وعده بهبود بازار خودرو
بحث تحریم‌ها در نخستین مناظره کاندیدا
نخستین مناظره تلویزیونی شش نامزد چهاردهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری ایران شامگاه دوشنبه ۲۸ خردادماه در رسانه ملی برگزار شد، در این مناظره، مسعود پزشکیان، مصطفی پورمحمدی، سعید جلیلی، علیرضا زاکانی، امیرحسین قاضی‌زاده‌هاشمی و محمدباقر قالیباف، شش نامزد تایید‌صلاحیت‌شده حضور پیدا کردند و دیدگاه‌های خود را درباره موضوع‌های اقتصادی بیان کردند، در این میان هنوز چند دقیقه از آغاز این مناظره نگذشته بود که موضوعات اقتصادی مربوط به تحریم‌ها و به‌خصوص تحریم‌های نفتی و بانکی و اثر آنها بر اقتصاد ایران مطرح شد و ناکارآمدی مدیران و نقش آنها در مشکلات اقتصادی محل اختلاف نامزدها شد. آن‌گونه که اعتماد گزارش داده: در حالی که پزشکیان و پورمحمدی در این مناظره از پیامدهای منفی تحریم‌ها بر اقتصاد ایران سخن گفتند، جلیلی، قاضی‌زاده‌هاشمی و زاکانی تاکید کردند که نباید حل مشکلات اقتصادی ایران را به رفع تحریم‌ها و جذب سرمایه خارجی منوط کرد. به این ترتیب جلیلی، زاکانی و قاضی‌زاده‌هاشمی بر همان رویکرد معروف جناح اصول‌گرا مبنی بر «کاغذپاره بودن» تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران اصرار کردند. اما محمدباقر قالیباف تلاش کرد تا در وسط این اختلاف بایستد، بنابراین او نه منکر اهمیت تحریم‌ها شد و نه آنها را به عنوان مسئله اصلی مطرح کرد. او در این خصوص بر ضرورت توجه به ظرفیت‌هایی مانند رابطه با چین و روسیه تاکید کرد که از آنها استفاده نمی‌شود. بحث تحریم‌ها در نخستین مناظره کاندیداها نشان داد که بعد از دو دهه، این موضوع که تحریم‌ها «کاغذپاره» هستند یا نه، همچنان بحث روز سیاستمداران ایران است.
وعده‌درمانی متولی خودرو
وزیر صنعت، معدن و تجارت برای دومین‌بار در یک سال گذشته وعده بهبود بازار خودرو را داده و به مردم توصیه کرده برای خرید عجله نکنند، این در حالی است که شواهد و قرائن نشانی از رشد عرضه و افت قیمت در آینده نزدیک ندارد. عباس علی‌آبادی اوایل آبان پارسال نیز به شهروندان توصیه کرد برای خرید خودرو (از بازار آزاد) دست نگه دارند. آن‌گونه که دنیای اقتصاد گزارش داده: وی در آن مقطع با بیان اینکه مردم در خرید خودرو عجله نکنند، چون شرایط روبه بهبود است، گفت: با واردات خودرو، افزایش تولید و سیاست‌های درپیش‌گرفته دولت، آرامش به بازار خودرو برمی‌گردد تا دغدغه‌های (شهروندان) کاهش یابد. با وجود توصیه و البته وعده وزیر صمت مبنی بر بهبود شرایط بازار خودرو، قیمت در بازار آزاد نه‌تنها روند کاهشی (نسبت به مقطعی که وزیر صمت توصیه کرد مردم برای خرید عجله نکنند) نداشته بلکه بالا و بالاتر نیز رفت. از همین‌رو شهروندانی که به وعده وزیر صمت اعتماد کردند، عملاً متضرر شدند، زیرا تا به امروز ده‌ها یا حتی صدها میلیون تومان نیز به قیمت خودرو در بازار آزاد اضافه شده است. در فاصله اولین وعده، وزیر صمت تا به امروز بازار خودرو چند طوفان قیمتی را به چشم دیده، هرچند در مقاطعی نیز آرام گرفته، اما منحنی قیمت هرگز تا مرز قیمتی اوایل آبان پارسال (زمان اولین توصیه وزیر صمت) عقب ننشسته است. با وجود این وعده ناکام، وزیر صمت بار دیگر و همین ۱۰ روز پیش به مردم توصیه کرد در خرید خودرو عجله نکنند. علی‌آبادی از مردم خواسته که به توصیه و وعده وی اعتماد کنند، زیرا شرایط باثبات‌تری [در بازار] ایجاد می‌شود و آنها می‌توانند خودروهای مدنظر خود را با شرایط بهتری بخرند. جدا از اینکه با توجه به قول قبلی و ناکام وزیر صمت، شهروندان به وعده جدید وی اعتماد خواهند کرد یا نه، مسئله دیگر اینجاست که علی‌آبادی براساس چه فاکتورها و اتفاقاتی وعده بهبود اوضاع بازار خودرو را می‌دهد؟ مرور اظهارات خودرویی علی‌آبادی طی یک سال گذشته نشان می‌دهد وی روی تولید و واردات برای بهبود اوضاع بازار خودرو حساب کرده و عمداً یا سهواً فاکتورهای غیرخودرویی مانند انتظارات تورمی و قیمت ارز را در نظر نگرفته و نمی‌گیرد. در هر دو مقطعی که وزیر صمت وعده بهبود بازار خودرو را داده و از مردم خواسته برای خرید خودرو عجله نکنند، وی روی رشد تولید و افزایش واردات حساب کرده است. این در حالی است که تولید به‌خصوص در مقطع فعلی شرایط مناسبی (حداقل برای جهش) ندارد و واردات نیز با وجود سرعت گرفتن نسبی، کماکان در تیراژی اندک و کم‌اثر انجام می‌شود.
