592 نفر در سودای ریاستجمهوری
مشارکت سیاسیون بیشتر، مشارکت افراد عادی کمتر
ثبتنام نامزدهای کاندیداتوری در انتخابات ریاستجمهوری سیزدهم، پس از پنج روز با نامنویسی ۵۹۲ نفر و حضور تعداد زیادی از سیاسیون پایان یافت. انتخابات سیزدهمین دوره ریاستجمهوری اسلامی ایران روز جمعه ۲۸ خرداد ۱۴۰۰ برگزار خواهد شد. نامنویسی از داوطلبان نامزدی در این انتخابات طی روزهای ۲۱ تا ۲۵ اردیبهشت در ستاد انتخابات وزارت کشور صورت گرفت. در انتخابات این دوره ۵۹۲ نفر ثبتنام کردند که در مقایسه با دوره قبل (۱۶۳۶) کاهش قابل توجهی داشت. البته تعداد زیاد سیاسیونی که امسال برای نامنویسی راهی خیابان فاطمی شدند نسبت به ادوار گذشته بسیار بیشتر بود و نزدیک به ۵۰ چهره سیاسی و دانشگاهی برای نامزدی در انتخابات ثبتنام کردند. تعداد بالای وزرای دولت احمدینژاد و حضور پرتعداد نامزدهای اصولگرا از نکات قابل توجه نامنویسیها در این پنج روز بود. از ۵۹۲ داوطلب نامزدی در انتخابات ریاستجمهوری سیزدهم، ۴۰ خانم، ۵۵۲ آقا، ۲۷۲ نفر با مدرک کارشناسی و کمتر، ۳۲۰ نفر با مدرک کارشناسی ارشد و بالاتر، ۸۹ نفر با سن زیر ۴۰ سال، ۴۹۵ نفر با سن بین ۴۰ تا ۷۵ سال و هشت نفر با سن بالای ۷۵ سال ثبتنام کردهاند. در میان ثبتنامکنندگان عباس آخوندی، محمود احمدینژاد، علی اردشیر لاریجانی، مسعود پزشکیان، سید مصطفی تاجزاده، سعید جلیلی، اسحاق جهانگیری، سیدشمسالدین حسینی، صادق خلیلیان، حسین دهقان، محسن رضاییمیرقائد، سیدابراهیم رئیسی، علیرضا زاکانی، حسن سبحانی، محمد شریعتمداری، سیدعزتالله ضرغامی، فریدون عباسیدوانی، محمد عباسی، رستم قاسمی، سیدامیرحسین قاضیزادههاشمی، مصطفی کواکبیان، سعید محمد، علی مطهری، محسن مهرعلیزاده، محسن هاشمیرفسنجانی و عبدالناصر همتی شناختهشدهتر به حساب میآیند. همچنین از بین اصولگرایان، محمد خوشچهره نماینده اسبق مجلس، مسعود زریبافان رئیس پیشین بنیاد شهید و امور ایثارگران، رامین مهمانپرست دیپلمات پیشین و سخنگوی وزارت خارجه در دولت دهم، امیر سرتیپ محمدحسن نامی وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات دولت دهم، سردار علیرضا افشار از فرماندهان پیشین نظامی و معاون سیاسی وزارت کشور دولت نهم، شاهین محمدصادقی مسوول سازمان بسیج جامعه پزشکی کشور، سید ابوالقاسم رئوفیان دبیرکل حزب اسلامی ایران، سید عباس نبوی استاد حوزه و دانشگاه، محمدحسن قدیریابیانه دیپلمات پیشین، وهاب عزیزی دبیرکل حزب جهادگران ایران، از میان اصلاحطلبان، محمود صادقی نماینده تهران در مجلس دهم و دبیرکل انجمن اسلامی مدرسین دانشگاهها، محمدجواد حقشناس عضو شورای شهر تهران، زهرا شجاعی دبیرکل مجمع زنان اصلاحطلب، رسول منتجبنیا دبیرکل حزب جمهوریت ایران اسلامی، محسن رهامی فعال سیاسی و محمد زارعفومنی دبیر کل حزب مردمی اصلاحات و از بین اعتدالگرایان و مستقلین، محمدرضا صباغیان نماینده مردم مهریز در مجلس یازدهم، ابوالحسن فیروزآبادی دبیر شورای عالی فضای مجازی، قدرتعلی حشمتیان رئیس جبهه مستقلین و اعتدالگرایان، بهمن لامعیرامندی عضو سابق هیات مدیره و معاون پیشین اتکایی و بینالملل بیمه ایران، علیرضا متانی دبیر کل حزب ایثارگران و دفاع از قانون اساسی، خسرو نصیریزاده دبیرکل ادوار مجمع متخصصین، شانس کمتری برای حضور در فهرست کاندیداهای نهایی انتخابات ۱۴۰۰ دارند.
