اعتراف کره شمالی به شکست اقتصادی
عربستان سعودی زانو زد؛ بحران قطر در ایستگاه پایانی
به گزارش فارس، سران کشورهای عضو سازمان شورای همکاری خلیج فارس (GCC) در نشست خود، بیانیه «العُلا» را برای پایان دادن به بحران بیش از سهساله قطر امضا کردند. پس از امضای این بیانیه «شیخ نواف الاحمد الصباح» امیر کویت، به عنوان کشوری که بیشترین تلاش را برای پایان بحران قطر انجام داده، از تمامی کشورهای امضاکننده این بیانیه و همچنین از «دونالد ترامپ» رئیسجمهور آمریکا تقدیر کرد. پس از امضای این بیانیه، چهلویکمین نشست سران شورای همکاری خلیج فارس در شهر «العُلا» در منطقه مدینه به پایان رسید. بنابراین با امضای این بیانیه، بحرانی که در ژوئن ۲۰۱۷ میان قطر با کشورهای عربستان سعودی، امارات، بحرین و مصر آغاز شده بود، در ظاهر پایانیافته تلقی میشود. «تمیم بنحمد آلثانی» امیر قطر شخصاً در این نشست حضور یافته بود و شب گذشته نیز تمامی مرزهای آبی، خاکی و هوایی قطر با عربستان بازگشایی شد. در این میان مشخص نیست که قطر کدامیک از 13 شرط ابتدایی ریاض و ابوظبی را برای از سرگیری روابط عملی کرده است. آنگونه که محافل سیاسی میگویند، دولت قطر تنها متعهد شده است که پیگیری قضایی خود را از کشورهای محاصرهکننده ملغی کند. بنابراین هیچکدام از 13 شرط که شامل کاهش روابط با تهران، تعطیلی شبکه الجزیره، و قطع حمایت از اخوانالمسلمین و حماس و برچینی پایگاههای نظامی ترکیه بود، ظاهراً عملی نشده است.
۲۰۲۱؛ هشدار افزایش ناامنی غذایی و گرسنگی در جهان
افزایش ناامنی غذایی و تشدید بحران گرسنگی در جهان، در شرایطی که جمعیت جهان رو به افزایش و بحرانهای اقتصادی و ناامنیها رو به تشدید است، یکی از مهمترین نگرانیهای جهانی در سال ۲۰۲۱ محسوب میشود و سازمان برنامه جهانی غذا درباره آن هشدار داده است. به گزارش ایرنا، سازمان برنامه جهانی غذا ژوئن گذشته پیشبینی کرد در کشورهایی که این برنامه در آنها فعال است ناامنی غذا در نتیجه همهگیری کرونا تا ۸۰ درصد افزایش مییابد و روی ۲۷۰ میلیون نفر تاثیر خواهد داشت. یونیسف پیشبینی کرده که سوءتغذیه کودکان در منطقه ساحل، جمهوری دموکراتیک کنگو، شمال شرق نیجریه، یمن و سودان جنوبی شدید خواهد بود. این سازمان خواستار یک میلیارد دلار بیشتر برای مبارزه با سوءتغذیه در سال ۲۰۲۱ شده است. این پیشبینیها مربوط به ماههای گذشته است و با توجه به ادامه بحرانهای اقتصادی شدید ناشی از کرونا در ماههای اخیر و نیز ماههای پیشرو، اوضاع حتی ممکن است بدتر از پیشبینیهای انجامشده از سوی منابع و نهادهای رسمی جهان باشد.