افزایش ۳۶درصدی پرداخت وام
طبق اعلام بانک مرکزی، تسهیلات پرداختی بانک‌ها طی دو ماهه ابتدای امسال مبلغ 7 /2196هزار میلیارد ریال است که در مقایسه با دوره مشابه سال قبل مبلغ 3 /1917هزار میلیارد ریال (معادل 2 /36 درصد) افزایش داشته است. همچنین تسهیلات پرداختی خرد (کمتر از سه میلیارد ریال) به مبلغ 4 /1792 هزار میلیارد ریال 5 /24 درصد کل تسهیلات پرداختی را شامل می‌شود. آن‌گونه که ایسنا گزارش داده: طی دوماهه ابتدایی سال جاری، از کل تسهیلات پرداختی، مبلغ 5725 هزار میلیارد ریال معادل 3 /79 درصد به صاحبان کسب‌وکار (حقوقی و غیرحقوقی) و 6 /1494 هزار میلیارد ریال معادل 7 /20 درصد به مصرف‌کنندگان نهایی (خانوار) تعلق گرفته است. گفتنی است؛ تسهیلات پرداختی دوماهه ابتدای سال ۱۴۰۲ مبلغ 9 /5151 هزار میلیارد ریال بوده است که با در نظر گرفتن تعدیلات صورت‌پذیرفته توسط شبکه بانکی به مبلغ 3 /5302 هزار میلیارد ریال افزایش یافته است. سهم تسهیلات پرداختی در قالب سرمایه در گردش در کلیه بخش‌های اقتصادی طی دوماهه سال ۱۴۰۳ مبلغ 7 /4392 هزار میلیارد ریال معادل 7 /76 درصد کل تسهیلات پرداختی به صاحبان کسب‌وکار است. همچنین سهم تسهیلات پرداختی در قالب خرید کالای شخصی توسط مصرف‌کننده نهایی (خانوار) مبلغ 5 /593 هزار میلیارد ریال معادل 7 /39 درصد از کل تسهیلات پرداختی به مصرف‌کنندگان نهایی (خانوار) است.
ایجاد 5 /2 میلیون فرصت شغلی
سیدصولت مرتضوی در نشست خبری مشترک با سخنگوی دولت با وزیر بهداشت که در نهاد ریاست‌جمهوری برگزار شد، درباره اقدامات دولت سیزدهم در حوزه رفاه اظهار کرد: کارهای بسیار مطلوبی در دولت سیزدهم انجام شده و مدال افتخارات دولت تبیین خواهد شد. آن‌گونه که ایرنا گزارش داده، وی افزود: بدهی‌های انباشته‌ای به داروخانه‌ها و مراکز درمانی وجود داشت و با تاکید رئیس‌جمهور شهید ۲۰ همت از بدهی تامین اجتماعی در قالب اوراق پرداخت شد و ۲۰ همت تبدیل به نقدینگی شدند. برای نخستین‌بار است که در طول چند دهه گذشته قادر هستیم کل بدهی تامین اجتماعی به مراکز درمانی و داروخانه‌ها را پرداخت کنیم. وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی افزود: در دولت سیزدهم بیش از 5 /2 میلیون فرصت شغلی در کل کشور توسط دستگاه‌های اجرایی ایجاد شده است و با توجه به افزایش جمعیت فعال کشور نرخ بیکاری کاهش 2 /1درصدی داشته است. در طول چند دهه اخیر برای نخستین‌بار است که نرخ بیکاری به کانال ۸ رسیده و پایین‌تر از آن نیز خواهد آمد. مرتضوی گفت: کاهش 4 /2درصدی نرخ بیکاری از جمعیت فارغ‌التحصیلان آموزش عالی از ابتدای دولت سیزدهم تاکنون، ابلاغ و توزیع ۲۸۰ همت تسهیلات اشتغال‌زایی در بخش‌های مختلف صنعت، تولید و خدمات در جهت پایداری اشتغال روستایی و مشاغل خانگی، رشد چهاربرابری پرداخت تسهیلات قرض‌الحسنه و پرداخت ۱۱۵هزار تسهیلات مشاغل خانگی از دیگر اقدامات دولت سیزدهم بود. صدور آنی مجوز برای بیش از ۹۵ درصد از رشته‌های مشاغل خانگی برای نخستین‌بار در دولت سیزدهم رخ داد. وی درباره اقدامات در حوزه رفاه و تامین اجتماعی بیان کرد: زمانی که صحبت از ابربدهکاران بانکی در افکار و رسانه‌ها بود خیلی‌ها فکر می‌کردند