دیپلماسی به عنوان بهترین راه

دانت پاتل، معاون سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا در یک نشست خبری که مشروح آن در وبگاه وزارت امور خارجه آمریکا منتشر شده است، درباره موضوع تبادل زندانیان با ایران و روسیه مدعی شد: ما بارها از روسیه و ایران خواسته‌ایم شهروندان آمریکایی را که به‌طور غیرقانونی زندانی شده‌اند آزاد کنند اما انتخاب مسکو و تهران بی‌توجهی به این درخواست‌ها بوده است. آن‌گونه که ایسنا گزارش داده: او با اشاره به تحریم‌های اخیر آمریکا علیه ایران و روسیه در این زمینه، گفت که آمریکا به تلاش‌های بی‌وقفه برای اطمینان یافتن از آزادی شهروندان آمریکایی که به ادعای وی گروگان گرفته شده یا به‌طور غیرقانونی زندانی شده‌اند، ادامه می‌دهد و آنها را دوباره نزد خانواده‌هایشان باز می‌گرداند. وی افزود: ما هر کاری لازم باشد، برای بازگرداندن آمریکایی‌ها به خانه انجام خواهیم داد. پاتل در پاسخ به اینکه آیا اخیراً حرکتی در راستای توافق بر سر تبادل زندانیان با ایران انجام شده است یا نه، بیان کرد: متاسفانه هیچ مطلب جدیدی برای گفتن در این باره ندارم. ما به پافشاری مستقیم جهت آزادسازی شهروندانمان در ایران ادامه می‌دهیم. این موضوعی است که به‌طور مستقیم درباره آن ارتباط برقرار می‌کنیم و مستقیماً آن را مطرح می‌کنیم و امیدواریم که به زودی از آنها استقبال کنیم. اظهارات پاتل در حالی مطرح می‌شود که مقامات ایران گفته‌اند موضوع تبادل زندانیان آمریکایی را موضوعی جدا از مسائل دیگر مورد بحث میان دو کشور می‌دانند و آماده رایزنی و نهایی کردن یک توافق در این زمینه هستند. معاون سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا در پاسخ به اینکه با توجه به تلاش برخی قانونگذاران آمریکایی برای سد کردن راه دولت این کشور در مسیر احیای توافق هسته‌ای (برجام) از طریق تصویب برخی لوایح، روند احیای توافق هسته‌ای در مذاکرات وین که در حال حاضر با وقفه‌ای چندماهه روبه‌رو است، آیا انجام شدن یک توافق نزدیک است، گفت: رئیس‌جمهور و وزیر امور خارجه نسبت به اینکه هیچ‌گاه به ایران اجازه دستیابی به یک سلاح اتمی داده نشود، کاملاً متعهد هستند. ما همچنان بر این باوریم که دیپلماسی بهترین راه دست ‌یافتن به این هدف است. پاتل در ادامه اشاره کرد که آمریکا در این زمینه به تعامل و همکاری با شرکا و متحدان خود ادامه می‌دهد.

