سردمدار مبارزه با رانت
ارتشها چگونه در نوشتن قانوناساسی کشورها نقش داشتهاند؟
در کافهاقتصاد این شماره از اقتصاددانی میگوییم که با عنوان سردمدار مبارزه با رانتجویی شناخته میشود. خانم آن کروگر که همواره مشوق اصلاحات در سیاستگذاری کلان اقتصادی بوده و رانتجویی را به عنوان پاشنهآشیل این جریان معرفی کرده است؛ اصطلاحی که کروگر آن را تبیین کرد. انجمن اقتصادی آمریکا در سال 2011 مقالهای را که درباره رانتجویی نوشته، جزو بیست مقاله برتر قرن اول مجله بررسی اقتصاد انتخاب و معرفی کرد. شخصیتی که در کافه این شماره سراغ او رفتهایم کسی نیست جز خسرو گلسرخی؛ شاعری که در نشریات مختلف مانند کیهان، اطلاعات، فردوسی و... نقد ادبی مینوشت. جرمش نوشتن مقالات روشنگرانه و سرودن شعر بود. بخشی از دفاعیات، خطمشی فکری او و ماجرای اعدام او در دوره پهلوی در این مقاله آمده است. سوگیریای که در این شماره در مورد آن صحبت میکنیم «سوگیری ریسک صفر» است؛ سوگیریای شناختی که باعث میشود موقعیتهایی را انتخاب کنیم که در آنها با دیدن صفر درصد ریسک به آرامش میرسیم، در حالی که گزینههای دیگر ممکن است در نهایت کاهش ریسک بیشتری را به همراه داشته باشد. در این شماره به ژورنالهایی که دانشگاه آکسفورد منتشر میکند، میپردازیم. ژورنالهای دانشگاه آکسفورد در بیشتر کشورهای دنیا با بیش از صد زبان مختلف فروخته میشود و گردش مالی آن سالانه نزدیک به 800 میلیون پوند است. در این شماره همچنین کتاب لیندا کولی، استاد تاریخ دانشگاه پرینستون، به نام «اسلحه، کشتی و قلم» معرفی میشود. در این کتاب ماجرای قانون اساسی از سال 1700 بررسی میشود. کولی بر این باور است که هر جا پای قانون اساسی در میان است به طریقی پای ارتش و نیز حقوقدانها و همچنین خشونت نیز در میان است. یعنی اعمال قانون اساسی بدون شک بدون حمایت نیروهای نظامی امکانپذیر نیست.