احیای مکتب اتریشی اقتصاد

کافه اقتصاد این شماره با معرفی جان هیکس؛ جنتلمن کمبریج و نظریات اقتصادی او آغاز می‌شود. پیشرفت علم اقتصاد با تحولات زیادی در نظریه تعادل عمومی همراه بوده است. مطالعات هیکس نظریات پیشین را با دیدی چالشی ارزیابی کرد و گسترش داد.  توسعه اقتصادی سنگاپور و رشد اقتصادی بی‌سابقه این کشور در پنج دهه اخیر موضوع یکی دیگر از مطالب کافه در این شماره است. سنگاپور مدرن عملاً در سال 1819 تاسیس شد. سنگاپور جزیره‌ای بسیار کوچک بود که از منابع بسیار کمی برخوردار بود. طی پنج دهه گذشته این کشور به اقتصادی توسعه‌یافته تبدیل شده است که موتورهای رشد متعددی در اختیار دارد: بخش تولید رقابت‌پذیر در سطح جهانی و شرکت‌های بین‌المللی. توسعه سنگاپور و مسیری که پیموده تا به جایگاه کنونی برسد  یکی از موفق‌ترین نمونه‌های توسعه در قرن بیستم است. کتاب «اقتصاد اتریشی به زبان ساده» تازه‌ترین اثر در بازار نشر ایران است که به تبیین اصول اقتصادی مکتب اتریشی می‌پردازد. در واقع مکتب اتریشی اقتصاد نه تنها بنیانگذار همه آموزه‌هایی است که امروزه به عنوان علم اقتصاد در دانشگاه‌ها تدریس می‌شود بلکه بسیاری از شاخه‌ها و مکاتب اقتصادی نظیر اقتصاد نهادگرا و اقتصاد رفتاری را باید زیرمجموعه آن دانست. پس از اهدای جایزه نوبل به فردریش فون هایک در سال 1974 علاقه‌مندی‌ها به ایده‌های مکتب اتریشی احیا شدند.  در طول تاریخ همه محققان متفق‌القول بر این نظر بودند که اکثر مردم ساده‌لوح و زودباور هستند. اما هوگو مرسیر، دانشمند روانشناسی شناختی، معتقد است امروزه همه متخصصانی که با انسان‌ها سروکار دارند بر یک اصل مهم توافق دارند؛ آن هم دشواری متقاعد کردن جمعی مردم است. روایت‌های زیادی از پروپاگانداها، اخبار غلط، شایعه‌ها، کلاهبرداری‌ها و... وجود دارد که نشان می‌دهد در بلند‌مدت با شکست رو‌به‌رو شده‌اند.

در این شماره مطلبی در مورد اصل تقابل که یکی از بحث‌برانگیزترین نظریه‌ها در تحقیقات تکمیلی است، خواهید خواند.