اتحاد علیه دلار
آیا دلار آمریکا رو به افول است؟
آیسان تنها: روند دلارزدایی در جهان رو به رشد است. در سالهای اخیر تلاش برخی از کشورها این بوده که با تنوع بخشیدن به ذخایر ارزی خود و افزایش استفاده از ارزهای جایگزین مواجهه خود با سیستم مالی آمریکا را کاهش دهند. برخی کشورها از جمله روسیه، چین، مالزی، هندوستان و برزیل اعلام کردهاند که قصد دارند دلار را از تجارت خود حذف کنند و به استفاده از ارزهای محلی در مبادلات روی آورند. در این زمینه اقدامات قابل توجهی هم صورت گرفته است به عنوان مثال میتوان به تجارت LNG چین و فرانسه با یوآن تسویهشده، روی آوردن روسیه به یوآن چین در میان تنشهای ژئوپولیتیکی، و معامله چین و برزیل برای تجارت با ارزهای خود اشاره کرد. دلارزدایی عموماً با هدف کاهش تسلط دلار بر بازارهای جهانی انجام شده است. اما چرا؟
گرچه از سالها پیش برخی کشورها کم و بیش سودای مقابله با هژمونی دلار را در سر میپروراندند اما جنگ اوکراین به این انگیزه دامن زد. بعد از حمله روسیه به اوکراین تحریمهای گستردهای علیه روسیه اعمال شد که تبعات اقتصادی و مالی به همراه داشت. همین اقدام و ریسک ناشی از تحریمها به دلیل وابستگی به دلار آمریکا بسیاری از کشورها را مجاب کرد که بهتر است به سمت متنوعسازی ارزی پیش بروند.
به هر حال زمان به نفع دلار در حرکت نیست. تغییرات مهم ژئوپولیتیک جهان به همراه افزایش میل کشورها برای ایجاد اتحادهای منطقهای و دوجانبه علیه دلار آمریکا زمینههای جایگزینی ارزهای دیگر به جای دلار را فراهم کرده است. اقدامی که هم به نفع واحدهای پولی محلی و هم به نفع یوآن چین است. بررسیها حاکی از آن است که چینیها در تلاشاند تا یوآن را به ارزی قدرتمند تبدیل کنند و در این راه، کشورها را تشویق به کنار گذاشتن دلار میکنند. روسیه هم البته در این زمینه همکاری میکند همانطور که اکنون یوآن جای دلار آمریکا را به عنوان بیشترین ارز مبادلهای در روسیه گرفته است. اما تبدیل شدن یوآن به ارز جایگزین دلار الزاماتی دارد. در واقع برای اینکه یوآن چین بتواند به یک ارز جهانروا تبدیل شده و رقیبی جدی برای دلار آمریکا محسوب شود، باید در چند شاخص ارتقا پیدا کرده و از دلار آمریکا پیشی گیرد. در این پرونده قصد داریم شرایط تبدیل شدن یوآن به ارزی جهانروا را بررسی کنیم. همچنین تلاش کردیم به این سوال پاسخ دهیم که آیا باید دلارزدایی در جهان را جدی گرفت؟ دلارزدایی در حال پیمودن چه مسیری در جهان است؟