جاسوس بریتانیایی در ایران

روزنامه نیویورک‌تایمز در گزارش خود به‌طور مفصل به بررسی سابقه کاری و نحوه جذب و فعالیت علیرضا اکبری، جاسوس بریتانیایی برای سرویس‌های اطلاعاتی لندن پرداخت و نوشت که ایران در ماه ژانویه یک مقام ارشد پیشین این کشور را که به گفته مقامات اطلاعاتی غرب در طول یک دهه اطلاعات ارزشمندی را در مورد برنامه‌های هسته‌ای و نظامی ایران در اختیار انگلیس قرار داده بود، اعدام کرد. آنگونه که خبرآنلاین گزارش داده: به نوشته نیویورک‌تایمز، در آوریل ۲۰۰۸ یک مقام ارشد سرویس اطلاعاتی انگلیس که برای انتقال اخبار محرمانه به همتایان اسرائیلی خود به تل‌آویو سفر کرده بود به آنها گفت که لندن در ایران جاسوسی با سطح بالای دسترسی به اسرار هسته‌ای و دفاعی این کشور دارد. به گفته مقامات اطلاعاتی، این جاسوس اطلاعات ارزشمندی در اختیار آنان قرار داده بود و سال‌ها این کار را ادامه داد. این اطلاعات در ادعای دولت‌های غربی نسبت به قصد ایران در دستیابی به سلاح‌های هسته‌ای و ترغیب آنها به اعمال تحریم‌های گسترده علیه تهران نقش حیاتی داشتند. هویت این جاسوس تا مدت‌ها پنهان بود اما اعدام علیرضا اکبری، معاون پیشین وزیر دفاع ایران در روز ۱۱ ژانویه به جرم جاسوسی، رازی را آشکار کرد که در نهایت مشخص شد وی همان جاسوس انگلیس بوده است. این روزنامه آمریکایی در ادامه نوشت که وی پس از نقل مکان به لندن وارد بخش خصوصی شد اما هرگز اعتماد مقامات ایران را از دست نداد. بر اساس گفته مقامات اطلاعاتی، او افشای اسرار هسته‌ای ایران به مقامات اطلاعاتی انگلیس را از سال ۲۰۰۴ آغاز کرد. علیرضا اکبری ظاهراً تا سال ۲۰۱۹ با مشکلی مواجه نشده است اما به گفته دو منبع ایرانی نزدیک به سپاه پاسداران، ایران با کمک روسیه کشف می‌کند جاسوسی که وجود سایت هسته‌ای زیرزمینی ایران در دل کوه‌های اطراف تهران را افشا کرده، علیرضا اکبری بوده است.

ائتلاف سه‌گانه

رئیس ستاد ارتش هند از شکل‌گیری ائتلاف روسیه، چین و ایران در بحبوحه جنگ روسیه با اوکراین خبر داد. به نوشته شماره شنبه وبگاه «تایمز ایندیا»، ژنرال «آنیل چاوهان»، رئیس ستاد ارتش هند در همایشی اظهار داشت: ائتلاف روسیه و چین در حال جذب ایران هستند. آنگونه که اعتماد گزارش داده: این مقام نظامی هند گفت: «محیط امنیتی جهانی در حال حاضر در نوسان است و نظم جدید هنوز متبلور نشده است. پس از جنگ جهانی دوم، کشورهای واقع در اروپا و آمریکا هنوز نتوانسته‌اند، متحد شوند و درواقع تهاجم روسیه به اوکراین آن را نشان داده است. روسیه و چین با پیوستن ایران به تشکیل ائتلاف خود نزدیک‌تر می‌شوند.» «دینش سینگ رانا»، مدیرکل آژانس اطلاعات دفاعی ارتش هند نیز در روزهای گذشته گفت: هند و ایران مشارکت جامع مبتنی بر اعتماد متقابل دارند و کار برای گسترش «همکاری نظامی» دوجانبه به حوزه‌های جدیدتر در آینده در حال انجام است. وزیر دفاع هند تصریح کرد که دهلی‌نو و تهران در حال تلاش برای توسعه همکاری نظامی دوجانبه به حوزه‌های جدیدتر در آینده‌ای نزدیک هستند. وی در این مورد گفت: «من معتقدم که دوستی ما در سال‌های آینده به رشد و قوی‌تر شدن ادامه خواهد داد.» این مقام دفاعی ارشد هند با تاکید بر اینکه هند و ایران دارای تاریخچه‌ای هزاران‌ساله از تعاملات مشترک هستند، ادامه داد: ‌«فرهنگ و سنت‌های مذهبی هند و ایران در طول سال‌ها رشد و تکامل یافته است. ایران و هند یک مشارکت همه‌جانبه مبتنی بر اعتماد متقابل قوی دارند و همکاری دفاعی بخش مهمی از آن است.»

