بازگشت به عصر پول‌پاشی؟
همتی: ایجاد بازار ارز تجاری و توافقی به ثبات بازار ارز می‌انجامد
طرح اجازه رشد ۲۵۰همتی نقدینگی برای رفع تنگناهای مالی تولید، از سوی مدیر گروه مطالعات پولی مرکز تسهیل تامین مالی تولید در وزارت امور اقتصادی و دارایی در حالی مطرح شده است که نگرانی‌های متعددی درباره رشد نقدینگی و تورم در کشور وجود دارد. آن‌گونه که دنیای اقتصاد گزارش داده: اگرچه هدف اختصاص این مبلغ تحریک تولید و رفع موانع تامین مالی بنگاه‌ها عنوان شده، اما کارشناسان معتقدند که این اقدام خط پایانی برای سیاست کنترل مقداری ترازنامه است و به تغییر مسیر رشد نقدینگی منجر خواهد شد. بررسی‌ها حاکی از آن است که افزایش رشد نقدینگی از طریق پول‌پاشی، نه‌تنها باعث رونق تولید نمی‌شود، بلکه به افزایش تورم منجر خواهد شد. همچنین نبود شفافیت در انتخاب پروژه‌های تولیدی برای دریافت تسهیلات، خطر ایجاد رانت را افزایش می‌دهد. بنابراین راهکار خروج از رکود بنگاه‌ها، افزایش میزان اعتبارات نیست، بلکه افزایش بهره‌وری، کاهش هزینه‌ها و بهبود کارایی باعث بهبود وضعیت تولید خواهد شد. کلثوم روشنی، مدیر گروه مطالعات پولی مرکز تسهیل تامین مالی تولید در وزارت امور اقتصادی و دارایی در برنامه‌ای از اختصاص ۲۵۰ هزار میلیارد تومان اعتبار برای رفع تنگناهای مالی تولید خبر داد. او بیان کرد: با توجه به اینکه در سال‌های گذشته رشد نقدینگی بالایی را در کشور تجربه کردیم، سیاست‌گذار پولی تصمیم گرفت که سیاست کنترل رشد نقدینگی را در دستور کار قرار دهد و بر اساس آن در سال‌های ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲ به ترتیب رشد نقدینگی ۳۰ درصد و ۲۵ درصد هدف‌گذاری شد؛ به‌طوری‌که در سال ۱۴۰۲ حتی عدد ۲۳ درصد یعنی کمتر از هدف‌گذاری محقق شد. او اضافه کرد: زمانی که کنترل نقدینگی در دستور کار قرار می‌گیرد یعنی میزان تسهیلات‌دهی بانک‌ها محدود می‌شود. با ایجاد محدودیت در تسهیلات‌دهی بانک‌ها، بنگاه‌هایی که پیش از این برای سرمایه در گردش یا اهداف توسعه‌ای خود تسهیلات دریافت می‌کردند با محدودیت مواجه می‌شوند. با توجه به تورم و نیاز بنگاه‌ها به نقدینگی بیشتر و افزایش تقاضا برای تسهیلات و در عین حال محدودیت منابع بانکی این نگرانی در ارتباط با رشد اقتصادی به‌وجود آمد که کنترل نقدینگی و محدودیت تسهیلات‌دهی به بنگاه‌ها موجب کاهش رشد اقتصاد شود.