اعتراف رهبر کره شمالی به شکست اقتصادی
خبرگزاری رسمی کره شمالی موسوم به KCNA گزارش داد، رهبر این کشور همزمان با آغاز کنگره نادر حزب حاکم کارگران تاکید کرد، برنامه اقتصادی پنجسالهاش تقریباً در همه بخشها در تحقق اهداف ناکام بود. به گزارش ایسنا، به نوشته روزنامه تلگراف، این گردهمایی سیاسی نادر که آخرین بار کیم جونگاون، رهبر کره شمالی در سال 2016 میلادی ریاست آن را برعهده داشت، توجهات بینالمللی را به خود جلب کرده چراکه انتظار میرود کیم در این کنگره یک برنامه اقتصادی پنجساله جدید را اعلام کند و تنها دو هفته مانده به مراسم تحلیف جو بایدن، رئیسجمهور منتخب آمریکا به مسائل مربوط به سیاست خارجه بپردازد. کیم در جریان سخنرانی در آغاز این کنگره با اشاره به پیشرفتهای نظامی که با آزمایشات موفقیتآمیز موشکهای بالستیک قارهپیما در سال 2017 میلادی به اوج خود رسید، گفت: کره شمالی از زمان نشست قبلی تاکنون با تقویت قدرت و پرستیژ جهانیاش به یک پیروزی معجزهآسا دست یافته است. وی افزود: حزب حاکم کارگران به دنبال راه جدیدی برای برداشتن یک خیز سریع و بزرگ است. رهبر کره شمالی تاکید کرد: اما این استراتژی اقتصادی پنجساله که در سال 2016 میلادی تعیین کرده بودیم، ناموفق بود. من در همین جا تقویت اتکابهنفس کره شمالی را برای مقابله با چالشهای داخلی و خارجی که مانع پیشرفت این کشور میشود خواستار هستم. وی افزود: این استراتژی سال گذشته بود اما تقریباً در همه بخشها در تحقق اهداف تعیینشده ناکام بود.
چالشهای بیپایان ترکیه در ماجراجوییهای منطقهای
ترکیه با ورود مستقیم به تحولات برخی کشورها و مناطق جغرافیایی خواسته یا ناخواسته خود را در مسیری قرار داد که چالشهای فراوانی را در پیش رویش ملاحظه کرد. سوریه، لیبی و در نهایت منطقه قفقاز جنوبی از جمله این مناطق هستند که به نظر میرسد شرایط دشواری را در برابر ترکها قرار داده است. نشریه انگلیسی ایندیپندنت در تازهترین گزارش خود به بررسی حضور نظامی ترکیه در برخی کشورها پرداخته و مشکلات فراروی آنکارا را بسیار جدی خوانده است. از جمله مسائلی که ایندیپندنت به آن پرداخته موضوع حمایت ترکیه از شبهنظامیان و مزدورانی است که در راستای منافع و سیاستهای آنکارا به نیابت از این کشور در حال ستیز هستند. این جنگجوها که نشریه انگلیسی آنها را «وفادار به ترکیه» خوانده، هرچند در سالها و ماههای گذشته دست به سینه در خدمت به سیاستهای ترکیه در سوریه، لیبی و اینک در قفقاز جنوبی و بخشهای آزادشده جمهوری آذربایجان در منطقه قرهباغ کوهستانی حضور یافتند، اما اکنون به نظر میرسد ورق اندکاندک و به ضرر آنکارا در حال برگشتن است. منابع خبری در گزارشهای خود بارها به این نکته اشاره کردهاند که مزدوران وفادار به ترکیه پس از انجام ماموریتهای خود در سوریه و لیبی و اینک در قرهباغ به مشکلی برخوردهاند که پیش از این نیز از سوی بسیاری از کارشناسان و ناظران سیاسی پیشبینی شده بود و آن هم دستمزد و حقوقی بود که ترکیه قول پرداخت آن را به تروریستها داده بود. ایندیپندنت در اینباره در بخشی از مطلب خود نوشته است: این دومینباری است که جنگجویان سوری وفادار به ترکیه که در لیبی حضور دارند در اعتراض به عدم دریافت حقوقشان از جانب آنکارا دست به تظاهرات زدهاند. گفته میشود این جنگجویان از پنج ماه پیش بدینسو، موفق به دریافت حقوق خود نشدهاند، بدین معنی که ترکیه بهرغم قراردادی که با آنها بسته، تقریباً از زمان پایان عملیات نظامی در لیبی در حدود پنج ماه پیش، حقوق آنها را به حالت تعلیق درآورده است. حقوقی که ترکیه قول پرداخت آن را به تروریستها داده بود، ماهیانه برای هر جنگجو چهار هزار دلار بود که بعدها به دو هزار دلار کاهش یافت. یعنی حقوق معوقه آنها حدود ۱۰ هزار دلار برای مدت پنج ماه است که بر اساس این گزارش ترکیه تاکنون از پرداخت این مبلغ خودداری کرده است. بر خلاف سوریه که ترکها توانستند با تبانی تروریستها منابع نفتی این کشور را خارج کرده و از این طریق بخشی از مخارج حضور نیروهای نیابتی خود را تامین کنند، در لیبی این مهم تاکنون صورت نگرفته و آثار و تبعات آن هم در داخل ترکیه و هم خارج از این کشور به زودی نمایان خواهد شد و به نظر میرسد در آن صورت مشکلات مالی ترکیه به زودی از آستین بیرون خواهد زد و در این صورت باید آشفتگی در نظام اقتصادی این کشور را در آیندهای نهچندان دور و در صورتی که مقامات این کشور تدبیری را برای آن نیندیشند، انتظار داشت.