آیا توافق نزدیک است؟
آیا توافق هستهای ایران و 1+5 وقت در سال 2015 میلادی در تابستان 2021 احیا خواهد شد؟ رایزنیهای هستهای زنجیرهای در وین پاسخ این پرسش را به مثبت نزدیکتر کرده اما رفت و برگشت هیاتهای ایران و 1+4 به علاوه ایالات متحده به پایتختها نشان میدهد که هنوز فاصله دو طرف در برخی حوزهها با آنچه در متن برجام ثبت شده آنقدر هست که برای پافشاری بر خط قرمزها یا واگذاری برخی برگهای امتیاز باید از مرکز مجوز گرفت. رایزنیها در وین در شرایطی ادامه پیدا کرده که در یک هفته گذشته تحولات در فلسطین اشغالی بسیاری از ناظران را نگران تاثیرپذیری مذاکرات وین از این تحولات کرده بود اما به گفته منابع آگاه این دور از رایزنیهای فنی و حقوقی بدون آسیب دیدن از این تحولات به شکل معمول ادامه پیدا کرده و شاید تنها حاشیه قابل ذکر لغو شدن سفر محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران، به پایتخت اتریش به دلیل حمایت این کشور از جنایتهای رژیم اسرائیل بود. حاشیهای که البته به دلیل ماهیت دوجانبه سفر ظریف تاثیری بر مذاکرات میان ایران، اتحادیه اروپا، تروییکای اروپایی، روسیه و چین نگذاشت. در حالی که پیشبینی میشود هیاتهای ایران، 1+4 و ایالات متحده در بازه زمانی 48 ساعت آینده با دستاورد مذاکرات چهارمین دور از رایزنیها در وین از ابتدای سال جاری به پایتختها بازگردند، میتوان از یک تفاوت ماهوی در این بازگشت سخن گفت. تیمها در حالی زمین بازی در وین را ترک میکنند که بازگشت بعدی به پایتخت اتریش به تحولی بستگی دارد که باید در حداکثر یک هفته آتی میان سازمان انرژی اتمی ایران و آژانس بینالمللی انرژی اتمی صورت بگیرد.