ارز توافقی به ثبات بازار ارز می‌انجامد
نشست کمیسیون اقتصادی مجلس برای بررسی دلایل نوسان بازار ارز و همچنین راهکارهای جلوگیری از آن با حضور رئیس کل بانک مرکزی و وزیر امور اقتصادی و دارایی برگزار شد. در این نشست وزیر اقتصاد و رئیس کل بانک مرکزی درباره دلایل افزایش نرخ ارز، چالش‌ها و راهکارهای جلوگیری از آن توضیح دادند. آن‌گونه که اعتماد گزارش داده: مجلسی‌ها در حالی برای دومین روز متوالی وزیر اقتصاد و رئیس کل بانک مرکزی را به مجلس فراخواندند که اظهارات تازه وزیر اقتصاد در کمیسیون اقتصادی مجلس جنجالی شد. کانال‌های خبری مختلف بخش‌هایی از این جلسه را منتشر کردند که در یکی از این بخش‌ها، این‌طور به نظر می‌رسد که همتی، وزیر اقتصاد درباره نرخ ارز می‌گوید: «کف نرخ ارز، 73 هزار تومان است.» در حالی که وزیر اقتصاد بلافاصله پس از پایان جلسه این موضوع را تکذیب کرد و گفت که «این فیلم به صورت تقطیع‌شده در فضای مجازی در حال پخش است؛ این قسمت از فیلم در ارتباط با بحث‌های مفصل درباره توانایی بانک مرکزی بود. ما کف دلار را تعیین نمی‌کنیم و وظیفه ما حفظ ارزش پول ملی است. همچنین بنده در این جلسه دلایل اقتصادی شکل‌گیری بازار ارز تجاری در کشور و سیاست‌های دولت در این زمینه را برای نمایندگان تشریح کردم». وزیر اقتصاد در جریان جلسه خود در کمیسیون اقتصادی مجلس گفته بود: «از ابتدای سال ۱۴۰۱ تا پایان آذر ۱۴۰۳ بر اساس گزارش بانک مرکزی شاخص قیمت‌ها، 8 /2 برابر شده بود که اگر تورم آمریکا را از آن کم کنیم شاخص قیمت‌ها حدود 7 /2 برابر شده است. قیمت دلار که در ۱۴۰۱ حدود ۲۷ هزار تومان بود باید الان به حدود ۷۳ هزار تومان می‌رسید.» وزیر اقتصاد بیان کرد: در یک ماه گذشته حوادث مختلف را در نظر بگیرید، حوادث سوریه، آمدن ترامپ و تهدیدهای او و اتحادیه اروپا مبنی بر بازگشت اسنپ‌بک، تهدیدهای رژیم صهیونیستی مبنی بر برخورد و حوادث منطقه و آثار و انتظارات روانی تورم و امکانات و محدودیت‌های بانک مرکزی را در نظر بگیرید. به نظرم در این شرایط عملکرد قابل‌دفاع است، اما باز هم باید تلاش شود، کمااینکه تلاش دوستان بانک مرکزی این است که با تثبیت نرخ واقعی در مرکز مبادلات، بتوانند نرخ بازار آزاد را به آن نزدیک کنند. همتی با اشاره به اعمال برخی تهدیدات علیه کشور اظهار کرد: این تهدیدات از منظر فضاسازی که صورت می‌گیرد، بر نرخ ارز اثرگذار است. ایجاد بازار ارز تجاری و توافقی، به ثبات بازار ارز می‌انجامد؛ حتماً فاصله بین ارز تجاری و نرخ ارز بازار غیررسمی بیش از پیش باعث سفته‌بازی و شتاب گرفتن نرخ ارز خواهد شد.
20 درصد گوشت قرمز بازار وارداتی است
وزیر جهاد کشاورزی گفت: به دلیل نوسانات نرخ ارز تولید دام در کشور کاهش یافته و اکنون ۲۰ درصد مصرف از محل واردات تامین می‌شود. البته از این ۲۰ درصد گوشت قرمز وارداتی، هفت درصد با ارز ترجیحی و ۱۳ درصد با ارز توافقی وارد می‌شود. آن‌گونه که تسنیم گزارش داده: غلامرضا نوری‌قزلجه، وزیر جهاد کشاورزی، گفت: 20 قلم از محصولات کشاورزی قیمت‌گذاری شده است. تا وقتی محصولی باشد، می‌توان برای آن تنظیم بازار کرد و تنظیم بازار در راستای حمایت از تولید داخلی است. وزیر جهاد کشاورزی ادامه داد: رفع انحصار از برنامه‌های جدید وزارت جهاد کشاورزی است و همچنین کاهش هزینه‌های تولید دنبال می‌شود و با هرگونه فسادی که باشد برخورد خواهد شد. نوری‌قزلجه ادامه داد: برنامه هفتم توسعه ریزبه‌ریز در صورت تامین منابع اجرا می‌شود، اما به دنبال آن هستیم که با کمترین منابع بیشترین بهره‌وری را داشته باشیم. وی افزود: واردات شکر که در حال حاضر 30 درصد نیاز بازار را تامین می‌کند در انتهای دولت سیزدهم به صفر می‌رسد و در زمینه واردات موز نیز در چهار سال آینده به صفر نزدیک می‌شویم و تولید این محصولات در کشور انجام خواهد شد. وزیر جهاد کشاورزی گفت: به دلیل نوسانات نرخ ارز تولید دام در کشور کاهش یافته و اکنون 20 درصد مصرف از محل واردات تامین می‌شود. بخشی از ارز ترجیحی تولید گوشت قرمز برای حمایت از تولید داخلی برداشته شده است، به‌طوری که تنها هفت درصد از این محصولات ارز ترجیحی دریافت می‌کنند. وی افزود: به دنبال حذف واردات گوشت قرمز هستیم ولی در کوتاه‌مدت برای تامین نیاز بازار نمی‌توان واردات گوشت قرمز را متوقف کرد.