شکست جدید جمهوریخواهان اینبار در کنگره
به دنبال پیروزی جو بایدن نامزد دموکراتها در انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۰، حزب دموکرات بار دیگر با اکثریت کمتری کنترل مجلس نمایندگان را بر عهده گرفت. به گزارش ایرنا، خبرگزاری آسوشیتدپرس گزارش داد دموکراتها برای دو سال دیگر با اکثریت کمتری کنترل مجلس نمایندگان را به دست گرفتند. براساس این گزارش این حزب اکنون دستکم ۲۱۸ کرسی این مجلس را کسب کرده و با شمارش بیشتر آرا ممکن است تعداد معدود دیگری از کرسیها را نیز بهدست آورند. در حالی که این تعداد نیز اکثریت دموکراتها در مجلس ۴۳۵نفری را تضمین میکند اما بعد از افزایش آرای جمهوریخواهان که چشمانداز کسب ۱۵ کرسی دیگر را تغییر داده است دموکراتها مطمئن شدهاند که نمیتوانند این کرسیها را کسب کنند. نانسی پلوسی رئیس دموکرات مجلس نمایندگان آمریکا که به نظر میرسد مطمئن است میتواند همچنان در این پست باقی بماند گفت ما هنوز چکش چوبی را (که رئیس جلسه برای جلب توجه یا درخواست سکوت بر میز میکوبد) در اختیار داریم. وی با اشاره به شکست دموکراتها در برخی مناطق گفت ما بخشهایی از این مبارزه را باختهایم اما در مجموع در جنگ پیروز شدیم. دموکراتها با این پیروزی برای دومین بار از سال ۱۹۹۵، یک دوره چهارساله متوالی کنترل مجلس نمایندگان را در اختیار دارند. با وجود این هرچند بایدن در انتخابات ریاست جمهوری پیروز شده است جمهوریخواهان شانس قویتری داشتهاند که کنترل سنا را حفظ کنند.
جنگ نرمافزاری؛ نبرد نوین چین و آمریکا
به گزارش تسنیم به نقل از رویترز، هوا چونینگ، سخنگوی وزارت خارجه چین، اعلام کرد که به اقدام آمریکا در نقض حقوق مشروع هشت شرکت چینی واکنش مناسب نشان خواهد داد. دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا با امضای یک فرمان اجرایی تبادلات هشت شرکت نرمافزاری چین از جمله اپلیکیشن پرداخت موبایل «Alipay» را ممنوع اعلام کرد. این اقدام رئیسجمهوری آمریکا در دو هفته مانده به خروج ترامپ از کاخ سفید باعث تشدید تنش میان دو قدرت اقتصادی دنیا شده است. دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، دستور اجرایی جدیدی را برای ممنوعیت معامله با شرکتهای سازنده هشت برنامه گوشی چینی از جمله Alipay و QQ و WeChat Pay امضا کرد. بر اساس این گزارش، ممنوعیت معاملات با این شرکتها 45 روز دیگر اجرا خواهد شد. فهرست کامل این هشت برنامه گوشی شامل علیپی، کماسکنر، کیو کیو والت، شِریت، تِنسنت کیو کیو، وی میت، وی چت پی و دبلیو پی اس آفیس است. در این دستور اجرایی ترامپ آمده است: سرعت گسترش و فراگیری برخی از برنامههای تلفن همراه و نرمافزارهای کامپیوتری ساختهشده یا کنترلشده توسط اشخاصی از جمهوری خلق چین در ایالات متحده... همچنان امنیت ملی، سیاست خارجی و اقتصاد این کشور را تهدید میکند.