گفتوگوی ظریف و پاپ درباره فلسطین
وزیر امور خارجه کشورمان، پس از دیدار با وزیر خارجه ایتالیا، در واتیکان، با «پاپ فرانسیس» رهبر کاتولیکهای جهان نیز دیدار و گفتوگو کرد. به گفته محمدجواد ظریف مساله سرزمینهای اشغالی و جنایتهای اخیر رژیم صهیونیستی علیه مردم فلسطین از جمله محورهای این دیدار بوده است. ظریف پس از این دیدار، با «کاردینال پارولین» نخستوزیر و اسقف اعظم «گالا گرم» وزیر امور خارجه واتیکان نیز دیدار کرد. به گزارش اداره کل اطلاعرسانی و امور سخنگویی وزارت امور خارجه، ظریف پس از دیدار با «پاپ فرانسیس» درباره محتوای مذاکرات و دیدارهایش در واتیکان گفت: در این دیدارها در مورد شرایط بینالمللی، وضعیت تحریمها، اخلاق در جامعه اسلامی، اهمیت حمایت از کانون خانواده و وضعیت فلسطین گفتوگو کردیم. او با اشاره به اینکه بعد از دیدار با پاپ، با نخستوزیر و وزیر امور خارجه واتیکان دیدار داشتم و این مسائل و همچنین روابط بین واتیکان و ایران مورد بحث و بررسی قرار گرفت، دیدارهای خود را مهم و خوب توصیف کرد و با اشاره به حوادث سرزمینهای اشغالی گفت: در شرایط کنونی مردم فلسطین در شرایط تاسفباری هستند. علاوه بر این وضعیت تحریمها بر مردم لبنان اثر بسیار بدی گذاشته و کلیسای کاتولیک نسبت به شرایط لبنان حساس است. گفتوگوها و تبادل نظرهای خوبی در همه این زمینهها انجام شد. در حالی جنایتهای رژیم صهیونیستی در فلسطین اشغالی به عنوان یکی از محورهای مذاکرات ظریف با پاپ مطرح شد که یک روز پیش از آن، رهبر کاتولیکهای جهان خواستار پایان دادن به این حملات شده بود.
پاپ فرانسیس در سخنرانی هفتگی در میدان «سن پترز» واتیکان گفت: «من خواستار آرامش هستم و از مسوولان این درگیریها درخواست میکنم که به غرش سلاحها پایان داده و مسیر صلح را در پیش گیرند.» پاپ، جان باختن شمار زیادی از انسانهای بیگناه شامل کودکان را وحشتناک و غیرقابل پذیرش و نشانه نابودی آینده به جای ساختن آن دانست و افزود: «من نمیدانم نفرت و کینهجویی به کجا خواهد انجامید.»
استیفای حقوق فلسطین مسوولیت جهانی است
سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران طی بیانیهای تاکید کرد: استیفای حقوق فلسطین صرفاً یک موضوع عربی-اسلامی نیست بلکه یک مسوولیت جهانی است و جمهوری اسلامی ایران -همراه با ملل اسلامی و کلیه ملل آزاده جهان که متعهد به دفاع از مظلوم هستند- در کنار مردم قهرمان فلسطین ایستاده است. و از دولتها و سازمانهای مسوول بینالمللی میخواهد که به بیطرفی غیرقابل قبول خود در قبال متجاوز پایان دهند. «سعید خطیبزاده»، در پی محکومیت حملات وحشیانه رژیم صهیونیستی به غزه در بیانیهای که به زبان عربی قرائت شد، دور جدید تجاوز وحشیانه رژیم صهیونیستی به مردم بیدفاع فلسطین و نوار غزه را که به شهادت دهها غیرنظامی از جمله زنان و کودکان و ویرانی تعداد زیادی از ساختمانهای مسکونی و منازل مردم منجر شده و نشانه بارز نقض حقوق بشر، حقوق بشردوستانه و حقوق بینالملل است، به شدت محکوم کرد. وی با بیان اینکه متاسفانه در سایه حمایتهای بیشرمانه برخی دول غربی، شاهد هستیم که تجاوزات رژیم صهیونیستی افزایش یافته است، گفت: مردم فلسطین که برای بازیابی همه حقوق خود در حال مبارزه هستند، از حق ذاتی و طبیعی برای دفاع از خود برخوردار هستند و تا زمانی که ملت استوار فلسطین به همه حقوق خود دست یابد و حاکمیت خود