قاب تازه همسایگی

اخیراً عبداللطیف رشید، رئیس‌جمهور عراق در صدر هیاتی بلندپایه برای انجام سفری یک‌روزه وارد تهران شد. در ادامه ابراهیم رئیسی هم به شکل رسمی از همتای عراقی خود در مجموعه تاریخی-فرهنگی سعدآباد استقبال کرد. پس از انجام دیدار، دو رئیس با حضور در نشست خبری مشترک به طرح مواضع خود از روابط تهران-بغداد پرداختند. آنگونه که شرق گزارش داده: رئیسی در این نشست خبری مشترک اظهار کرد که مذاکرات خوبی بین ما در حوزه‌های مختلف انجام شد. در حوزه سیاسی، اقتصادی، تجاری و فرهنگی بین ما مناسبات خوبی رقم خورده و اراده دو کشور بر توسعه مناسبات است. وی افزود: روابط بین دو کشور ایران و عراق مثل روابط سایر کشورها نیست، بلکه خاص و ویژه و راهبردی است. سطح مناسبات تجاری و اقتصادی بیش از ۱۰ میلیارد دلار است، ولی می‌تواند به سطح بیشتری ارتقا یابد. اراده دو کشور بر ارتقای این سطح است. رئیس‌جمهور کشورمان با بیان اینکه «روابط دو کشور در حوزه مسائل زیرساخت، آب، برق و انرژی ادامه می‌یابد تا نیازهای موجود کاملاً مرتفع شود»، تصریح کرد که تفاهم امنیتی دو کشور برقرار بوده و کوچک‌ترین ناامنی در هر نقطه از عراق، ناامنی در ایران محسوب می‌شود. رئیسی در پایان با اشاره به اینکه «کشورهای منطقه نسبت به ذخایر آبی حقوقی دارند که همه باید به آن پایبند باشند»، گفت: «ما نسبت به حق‌آبه ایران تاکید داریم و معتقدیم حق‌آبه کشورهای منطقه باید محترم شناخته شود. ما بر بهره‌برداری از اروند تاکید داریم و حق‌آبه عراق نیز بر اساس معاهداتی که از گذشته میان دو کشور ایران و عراق وجود دارد، همچنان مورد استناد بوده و این حق‌آبه محفوظ است و کشورهای منطقه باید به آن پایبند باشند تا اشکالی در استفاده از این حق‌آبه رخ ندهد. در نشست با رئیس‌جمهور عراق، قرار شد مذاکرات وزرای نیروی ایران و آب عراق ادامه یابد تا مسائل فنی، حقوقی و مدیریتی حل شود. در این جهت همه نوع همکاری را با عراق خواهیم داشت.»

حضور وزیر اطلاعات در جلسه کمیسیون امنیت ملی

ابوالفضل عمویی سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی درباره جلسه کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی گفت: کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی میزبان حجت‌الاسلام‌والمسلمین سید اسماعیل خطیب، وزیر اطلاعات بود. آنگونه که ایلنا گزارش داده: وی ادامه داد: در بخش ابتدایی این جلسه وزیر اطلاعات گزارشی از تهدیدات امنیتی سال گذشته و اقدامات دشمن جهت ضربه زدن به امنیت ایران از جمله اغتشاشات نیمه دوم سال ارائه داد و گفت: با حضور گسترده مردم در راهپیمایی ۲۲ بهمن‌ماه و شکست برنامه‌های دشمن، پیام اقتدار دستگاه اطلاعاتی جمهوری اسلامی به جهان صادر شد. به گفته سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس، وزیر اطلاعات با تشریح اقدامات دستگاه امنیتی کشور، خاطرنشان کرد: با اشراف جامعه اطلاعاتی نسبت به تحرکات معاندان و دشمنان ایران، اکنون، ناآرامی به محیط داخلی دشمنان ایران منتقل شده است. عمویی افزود: در ادامه جلسه وزیر اطلاعات، گزارشی از تحولات منطقه ارائه کرد که حاکی از اشراف دستگاه‌های امنیتی بر تحولات خارج از مرزها بود.