داعش در پناه آمریکا
منابع خبری سوریه از انتقال ۶۰ تروریست داعشی به پایگاه غیرقانونی آمریکا در منطقه «التنف» در مرز با عراق خبر دادند. به گزارش ایرنا به نقل از سانا، این تعداد از تروریستهای داعشی در زندانهای «الحسکه» واقع در شمال سوریه زندانی بودند که نظامیان اشغالگر آمریکایی آنها را به پایگاهای غیرقانونی خود در التنف انتقال دادند. با شکست گروه تروریستی داعش به عنوان بازوی آمریکا در سوریه در آذر ۱۳۹۶، نیروهای آمریکایی مستقیماً جایگزین این گروهک شدند و دقیقاً از همان زمان نیز به جای داعش شروع به استخراج و سرقت نفت سوریه و ادامه کشتار مردم این کشور کردند. در سالهای اخیر آمریکا در منطقه غرب آسیا به ویژه سوریه بلای جان مردم و سارق منابع نفتی آنها شده، اقدامی که پیش از این گروهک تروریستی داعش انجام داده است. سوریه از سال ۲۰۱۱ شاهد بحران ناشی از حمایت برخی کشورهای همسایه این کشور و کشورهای غربی، عربی و رژیم صهیونیستی از تروریستها از جمله داعشیهاست.
♦♦♦
ایلنا: مقامات ترکیه قرار بازداشت ۴۰ نفر را به اتهام حمایت از جنبش «فتحالله گولن»، روحانی منتقد دولت، مقیم آمریکا که به توطئه برای انجام کودتای نافرجام سال ۲۰۱۶ متهم است، صادر کردهاند.
مهر: «جیک سالیوان» گزینه جو بایدن رئیسجمهور منتخب آمریکا برای سمت مشاور امنیت ملی آمریکا، تلویحاً توافقنامه آمریکا و طالبان را تایید کرده و گفت: این توافقنامه باعث ایجاد تعهداتی میان آمریکا و طالبان شده است.
ایرنا: رئیس موسسه سرم هند اعلام کرد دهلی نو به مدت چندین ماه اجازه صادرات واکسن کرونا ساخت دانشگاه آکسفورد و شرکت داروسازی «آسترازنکا» را که در داخل این کشور تولید میشود به کشورهای توسعهیافته نمیدهد.
ایسنا: جو بایدن، رئیسجمهور منتخب آمریکا قصد دارد دو تن از کهنهکارهای سیاست خارجی این کشور شامل «وندی شرمن» و «ویکتوریا نولاند» را به عنوان مقامهای شماره دو و شماره سه در وزارت امور خارجه دولتش منصوب کند.
تسنیم: سخنگوی دفتر سیاسی طالبان در قطر اظهار داشت که مساله آتشبس در مذاکرات با تیم افغانستان مطرح میشود اما هنوز درباره زمان آن تصمیمی گرفته نشده است.
ایرنا: هیلاری کلینتون، وزیر خارجه پیشین آمریکا، نسبت به هرگونه آتشافروزی دولت ترامپ در خاورمیانه در روزهای پایانی آن، هشدار داد و آن را بازی خطرناک نامید.
ایرنا: وزارت امور خارجه جمهوری آذربایجان در واکنش به سفر اخیر «آرا آیوازیان» وزیر امور خارجه ارمنستان به منطقه قرهباغ، به آن اعتراض کرد.
فارس: رئیسجمهور چین در جریان بازدید از یک مراسم نظامی به نیروهای مسلح این کشور دستور داد هر لحظه آماده جنگ باشند.
مهر: عبدالله عبدالله رئیس شورای عالی مصالحه ملی افغانستان در دیدار با زلمای خلیلزاد نماینده ویژه آمریکا در امور افغانستان گفت: در دستیابی به صلح متعهدیم.
ایسنا: مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا گفت: ما روی کشورهایی در آسیا کار میکنیم که امیدوارم آنها قبل از آنکه دیر شود تصمیم بگیرند و عادیسازی روابط با اسرائیل را شروع کنند چراکه این به نفع کشورشان است.
فارس: «نیکلا استورجن» نخستوزیر اسکاتلند درباره احتمال سفر «دونالد ترامپ» رئیسجمهور آمریکا به زمین گلف خود در این کشور یک روز پیش از مراسم تحلیف «جو بایدن» گفت: اسکاتلند طبق قوانین قرنطینه اجازه ورود هیچکس را به این کشور نخواهد داد.
ایرنا: وزارت خارجه مصر در بیانیهای اعلام کرد که آشتی با قطر در چارچوب تلاشهای همیشگی مصر برای همبستگی میان کشورهای چهارگانه عربی و رویکرد آنها به سمت وحدت و برطرف ساختن هرگونه کدورت میان کشورهای عربی است.