را بر تمام سرزمین فلسطین اجرا کند، مقاومت مشروع تنها راه مقابله با تجاوزات و اشغالگری این رژیم است. خطیبزاده اظهار کرد: همچنین از ملتها، سازمانها و دولتهای مسلمان و بهویژه سازمان همکاریهای اسلامی دعوت میکنیم تا در یک جبهه واحد، در مقابل تجاوز آشکار و اقدامات تروریستی ارتش رژیم صهیونیستی، در کنار مردم مظلوم و بیدفاع فلسطین قرار گیرند. جمهوری اسلامی ایران معتقد است که اقدمات مجرمانه رژیم اشغالگر قدس، جنایت علیه بشریت است و باید به عنوان نسلکشی و جنایت علیه بشریت مورد شناسایی قرار گیرد. وی اظهار داشت: به جامعه بینالمللی هشدار میدهیم که رژیم صهیونیستی با تلاش در ایجاد ناامنی و بیثباتی در تمام منطقه به دنبال رسیدن به اهداف شوم و خطرناکی است که سرانجام، صلح و امنیت جهانی را مورد تهدید قرار میدهد. خطیبزاده ادامه داد: از شورای امنیت سازمان ملل میخواهیم به ماموریت و وظیفه ذاتی خود عمل کند و با فشار بر رژیم جعلی اسرائیلی جهت پایان دادن فوری به عملیات تجاوزکارانه و تروریستی خود، اجازه ندهد که حقوق مردم فلسطین توسط رژیم اشغالگر قدس و حامیان این رژیم تجاوزکار پایمال شود.
بهبود روابط اقتصادی ایران و ایتالیا
وزیر امور خارجه با اشاره به سابقه همکاری اقتصادی ایران و ایتالیا گفت: با توجه به مذاکرات وین لازم است امکانات برای احیای روابط اقتصادی بازسازی شده و آمادگی برای بازگشت ایتالیا به عنوان یک شریک قدیمی به صحنه اقتصادی ایران ایجاد شود. «محمدجواد ظریف» پس از دیدار با وزیر امور خارجه ایتالیا گفت: گفتوگوهای خوبی در این دیدار، در مورد روابط دوجانبه داشتیم. ایتالیا شریک اقتصادی ایران است. ایتالیا حضور گستردهای در ایران داشته و شرکتهای ایتالیایی علاقهمندی گستردهای به همکاری با ایران داشتند بهطوری که در این زمینه حدود ۳۰ میلیارد دلار قرارداد و پنج میلیارد دلار اعتبار تعیین کرده بودند. وی ادامه داد: این موضوع مربوط به قبل از خروج آمریکا از برجام بود و اکنون لازم بود این امکانات برای دوران پس از مذاکراتی که اکنون در وین در حال انجام است، بازسازی شود و این آمادگی برای بازگشت ایتالیا به عنوان یک شریک قدیمی ایران به صحنه اقتصادی کشور ایجاد شود. رئیس دستگاه دیپلماسی با بیان اینکه ایتالیا در دوران پس از خروج آمریکا از برجام، کمتر از دیگر کشورهای اروپایی ایران را ترک کرد، اظهار داشت: هنوز بسیاری از شرکتهای ایتالیایی در ایران حضور دارند. در این زمینه صحبت و گفتوگوهای خوبی انجام شد و طرف اروپایی نیز بر اجرای تعهدات خود تاکید کرد. ظریف با اشاره به دیگر موضوعات مورد رایزنی در دیدار با همتای ایتالیایی خود تصریح کرد: در این نشست در مورد وضعیت منطقه از جمله آخرین تحولات افغانستان، فلسطین، عراق، گفتوگوهای ایران با همسایگان خود در خلیجفارس و همچنین گفتوگوهای وین رایزنی و گفتوگو شد و دیدگاههای ایران را مطرح کردیم. وی با بیان اینکه گفتوگوی طولانی و مفصلی با همتای خود داشتم، گفت: به نظرم برای روشن شدن دیدگاههای جمهوری اسلامی برای یکی از بازیگران مهم اروپا جلسه بسیار خوبی بود.
♦♦♦
ایسنا: علی ربیعی، سخنگوی دولت با تاکید بر اینکه دولت حداقلی نمیتواند و نخواهد توانست مطالبات حداکثری را پیگیری کند، گفت: امیدواریم همه نهادها به مشارکت حداکثری و رفتن پای صندوقها متعهد باشند و سکان اداره کشور را به دولتی با رای اکثریت بسپارند.
