مذاکره با آمریکا تابو نیست
«جنبش قیاملله» در قم نوشتههایی علیه مسوولان منتشر کرد
بالاخره نشست ورشو هفته گذشته برگزار شد. 24 و 25 بهمنماه. بدون حضور برخی از کشورهای دعوتشده و بدون اشاره خاصی به ایران در بیانیه آغازین. با آغاز این نشست در ورشو، «مایک پمپئو»، وزیر امور خارجه آمریکا و جاکیچ کژاپوتوویژ، وزیر امور خارجه لهستان در بیانیه مشترک آغازین نشست ورشو، موضوعات مورد بحث در این نشست را بیثباتیهای سوریه و یمن و رابطه میان اسرائیل و فلسطین مطرح کردند و از ایران صحبتی به صورت مستقیم مطرح نشد و ایران محور اصلی این نشست نبود. این موضوع در ضدیت با ادعاهای بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر رژیم صهیونیستی بود که در ادعایی مطرح کرده بود که ایران محور اصلی این نشست است. در بیانیه آغازین این نشست آمده است: ما انتظار داریم هر کشوری نظراتی را بیان کند که نشانگر منافع خودش باشد، اختلافها در یک حوزه نباید مانع از وحدت کشورها در سایر حوزهها شود. مثلاً ما (آمریکا و لهستان) اختلافهایی بر سر توافق هستهای ایران داشتهایم اما بهرغم این اختلافنظرات، روابط میان آمریکا و لهستان به قوت خود پابرجاست.
غایبان ورشو
این نشست در حالی برگزار شد که بسیاری از رسانههای داخلی آغاز به کار این نشست را سرد توصیف کردند. چراکه هم لبنان از عدم حضور در این نشست خبر داد، هم هایکو ماس، وزیر خارجه آلمان اعلام کرد در کنفرانس ورشو شرکت نمیکند و یکی از مقامات ارشد وزارت خارجه به عنوان جایگزین وی در این کنفرانس حضور خواهد داشت. هم ترکیه از عدم حضور در این نشست خبر داد. به گزارش ایسنا، محمد فرازمند، سفیر جدید ایران در ترکیه، با اشتراک گذاشتن صفحه اول روزنامه دیلینیوز در صفحه توئیترش نوشت: «ترکیه در نشست ورشو شرکت نمیکند، خبر اول دیلینیوز یک روز قبل از نشست سران ایران، ترکیه و روسیه در سوچی.» پیشتر نیز برخی از مقامات اروپایی از جمله فدریکا موگرینی، رئیس روابط خارجی اتحادیه اروپا اعلام کردند در این نشست شرکت نخواهند کرد یا نسبت به آن بیتمایل بودهاند. دنیای اقتصاد نوشت با این تفاسیر به نظر میرسد این نشست در فضای سردی برگزار شود و آمریکا نتواند به اهداف اولیه ضدایرانی خود دست پیدا کند.
اما عدم حضور برخی از کشورها در این کنفرانس با واکنش وزیر امور خارجه آمریکا مواجه شد. مایک پمپئو پیش از حضور در ورشو در نشستی مطبوعاتی در پایتخت اسلواکی سعی داشت عدم حضور برخی از وزیران اروپایی در این نشست را بیاهمیت جلوه دهد. او در این خصوص گفت: وزرای برخی کشورها حضور خواهند داشت و برخی دیگر نه، این انتخاب آنهاست. ما بر این باوریم که یک پیشرفت واقعی خواهیم داشت. کشورهای زیادی هستند که با جدیت در حال فعالیت در راستای داشتن خاورمیانهای بهتر و باثباتتر هستند و من امیدوارم زمانی که اینجا را ترک میکنیم، موفقیتی دراینباره کسب کرده باشیم.
در ادامه روزنامه لهستانی رزکز پوسپولیتا به استناد گفتههای «برخی منابع آگاه» گزارش داده که واشنگتن قرار است به لهستان پیشنهاد دهد که در ازای کاهش همکاریهای نزدیکش با ایران و چین، حضور نظامی پررنگتری در این کشور داشته باشد. از دیگر سو سردار سرلشکر محمد باقری، رئیس ستاد کل نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران در سخنانی نشست ورشو را «بیارزش» توصیف کرد و گفت: «این نشست تاثیری در کارها و قدرت ایران نخواهد داشت.» سردار سرلشکر محمد باقری در گفتوگو با ایرنا اظهار کرد: «لهستان قول داده است در نشست ورشو هیچ حرفی علیه ایران زده نمیشود. باید منتظر بود تا این نشست برگزار شود و ببینیم لهستانیها چقدر به قول خود وفادار هستند.»