♦♦♦
دستور پوتین برای دیجیتالی شدن روسیه
خبرگزاری دانشجویان ایران نوشت: ولادیمیر پوتین رئیسجمهوری روسیه دستور داد تا راهبرد دیجیتالی شدن این کشور تدوین و تصویب شود. به گزارش ایرنا، بر این اساس، دولت فدراسیون روسیه موظف است تا ماه جولای (تیر ۱۴۰۰) استراتژی دیجیتالی کردن حداقل ۱۰ بخش از حوزههای اقتصادی، اجتماعی و مدیریت دولتی را به منظور دستیابی به بلوغ دیجیتالی تدوین و تصویب کند، بهگونهای که نرمافزارها و سختافزارهای داخلی بر اساس فناوریهای هوش مصنوعی قابلیت رقابت داشته باشند. هوش مصنوعی از حوزههای مهم فناوری مورد توجه دولت روسیه بوده و به ویژه آنها در دو دهه اخیر به پیشرفتهای جدی در گسترش و کاربردی کردن این فناوری دست یافتهاند.
اسرائیل به دنبال خرید اسکادران اف- 35 از آمریکا
اعتماد نوشت: «بنی گانتز» وزیر جنگ اسرائیل روز دوشنبه گفت، به دنبال خرید یک اسکادران جنگنده اف- 35 و بررسی خرید چند فروند جنگنده اف- 15 است. به نوشته خبرگزاری «رویترز»، گانتز گفت: «در حال حاضر دو اسکادران اف- ۳۵ داریم. عقیده من این است که آن را گسترش خواهیم داد.» وزیر جنگ اسرائیل افزود: «یک اسکادران دیگر از جنگندههای اف- 35 میخریم و سپس بررسی میکنیم که خرید اف- 35 را ادامه دهیم یا به سراغ اف- 15 برویم.» اسرائیل اینک در رایزنی با آمریکا برای خرید بیشتر جنگندههای «اف ۳۵»، «اف- ۱۵»، تانکرهای سوخترسان و سایر تجهیزات پیشرفته است. بخشی از تلاش اسرائیل برای تقویت نیروی هوایی خود، ناشی از تلاش امارات به منظور خرید جنگنده اف- ۳۵ از آمریکاست.
افزایش بیکاری در آلمان برای اولینبار از سال ۲۰۱۳
تسنیم نوشت: شمار بیکاران در آلمان در ماه دسامبر در مقایسه با ماه قبل از آن حدود هشت هزار نفر افزایش داشته و به 707 /2 میلیون نفر افزایش پیدا کرده است. به گزارش تسنیم به نقل از روزنامه «هندلزبلات» آلمان، بر اساس اطلاعات آژانس فدرال کار در آلمان در مقایسه با دسامبر سال 2019 شمار بیکاران در این کشور 480 هزار نفر افزایش پیدا کرده و به این ترتیب بیکاری در آلمان برای اولین بار از سال 2013 روند افزایشی داشته است. همچنین بحران کرونا بر روند آموزش در آلمان هم تاثیر گذاشته است. از ماه اکتبر تا دسامبر 73 هزار جوان به دنبال کارآموزی بودند که تعداد آنها 12 هزار نفر بیشتر از سال گذشته بود.
عراق، زیر بار سنگین اختلافات داخلی
همشهری نوشت: رئیسجمهور عراق شرایط کنونی این کشور را بسیار پیچیده توصیف کرد و خواستار خویشتنداری گروههای سیاسی شد. به گزارش بغداد الیوم، برهمصالح با اشاره به اینکه کسانی هستند که میخواهند عراق گرفتار درگیریهای داخلی مانده و روزبهروز ضعیفتر شود، گفت: نمیتوان به وضعیتی که در آن کشور مورد تجاوز قرار میگیرد و دولت ضعیف است ادامه داد. تا زمانی که مردم عراق به دور از وابستگی و مداخلات خارجی روی پای خود نایستند، مشکلات کشور حل نمیشود. برای محافظت از استقلال و تمامیت ارضی عراق باید دولت و قانون اساسی را مبنا قرار داده و کشور تبدیل به یکی از ارکان اصلی منطقهای شود. ما اکنون در سایه چالشهای منطقهای و بحرانهای اقتصادی در شرایط پیچیده و حساسی هستیم.