ایلنا: سیدمحمود میرلوحی، عضو شورای مرکزی حزب اتحاد ملت، گفت: ثبتنام همزمان ۲۵ نفر با ابراهیم رئیسی از سوی جریان اصولگرا نشان میدهد این جریان تا انتخاب یک فرد واحد برای حضور در انتخابات ریاستجمهوری فاصله زیادی دارد.
فارس: حسین مرعشی درباره علت عدم تمایل به مشارکت در انتخابات گفت: در سالهای اخیر، فشارهای بیشماری بر زندگی مردم وارد شد که علت آن نیز ریشه در ناکارآمدی سیستم مدیریتی کشور و البته ناکارآمدی دولتهای قبل دارد.
ایرنا: محمود واعظی، رئیس دفتر رئیسجمهوری، از نامزدهای سیزدهمین دوره انتخابات ریاستجمهوری خواست تا با پرهیز از تهمت زدن و سیاهنمایی، برنامهها و تواناییهای خود را به مردم و افکار عمومی ارائه کنند.
مهر: مصطفی کواکبیان، دبیرکل حزب مردمسالاری، گفت: ما در جبهه اصلاحات تصمیماتی قطعی گرفتهایم مثل اینکه کاندیدای منتخب ما قطعاً باید از درون جبهه اصلاحات باشد و اینکه کاندیدای نهایی جبهه اصلاحات را از طریق نظرسنجی انتخاب میکنیم.
ایلنا: وزیر امور خارجه عربستان به بیان اظهاراتی در مورد مذاکره با ایران پرداخت. فیصل بن فرحان گفت: گفتوگوها با ایران فعلاً در مرحله شناخت است؛ امیدواریم که ایرانیها متوجه شوند که داشتن ارتباط خوب با کشورهای همسایه به سود آنهاست و به امنیت، ثبات و رشد منجر میشود. اگر آنها این موضوع را متوجه شوند جایی برای امیدواری است اما ما هنوز در ابتدای مسیر و روند مذاکرات هستیم.
فارس: امیر حاتمی، وزیر دفاع، گفت: ملت قهرمان فلسطین با گذر از انتفاضه سنگ به انتفاضه موشک رویای نیل تا فرات اسرائیل را به کابوسِ حفظ پادگان تروریستی رژیم صهیونیستی تبدیل کردند.
ایسنا: حمیدرضا ترقی، عضو شورای مرکزی حزب موتلفه اسلامی،درباره وضعیت اصولگرایان در انتخابات پیشرو گفت: قطعاً مسیر برای پیروزی دشوار و رقابتی جدی در جریان است. اینکه تصور کنیم موفقیت به راحتی حاصل میشود، تفکر اشتباهی است.
ایرنا: عباسعلی کدخدایی، سخنگوی شورای نگهبان گفت: خوشبختانه با دعوتهایی که شده، همه سلایق برای انتخابات ریاست جمهوری آمدهاند و سهمیهبندی وجود ندارد.
مهر: محمدباقر قالیباف رئیس مجلس در تماس تلفنی با مرزوق علی الغانم، رئیس مجلس کویت گفت: جهان اسلام سکوت در برابر ستم و قتل عام مسلمانان را برنمیتابد و ضرورت دارد تا همه مسلمانان جهان برای حذف این غده سرطانی تلاش کنند.
