منافع ابدی

هنری جان تمپل پالمرستون، نخست‌وزیر بریتانیا در قرن نوزدهم میلادی، جمله معروفی در مقام یک سیاستمدار ملی دارد که می‌گوید: «ما هیچ متحد ابدی نداریم، ما هیچ دشمن همیشگی نداریم. منافع ما ابدی و همیشگی است و وظیفه ما دنبال کردن این منافع است.» و دنبال کردن همین منافع ملی است که می‌تواند کشورهایی را که مدت‌های زیادی درگیر خونین‌ترین جنگ‌ها بودند، به شرکای تجاری مطمئن بدل کند. انگیزه بهبود شرایط اقتصادی و رسیدن به رفاه و توسعه آن‌قدر قوی است که حتی حزب کمونیست ویتنام را که سال‌ها شدیدترین درگیری نظامی را با ایالات‌متحده داشته است، در نهایت به کنار گذاشتن خصومت متقاعد می‌کند و آمریکا را به نخستین مقصد صادرات کالاهای ویتنامی بدل می‌سازد.

تد اوسیوس، دیپلمات آمریکایی که مدتی هم سفیر این کشور در ویتنام بود، کتابی با عنوان «هیچ چیز غیرممکن نیست» به رشته تحریر درآورده که در آن فرآیند آشتی دو کشور را شرح داده است. او می‌گوید اگر دشمنی ابزار حکومت نباشد، می‌توان به صلح دست یافت. کنار گذاشتن دشمنی از سوی این دو کشور برای ویتنام وارد شدن به دنیای اقتصاد و تجارت بین‌الملل را در بر داشت و آمریکا نیز توانست بر زخم شکست خود در ویتنام و از دست دادن 58 هزار نیروی نظامی مرهم بگذارد.

حالا بعد از دو دهه رابطه مسالمت‌آمیز، دیگر نه در هالیوود فیلمی از شکنجه سربازان آمریکایی در قفس‌های چوبی ویتنام ساخته می‌شود و نه ویتنام در مراودات تجاری و نقل‌وانتقالات مالی خود با مانع بزرگی به نام آمریکا مواجه است. دو کشور اگرچه هنوز اختلافات جدی ایدئولوژیک و سیاسی دارند اما همه اینها سد راه بهبود روابط تجاری دو طرف نیست.