ایران 3 /3 برابر دنیا انرژی مصرف می‌کند
غلامعباس حسینی، مدیرعامل مجتمع گاز پارس جنوبی، گفت: در هشت ماه امسال ۱۳۰ میلیارد مترمکعب گاز به شبکه تزریق کردیم و نسبت به مدت مشابه سال قبل، 2 /1 میلیارد مترمکعب افزایش تولید داشتیم. آن‌گونه که ایلنا گزارش داده: وی با بیان اینکه با احتساب نیاز برق، وابستگی حدود ۹۰درصدی در سبد انرژی کشور به گاز داریم، ادامه داد: همچنین در بخش بنزین، یکی از مصرف‌کنندگان اصلی خوراک گازی، پالایشگاه ستاره خلیج‌فارس است. مدیرعامل مجتمع گازی پارس جنوبی با بیان اینکه باید نسبت به مدیریت مصرف گاز توجه ویژه کنیم، گفت: در حال حاضر شدت مصرف انرژی در ایران 3 /3 برابر شدت مصرف انرژی متوسط دنیاست و در واقع علت اصلی ایجاد ناترازی گاز هم همین مصرف بالای انرژی در کشور است؛ و رقم مصرف روزانه ۸۵۰ میلیون مترمکعب گاز در ایران برایشان تعجب‌آور است؛ حتی تصور می‌کنند این آمار، یک آمار روزانه نیست بلکه سالانه است. حسینی در مورد خاموشی مشعل‌های مجتمع گازی پارس جنوبی گفت: این فرآیند شروع شده و الان که 8 /7 میلیون مترمکعب گاز در فلرهای پالایشگاه‌های گازی پارس جنوبی می‌سوزد، برنامه‌ریزی شده تا پایان سال ۱۴۰۴ به سه میلیون مترمکعب در روز کاهش یابد. مدیرعامل مجتمع گازی پارس جنوبی درباره تعمیرات اساسی پالایشگاه‌های گازی گفت: امسال اکثر تعمیرات اساسی را از ۴۵ روز به ۱۸ تا ۲۵ روز کاهش دادیم و برای سال آینده نیز از ابتدای سال آینده، برنامه‌ریزی تعمیرات اساسی را انجام داده‌ایم. وی خاطرنشان کرد: آمادگی کامل در زمینه تولید و پالایش گاز در پارس جنوبی داریم و با این سطح از آمادگی، امیدواریم زمستان را بدون مشکل سپری کنیم.
ثبت شناسه آیفون ۱۵ و ۱۶ در سامانه همتا تا ۱۰ روز آینده
اعضای کمیسیون تخصصی موبایل و لوازم جانبی اتاق اصناف ایران در دیدار با محمدعلی دهقان‌دهنوی، معاون وزیر صمت و رئیس سازمان توسعه تجارت ایران، مشکلات واردات تلفن همراه، چالش‌های تخصیص ارز، وضعیت تامین ارز برای واردات گوشی‌های با نرخ بیش از ۶۰۰ دلار و شرایط تولید گوشی تلفن همراه را مطرح و بررسی کردند. آن‌گونه که ایسنا گزارش داده: سیدحسین سادات‌حسینی، رئیس کمیسیون تخصصی موبایل و لوازم جانبی، با اشاره به مشکلات موجود در روند واردات گوشی تلفن همراه گفت: با توجه به طولانی شدن زمان تخصیص ارز برای واردات گوشی، واردکنندگان با چالش‌های جدی روبه‌رو شده‌اند که طبق اعلام سازمان توسعه تجارت، در حال حاضر وضعیت ارزی کشور برای تخصیص ارز مناسب نیست. وی افزود: بر این اساس هنوز مشخص نیست که چه میزان ارز و بر اساس چه سازوکاری و در چه زمانی قرار است به واردکنندگان اختصاص پیدا کند. از این‌رو مقرر شد کمیته‌ای با هدف شفافیت در تخصیص ارز و اختصاص عادلانه ارز به واردکنندگان تشکیل شود و دبیرخانه این کمیته، در سازمان توسعه تجارت به امور مربوطه رسیدگی کند. بنا بر اعلام اتاق اصناف ایران، سادات‌حسینی در زمینه واردات آیفون ۱۵ و ۱۶ توضیح داد: قرار است تا ۱۰ روز آینده شناسه آیفون ۱۵ و ۱۶ در سامانه تعریف شود. بر این اساس تجار می‌توانند طبق شرایط قبلی یعنی با استفاده از ۳۰ درصد از سقف و سابقه و همچنین ارز حاصل از صادرات خود، اقدام به واردات آیفون ۱۵ و ۱۶ کنند.