♦♦♦
تب و تاب مجلس زیر ظاهر آرام
اعتماد نوشت: رفتهرفته سراسر اتمسفر سیاسی ایران را تب و تاب رقابتهای انتخاباتی فرامیگیرد. مجلس اما اکنون با انتخابات و نبردی درونی هم مواجه است که رنگو بوی تلاش برای دستیابی و تصاحب کرسی نواب رئیس و البته دبیری پارلمان دارد تا شاید چهرههایی چون سیدنظامالدین موسوی و حمیدرضا حاجیبابایی و دیگر اصولگرایان مجلس یازدهم برای یک سال آینده بر کرسیهایی بالاتر از کف صحن و کرسیهای سایر نمایندگان تکیه بزنند. این موضوعات اما بیش از آنکه جلوی چشم باشند مطابق انتظار گوشه و کنار ساختمان هرمیشکل میدان بهارستان، در راهروها و لابی کمنور و اتاقها و تالارهای آن، دنبال میشوند و در نتیجه زیر پوست مجلس و ورای این آرامش ظاهری حاکم بر پارلمان، تب و تابی پرشور در جریان است.
تعدد پوششیها
شرق نوشت: مطهری نامزد پوششی لاریجانی، جلیلی نامزد پوششی رئیسی، جهانگیری نامزد پوششی لاریجانی، زاکانی نامزد پوششی رئیسی، پزشکیان نامزد پوششی جهانگیری، رستم قاسمی و سعید محمد نامزد پوششی محسن رضایی. موضوع نامزد پوششی از انتخابات 92 بود که کمی باب شد؛ تا پیش از آن نه اسمی از آن بود نه در عمل کسی قرار بود دیگری را در انتخابات پوشش دهد و بعداً به نفعش کنار رود. ماجرای نامزد پوششی در جریان اصولگرایی بیشتر قابل نقد است تا اصلاحطلبی. اصلاحطلبان هیچوقت از تایید صلاحیت نامزدهایشان مطمئن نیستند برای همین عجیب نیست اگر با نامزدهای پوششی و زاپاس وارد میدان شوند. اما همین هم نافی این نیست که حتی بعد از تایید صلاحیت هم در نقش پوششی عمل نکنند.
اعلام بیطرفی دولت در انتخابات
ایران نوشت: رئیس دفتر رئیسجمهوری و سخنگوی دولت، قانون را تنها ملاک دولت برای برگزاری انتخابات سالم و پرشور خوانده و تاکید کردند که موضع دولت در برگزاری انتخابات، بیطرفی کامل است و این اصلی است که همه مسوولان دولتی باید رعایت کنند و در غیر این صورت، با هرگونه جانبداری یا فعالیتهایی از این دست از سوی هر مسوول دولتی، برخورد خواهد شد. در روزهای قبل حسن روحانی، رئیسجمهوری در سخنرانی خود، ضمن اشاره به اینکه همه احزاب و گروهها باید بتوانند در انتخابات حضور داشته باشند و شاهد تنوع سلایق در میان نامزدها باشیم، گفت: دولت تلاش میکند انتخاباتی پرشور با حضور حداکثری برگزار شود که در این صورت انتخابات موجب تقویت و استواری بیشتر نظام و تقویت نقش ما در منطقه خواهد شد.
در سودای ردای ریاستجمهوری
رسالت نوشت: تنور انتخابات ۱۴۰۰ به همان میزان که تا قبل از مرحله ثبتنام داوطلبان سرد به نظر میرسید طوری داغ شد که شاید کسی فکر نمیکرد ظرف یک روز شاهد چنین چرخشی در فضای ابری انتخابات باشیم. چرخش از این باب که جمع انبوهی از چهرههای ریزودرشت وارد گود شدند؛ چهرههایی که بعید است ندانند ردای بلند ریاستجمهوری حتماً بر تنشان زار خواهد زد. بخشی از طیف اصلاحطلبان از مدتها قبل موضوع قهر با مهمترین گام مردمسالاری دینی یعنی «انتخابات» را علم کرده بودند و سعی داشتند با ناامید کردن مردم، به حاکمیت فشار بیاورند. حالا همین جریان با تمام توان و چهرههای پرتعداد در مرحله ثبتنام انتخابات ریاستجمهوری حضور یافت تا ثابت کند، انقلتهای انتخاباتیاش بیشتر سیاسیکاری بوده است.