ابربدهکاران بانکی لابد افراد بخش خصوصی هستند، اما با کمال تاسف باید بگویم بزرگ‌ترین ابربدهکار بانکی سازمان تامین اجتماعی بود؛ چرا که منابع و مصارف آن کفاف خرج این سازمان را نمی‌داد. خوشبختانه با دستور رئیس‌جمهور شهید اکنون بالغ بر ۲۰۰ همت مطالبات صندوق‌های مختلف از جمله صندوق تامین اجتماعی پرداخت شد. وزیر کار افزود: تدوین لوایح اصلاح نظام بیمه‌ای و نهاد تنظیم‌گر پیرو ابلاغ سیاست‌های کلی نظام سلامت، ارائه بسته غذایی و بهداشتی ۶۰۰هزارتومانی به مادران دارای کودک شیرخوار و باردار در سه دهک درآمدی و ارائه سبد غذایی رایگان به بیش از ۱۳۶ هزار کودک مبتلا به سوءتغذیه در هفت دهک اول درآمدی طی هفت مرحله از جمله کارهایی بود که در حوزه رفاه انجام شد.
توافق بر عبور کالا از راهگذر شمال-جنوب
در دیدار نمایندگان حوزه حمل‌ونقل آذربایجان، ایران و روسیه که برای نخستین‌بار در مرزهای محرم‌کندی-یاراگ‌کازمالیار، خانوبا-تاگیرکنت‌کازمالیار و آستارا-آستارا برگزار شد، درباره جنبه‌های مختلف تردد مرزی، همکاری‌های تجاری و گمرکی و شیوه‌های گذر مرزی و به‌ویژه تعمیق همکاری‌های ترانزیتی و توسعه راهگذرها تبادل نظر میدانی انجام شد. آن‌گونه که ایلنا گزارش داده: سیدحسین حسینی میرزایی، معاون امور مرزی دفتر ترانزیت و حمل‌ونقل بین‌المللی سازمان راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای که ریاست هیات ایرانی را بر عهده داشت، در این ارتباط اظهار کرد: در طول این دیدار و نشست‌های متعاقب، نمایندگان ارشد تبادل‌نظرهای عمل‌گرایانه و سازنده‌ای درباره تقویت تدابیر تردد مرزی و مقابله با ترتیبات غیرقانونی گذر مرزی انجام دادند. وی افزود: این نمایندگان بر لزوم تلاش‌های مشترک برای تقویت تجارت جاده‌ای، چگونگی بهره‌برداری به‌مراتب عمیق‌تر از ظرفیت شاخه غربی راهگذر حمل‌ونقل بین‌المللی شمال-جنوب و جلوگیری از اقدامات غیرمتعارف در مرزها تاکید کردند. حسینی اظهار کرد: این دیدار همچنین بر روی بررسی فرصت‌های همکاری تجاری و چگونگی بهره‌برداری از ظرفیت‌های منطقه‌ای در چهارچوب احیای راهگذر شمال-جنوب تمرکز داشت. نمایندگان درباره شیوه‌های ساده‌سازی روال‌های گمرکی و کاهش موانع تجاری برای تعمیق یکپارچگی حمل‌ونقل جاده‌ای و تسهیل عبور با هدف تحقق هدف‌گذاری سالانه ۱۵میلیون‌تنی راهگذر شمال- جنوب، با دریافت دقیق وضعیت گذر مرزی تبادل نظر کردند. بنابر این گزارش، طرف‌های سه‌گانه همچنین ابتکاراتی در خصوص هماهنگی پروژه‌های عبور مرزی برای تنوع‌بخشی حمل‌ونقل بین این سه کشور را به اشتراک گذاشته و درباره پیشنهادهای مشترک برای ارتقای امکانات گذر مرزی، رفع موانع بهره‌برداری از راهگذرها و توسعه مسیرهای حمل به منظور تسهیل انواع گروه‌بندی کالاها و احیای ظرفیت‌های حمل‌ونقل مسافر و چگونگی ملاحظات نوبت‌بندی، به‌طور ویژه گفت‌وگو کردند. معاون امور مرزی دفتر ترانزیت سازمان راهداری در جمع‌بندی این نشست بیان کرد: ابتکار بازدید میدانی سه‌جانبه نشان داد که آذربایجان، ایران و روسیه به تقویت روابط و افزایش همکاری‌های منطقه‌ای برای منافع مشترک همه طرف‌ها در چهارچوب راهگذر حمل‌ونقل بین‌المللی شمال-جنوب متعهد هستند.