درخواست لبنان از ایران
اما لبنان در مقابل عدم حضور در این نشست، از ایران خواستههایی دارد. خواستههایی که به صراحت در مقالهای در روزنامه الرای الیوم عنوان شده است. رای الیوم به دیدار وزیر امور خارجه ایران و همتای لبنانیاش اشاره کرده و مینویسد: استقبال لبنان از میهمان ایرانی در این زمان حساس بسیار مهم و دارای مفاهیم سیاسی است. ما در اینجا در رابطه با تصمیم شجاعانه و ملی لبنان یعنی تحریم نشست آمریکایی ورشو، بحث میکنیم؛ این کنفرانس ابتدا برای ایجاد ائتلافی سیاسی نظامی علیه ایران تنظیم شده است و هدف دوم آن تایید معامله قرن و از بین بردن مساله فلسطین و همچنین عادیسازی روابط عربها با اسرائیل است و ستارههای این کنفرانس بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر رژیم صهیونیستی و شاگرد او یعنی جرد کوشنر، داماد ترامپ خواهند بود. لبنان در این کنفرانس شرکت نخواهد کرد. اما اقدام لبنان در تحریم نشست ورشو باید پاسخ ایران را به دنبال داشته باشد و ایران درخواست رئیسجمهور لبنان در رابطه با تسهیل روند بازگشت بیش از 5 /1 میلیون آواره سوری به کشورشان را برآورده کند.
سفر ترامپ به تهران
آمریکا در حالی در لهستان در تدارک نشست ضدایرانی است که برخی از منابع از تمایل او برای مذاکره و حتی سفر به ایران خبر دادهاند. شبکه خبری المیادین هفته گذشته میزگردی با حضور «امیر موسوی» دیپلمات سابق ایرانی، «توفیق شومان» روزنامهنگار و تحلیلگر سیاسی لبنان در بیروت و «خطار ابو دیاب» استاد رشته روابط بینالملل دانشگاه پاریس و عضو مرکز مطالعات ژئوپولتیک برگزار کرد. دو میهمان این برنامه از وساطت پنج کشور (عربی، اروپایی و آسیایی) خبر دادند که از جانب آمریکا پیامهای متعددی به تهران رساندهاند مبنی بر اینکه دونالد ترامپ آماده گفتوگوی مستقیم و سفر به تهران است. به گفته میهمانان این برنامه، رئیسجمهور آمریکا با آنکه از توافق هستهای خارج شده اما به شدت به دنبال گرفتن موافقت ایران برای دیدار و گفتوگوی مستقیم است اما تهران به آمریکا اعتماد ندارد و میداند که واشنگتن به دنبال مذاکره برای مذاکره است و با این کار به دنبال مشروعیتبخشی به خود در منطقه است. امیر موسوی هم ماجرای درخواست مذاکره را تایید کرد و گفت: طبق اطلاعی که دارم هفته گذشته پیامی از واشنگتن (از طریق واسطههایی) رسید برای گفتوگوی مستقیم با آقای روحانی. حتی آقای ترامپ اعلام آمادگی کرده که به تهران سفر کند. المیادین پرسید: آیا ترامپ اعلام آمادگی کرده که به تهران بیاید؟ که موسوی ادامه داد: بله، اما تهران چنین درخواستی را رد میکند. المیادین سوال کرد، این پیام را چه کسی آورده است و موسوی پاسخ داد، برخی هستند که واسطه شدهاند. یکی از واسطهها عمان است و دو کشور اروپایی هم وجود دارد و دو کشور عربی و یک کشور در جنوب شرق آسیا. موسوی تصریح کرد: پنج کشور الان تلاش میکنند فضا را برای ترامپ (به منظور تماس با ایران) آماده کنند. پیامها هم از شخص ترامپ و داماد او [جرد کوشنر] به تهران میرسد.
مذاکره با آمریکا تابو نیست
رئیس کمیسیون امنیت ملی مجلس هم به ایسنا گفته بعد از ۲۲ بهمن شرایطی در فضای سیاسی در جهان و در خود آمریکا در مقابل آمریکا فراهم خواهد شد و آمریکا مجبور خواهد شد با ایران وارد مذاکره شود. فلاحتپیشه با توضیح اینکه ایران بعد از نقض برجام توسط آمریکا دست به عصا حرکت کرده است تاکید کرد که مذاکره با آمریکا تابو نیست به شرط اینکه مذاکره، مذاکره باشد.