اجلاس دوحه

حسن کاظمی‌قمی نماینده ویژه رئیس‌جمهوری ایران در امور افغانستان و رئیس نمایندگی ایران در کابل در توئیتی با اشاره به دیدار وی و سفیر قزاقستان در تهران نوشت: در این نشست درباره کارکرد مثبت نشست‌های منطقه‌ای و انتظار نقش حمایتی سازمان ملل از این نشست‌ها صحبت شد. آنگونه که ایرنا گزارش داده: وی تاکید کرده که منطقه در قبال افغانستان مسوول است و راه‌حل بحران افغانستان باید در منطقه دنبال شود. پیش از این، کاظمی‌قمی در گفت‌وگویی ویژه با خبرگزاری صدای افغان در مورد نشست دوحه اظهار داشت: موضع جمهوری اسلامی ایران در نشست دوحه مستقل و مبتنی بر درک عمیق واقعیات و الزاماتی است که منافع مردم و حکومت افغانستان توامان در آن مستتر است. وی با بیان اینکه ایران به نحوه اجرای رویکردهای یک‌جانبه از سوی دولت‌های بزرگ و سازمان‌های جهانی در مورد افغانستان سخت و صریح انتقاد دارد، خاطرنشان کرد: باور ما آن است؛ نگاه به مسائل انسانی از سوی سازمان ملل نباید جنسیت‌زده شود. نماینده ویژه رئیس‌جمهور ایران برای افغانستان در این گفت‌وگو در عین حال ابراز نگرانی کرد که شورای امنیت در پاییز و زمستان امسال در نوبتی تازه و به انحای مختلف به اتکای فصل 7 منشور ملل متحد عقوبات و تحریم‌های بیشتری را علیه افغانستان و حاکمیت سرپرست آن اعمال کند.

♦♦♦

ایسنا: ابراهیم رئیسی که با دعوت رسمی و به‌منظور سفری دوروزه وارد سوریه شده بود، در کاخ مردم این کشور مورد استقبال رسمی بشار اسد قرار گرفت. 

ایسنا: به نقل از پایگاه خبری اردوپوینت، دولت کانادا با انتشار بیانیه‌ای با مطرح کردن ادعاهای حقوق بشری علیه ایران از اعمال تحریم‌های جدید علیه یک نهاد و ۹ فرد ایرانی خبر داد. طبق این بیانیه، دلیل این تحریم‌ها «نقش داشتن این نهاد و افراد در نقض آشکار و سیستماتیک حقوق بشر در ایران و خارج از آن» خوانده شده است.

ایلنا: ناصر کنعانی سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان گفت: موضوع حق‌آبه نه فقط در حوزه افغانستان بلکه با دیگر همسایگان مشخصاً ترکیه، عراق و ترکمنستان نیز در گفت‌وگوها همواره مورد پیگیری دائمی ماست. جمهوری اسلامی ایران بر تحقق حق‌آبه ملت ایران از رودخانه هیرمند با جدیت پیگیری دارد.

ایرنا: محمد اسلامی رئیس سازمان انرژی اتمی ایران با بیان اینکه اتهامات ناروای غرب علیه برنامه هسته‌ای صلح‌آمیز ایران به گونه‌ای است که مسیر پیشرفت ما را محدود و موانع را زیاد کرده است، گفت: در این دوره اراده کردیم هیاهوی هسته‌ای را از بین ببریم.

ایلنا: انجمن کنترل تسلیحات در آمریکا مدعی شد که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نصب مجدد دوربین‌ها در برخی از تاسیسات هسته‌ای ایران را آغاز کرده است.

ایرنا: حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه در دیدار با مشاور امنیت ملی هند، رویکرد دو کشور در موضوعات مهم بین‌المللی را بااهمیت توصیف و ابراز امیدواری کرد همکاری‌های فی‌مابین در موضوعات مهم منطقه‌ای و بین‌المللی بیش از پیش توسعه یابد.

ایسنا: مولود چاووش‌اوغلو، وزیر امور خارجه ترکیه، طی سخنانی اظهار کرد: نشست وزرای خارجه ترکیه، ایران، روسیه و رژیم اسد ممکن است ۱۰ می در مسکو برگزار شود.

