صندوق هم‌ترازی را دربر می‌گیرد. اما هم‌ترازی واقعی باید خلق ثروت در مناطق و تقویت تصمیم‌گیری‌های محلی را هدف قرار دهد. بنابراین ما امسال مناطق سرمایه‌گذاری را معرفی می‌کنیم که از تک‌تک صنایع موثر در رشد حمایت می‌کنند. هرکدام از این صنایع در یکی از مناطق محرومی ساخته می‌شوند که توان بالقوه و یک دانشگاه خوب را در نزدیکی خود دارند.
اینها اصول راهنمای من برای تبدیل بریتانیا به یکی از شکوفاترین کشورهای اروپا هستند. من نمی‌گویم این کار آسان خواهد بود. اما اگر قرار باشد ما یک نظام بهداشت بسازیم که حامی جمعیت رو به کهنسالی کشور باشد و مسوولیت خود را در قبال امنیت اروپا نیز ادا کنیم این راهی است که باید بپیماییم.