در کنار این گفتهها، اما سالگرد 22 بهمنماه فرصتی بود تا ترامپ مواضع ضدایرانی خود را مجدداً عنوان کند. او در توئیتی به زبان فارسی برای اولینبار و توئیتی دیگر به زبان انگلیسی مدعی ۴۰ سال شکست ایران شد. از سوی دیگر کاخ سفید در صفحه توئیتری خود ویدئویی منتشر کرد که در آن جان بولتون، مشاور امنیت ملی آمریکا در ادعاهایی بیاساس یکبار دیگر اتهام حمایت از تروریسم در منطقه و تلاش برای دستیابی به سلاح هستهای علیه ایران را تکرار کرد. او همچنین عنوان کرد «سالگردهای زیادی برای جشن گرفتن باقی نمانده است».
به دنبال انتشار این توئیتها و فیلمها در فضای مجازی، محمدجواد ظریف وزیر امورخارجه به صورت توئیتری پاسخی صریح و قاطع به دونالد ترامپ داد و در صفحه توئیتر خود نوشت: «۴۰ سال شکست از پذیرش این واقعیت که ایرانیها هرگز تسلیم نخواهند شد. ۴۰ سال شکست از انطباق سیاست ایالاتمتحده با واقعیت. ۴۰ سال شکست در بیثباتسازی ایران از طریق خونریزی و هزینه کردن از خزانه مردم آمریکا؛ بعد از ۴۰ سال انتخابهای غلط، وقت آن است که رئیسجمهور آمریکا در سیاست شکستخورده ایالاتمتحده [نسبت به ایران] بازنگری کند.»
بلندگوی قم علیه روحانی
اما توئیتهای ترامپ و ظریف تنها حواشی 22 بهمن امسال نبود. حواشی متعددی هم در قم و برخی از شهرها رخ داد. ایران با اشاره به حواشی ایجادشده در قم نوشت: عده اندکی در پلاکاردی عنوان کردند: «ای آنکه تو عامل گرانی / تا عید خدا کند نمانی.» اما از جمله شعارهای تفرقهافکنانه این جماعت تندرو در قم که به صورت دستنوشته روی پلاکاردها دیده میشد این بود که با کنایه به تکیه کلام رئیسجمهور - علی برکتالله -نوشتند: «مردم در مسیر انقلابند، ماشاءالله آقایان به فکر بخور بخورند، علی برکتالله»؛ همچنین در یک دستنوشته دیگر با کنایه به علی لاریجانی رئیس و نماینده قم در مجلس و لغو سخنرانی او در شهر کرج نوشته شده بود: «کرجیها شاخ شکستند / دهان فتنه بستند». برخی دیگر از پلاکاردهای قم که حاوی شعارهای کنایهآمیز بود عبارتند از «FATF پالرمو خیانتی دیگر است»، «ملت ما نجیب است / وزیر به فکر جیب است»، «مطالبه یک کلام آتش بزن به برجام» این مساله با واکنش روزنامه جمهوری اسلامی هم مواجه شد و این روزنامه نوشت: در راهپیمایی 22 بهمن امسال در قم بعضی عناصر وابسته به یک جریان سیاسی، اقدام به سر دادن شعارهای تفرقهافکنانه کردند. یک گروه تازهتاسیس به نام «جنبش قیاملله» نوشتههایی را روی کاغذ کارتن علیه مسوولان، میان مردم توزیع کرد. تاسف بالاتر اینکه بلندگوی مرکزی راهپیمایی، با شعارهایی در مورد حجاب به رئیسجمهور تعریض داشت که باید به مراجع جواب بدهید. این افراد، راهپیمایی 22 بهمن را برخلاف توصیه رهبری به عرصه تصفیهحسابهای جناحی و گروهی تبدیل کردند! این روزنامه همچنین نوشت: در یکی از شهرهای استان لرستان هم امام جمعه فرمود من فقط یک جمله به مردم میگویم: در آینده کلید را به دست کسی بدهید که بتواند قفلها را باز کند! گویا تضعیف دولت و انتقاد از شخص رئیسجمهور برای یک جریان تریبوندار وظیفهای شرعی شده است. 22 بهمن فرصتی برای تصفیهحسابهای سیاسی شده است. در راهپیمایی شهر تهران نیز از سوی برخی از شرکتکنندگان در پلاکاردی خطاب به مسوولان نوشته شده بود: «مسوولان اجرایی؛ به خود نگیرید ما فقط به خاطر اسلام و شهدا آمدهایم.» گروهی دیگر نیز پرچمی را با خود حمل میکردند که بر روی آن تنها یک جمله از بیانات اخیر رهبری انقلاب آمده بود و آن اینکه: «به اروپاییان هم اعتماد نکنید.»