فصل تازه
بازارها در عصر پساکرونا به کدام سو میروند؟
راضیه احقاقی: با افزایش میزان واکسیناسیون کووید 19 و موفقیتآمیز بودن این واکسیناسیون در کاهش میزان ابتلا و مرگومیرهای ناشی از این بیماری، چشماندازی مثبت در اقتصاد جهانی به وجود آمده است و انتظار میرود فعالیتهای اقتصادی در دنیا تقویت شود. این موضوع سیگنالی مهم برای بازارهای جهانی از جمله بازارهای کالایی است. بیش از یک سال از شیوع پاندمیک کرونا در دنیا میگذرد و ظرف این مدت بازارهای کالایی از شیوع این پاندمیک تاثیر قابل ملاحظهای پذیرفتهاند. درواقع اعمال محدودیتهای قرنطینهای سختگیرانه در ابتدای شیوع این ویروس در دنیا بهمنظور کنترل این پاندمی در ابتدا از میزان تقاضا برای انواع کالاها کاست و به این ترتیب زمینه سقوط قیمتی در بازارهای کالایی را فراهم کرد. در ادامه با کنترل نسبی این پاندمی در چین به عنوان بزرگترین بازار مصرف کالایی در دنیا تقاضا وارد مسیر رشد شد و این موضوع بهای کالاهای پایه را نیز افزایشی کرد. این در حالی بود که همچنان کرونا در بسیاری دیگر از نقاط دنیا جولان میداد و زنجیره تولید و عرضه تحتالشعاع آن قرار داشت و به این ترتیب زمینه رشد بیشتر قیمت در بازار کامودیتیها به وجود آمد. به گزارش بلومبرگ در روز جمعه هفته گذشته برابر 11 ژوئن برای نخستینبار، پس از آغاز همهگیری ویروس کووید ۱۹ در دنیا تعداد مسافران هوایی آمریکا از مرز دو میلیون نفر گذشت؛ این رقم برابر 74 درصد تعداد مسافران این کشور در همین روز در سال 2019 بود. اگرچه همچنان سایه کرونا بر دنیا حاکم است اما افزایش میزان حملونقل در ایالات متحده و اروپا بیانگر حرکت مستمر اقتصادهای دنیا به سمت شرایط طبیعی خود است. این موضوع دادهای مهم برای بازارهای کالایی دنیا و به خصوص بخش نفت به شمار میرود و سیگنالی مهم از بازیابی تقاضا را به همراه دارد که میتواند زمینهساز رشد قیمتی در بازارهای دنیا باشد. البته در این میان همچنان بخشهایی از آسیا و آمریکای لاتین کماکان با کرونا درگیر هستند که این موضوع سیگنالی منفی برای اوجگیری تقاضا در بازارهای جهانی تلقی میشود. هرچند که اعلام خبر تصمیم سران کشورهای گروه ۷ مبنی بر اهدای یک میلیارد دوز واکسن کرونا به کشورهای فقیر میتواند این سیگنال منفی را مرتفع کند. در کنار این عوامل افزایش مستمر تورم در ایالات متحده آمریکا و اصرار فدرالرزرو بر ادامه سیاستهای انبساطی خود به تقویت قابل توجه بهای کامودیتیها در بازارهای جهانی انجامیده است. نمونه بارز اثرگذاری سیگنالهای بیانشده در بازار نفت به چشم میخورد. بهای نفت برنت که در دوران اوجگیری کرونا و اعمال قرنطینههای سختگیرانه به کمتر از 20 دلار نیز سقوط کرده بود ظرف هفته گذشته تا کانال 73 دلار به ازای هر بشکه نیز اوج گرفت که این رقم بیشترین بهای معامله این طلای سیاه پس از آوریل 2019 بود. در این شرایط که اغلب سیگنالهای جهانی موید رشد یا تثبیت قیمت کامودیتیها و به خصوص نفت در اوج قیمتی فعلی هستند؛ اعلام خبر لغو تحریمها علیه سه مقام سابق ایرانی در حوزه نفت بازار را دچار شوکه کرد؛ که به نوسانات منفی قیمتی برای چند ساعت در بازار جهانی منجر شد. هرچند که در ادامه با توضیح مقامات آمریکایی روند قیمتی به وجودآمده در این بازار متوقف شد، اما این موضوع نشان داد که رکوردهای جدید قیمتی در این بازار تا چه میزان نسبت به افزایش عرضه احتمالی حساس بوده و پتانسیل کاهش قیمت با افزایش عرضه وجود دارد.