ایلنا: میخائیل اولیانوف نماینده روسیه در سازمان‌های بین‌المللی در توئیتی، واکنش هشدارآمیز ایران علیه رویکرد احتمالی غرب برای فعال‌سازی مکانیسم ماشه را تایید کرد.

ایرنا: سیدعلاءالدین بروجردی رئیس انجمن دوستی ایران و چین گفت: انجمن دوستی ایران و چین به‌عنوان یک حلقه واسط بین این دو کشور و ظرفیتی مهم برای تامین منافع ملی به‌شمار می‌رود.

♦♦♦

فعال شدن مکانیسم ماشه از ادعا تا واقعیت

شرق نوشت: با توئیت شنبه هفته جاری علی واعظ، دوباره فعال شدن یا فعال نشدن مکانیسم ماشه به محافل رسانه‌ای و تحلیلی بازگشته است. در همین باره بهزاد نیک‌منش ادعای علی واعظ را در صورت واقعیت، آغاز دور جدیدی از فشارها بر ایران در حوزه هسته‌ای می‌داند. از نگاه وی، به دلیل مجموعه‌ای از اتفاقات از بحث غنی‌سازی ۶۰درصدی تا ادعای غنی‌سازی ۸۴درصدی، بدون پاسخ ماندن برخی سوالات آژانس و از همه مهم‌تر تداوم جنگ اوکراین، فضایی شکل گرفته است که طرفین در یک گسل قرار دارند.

همکاری با دولت‌های متخاصم در حکم افساد فی‌الارض

اعتماد نوشت: طرح «تشدید مجازات همکاری‌کنندگان با اقدامات کشورهای متخاصم علیه امنیت و منافع ملی» این هفته در دستور کار مجلس است؛ اما احتمالاً این طرح در هفته جاری به بررسی در جلسه علنی نرسد. با وجود این مصادیق کشورهای متخاصم، هنوز در قانون مشخص نیست و دارای ابهامات زیادی است. این طرح تنها به افزایش مجازات پرداخته و ابهامی از شاخصه‌های «دولت متخاصم» برطرف نشده و نحوه تشخیص و استحصال آن نیز همچنان مشخص نیست. به عبارت دیگر تعریف واحدی از دولت متخاصم ارائه نشده است و همین باعث شده تا بنا به تشخیص دادگاه باشد. 

اصلاحات را باید زنده کرد

سازندگی نوشت: عباس عبدی گفت: یکی از اشتباهاتی که صورت می‌گیرد این است که بسیاری از نیروهای سیاسی و اصلاح‌طلب ارزیابی‌شان از عقلانیت حکومت بر اساس معیارهای خودشان است. مثلاً فکر می‌کنند برخی رفتارها از دیوانگی است. نخیر، آنان به بن‌بست رسیده‌اند. این یک اصل مهم در سیاست است؛ فرض کنیم که شما دو راه پیش‌رو دارید؛ یکی با هزینه‌های نقد و منافع نسیه و دیگری هزینه‌های نسیه و منافع نقد. کدام را انتخاب می‌کنید؟ منافع نقد و هزینه نسیه انتخاب راحت‌تری است. اما ما می‌دانیم که بعضاً وزن هزینه‌های نسیه روزبه‌روز در حال افزایش است و باید اصلاحاتی صورت بگیرد ولو اینکه منافع این اصلاحات نسیه باشد.

رابطه با آمریکا

هم‌میهن نوشت: علی مطهری فعال سیاسی گفت: برقراری رابطه با آمریکا که با آرمان‌های انقلاب منافاتی ندارد، چه کسی گفته ما نباید تا ابد ارتباط داشته باشیم، رابطه با آمریکا هم مثل رابطه با انگلیس، فرانسه، آلمان، روسیه و چین است. اگر موضوع ارتباط نداشتن ما با آمریکا، بحث فلسطین است که اینها همه با اسرائیل ارتباط دارند و طرفدارش هستند. این دلیل نمی‌شود که بگوییم رابطه نداشته باشیم، این به ضرر مردم ماست. موضوع برجام را باید به سرانجام برسانند.