افت فعالیت‌های اقتصادی

منوچهر توسطی عضو کمیسیون کسب‌وکارهای دانش‌بنیان اتاق ایران گفت: به نظر می‌رسد قطعی اینترنت ۳۰ تا ۴۰ درصد بر روند فعالیت بنگاه‌های اقتصادی تاثیر بگذارد و باعث افت فعالیت اقتصادی آنها شود. زندگی بشر امروز وابسته به اینترنت شده و به نظر می‌رسد این فضا بخش قابل توجهی از اقتصاد جهان را در قبضه خود گرفته است. در دنیای مدرن مدارک و مستندات بسیاری از شرکت‌ها از طریق واتس‌اپ جابه‌جا می‌شوند. آن‌گونه که ایلنا گزارش داده: قطعی اینترنت در روزهای گذشته باعث شد بسیاری از کارها قفل شوند. به دلیل تعطیلی کسب‌وکارها در روزهای پایانی هفته چندان قطعی اینترنت خود را نشان نداد اما با آغاز هفته و شروع کار به نظر می‌رسد که بسیاری از کسب‌وکارها نتوانند کارهای خود را دنبال کنند. تبعات قطعی اینترنت و فیلتر شدن واتس‌اپ امروز مشخص نخواهد شد و در روزهای آینده اثرات آن نمود بیشتری خواهد داشت. کسب‌وکارهایی که در فضای واقعی کار می‌کنند نیز اطلاعات مربوط به پرداخت و بازاریابی و... را از طریق اینترنت انجام می‌دهند و با قطعی این فضا فعالیت آنها نیز مختل می‌شود؛ به نظر می‌رسد قطعی اینترنت ۳۰ تا ۴۰ درصد بر روند فعالیت بنگاه‌های اقتصادی تاثیر بگذارد و باعث افت فعالیت اقتصادی آنها شود. من به عنوان یک شهروند می‌گویم مسیری که امروز دولت می‌خواهد طی کند در کشورهای دیگر نیز تجربه شده است و آنها نتوانستند از این مسیر نتیجه بگیرند. ما بخشی از جامعه جهانی هستیم و باید جامعه را آموزش بدهیم که از امکانات روز دنیا درست استفاده کنند، نمی‌توانیم مردم را محدود کنیم، همه باید از سازوکارهای مدرن استفاده بهینه کنند. کسب‌وکارها در دنیا با سرعت جلو می‌روند و دیگر حضور فیزیکی برای خرید به حداقل رسیده است، ما اگر این مهم را از مردم دریغ کنیم وقت و عمر مردم را هدر می‌دهیم. در بخش خصوصی فاکتور قیمت و کیفیت در رقابت اهمیت ویژه دارد، تصمیمات این‌چنینی باعث خواهد شد که قیمت تمام‌شده محصولات و کالای داخلی بالا رود و قدرت رقابت ما در بازار جهانی کاهش پیدا می‌کند.‌

نقدینگی همچنان رشد می‌کند

بانک مرکزی گزارش «تحلیل تحولات اقتصاد کلان و اقدامات این بانک در مردادماه ۱۴۰۱» را منتشر کرد. در گزارش بانک مرکزی در مردادماه امسال آمده است: حجم نقدینگی در پایان مردادماه امسال به ۵۴۰۲ هزار میلیارد تومان رسیده. این رقم نسبت به پایان سال گذشته معادل 8/11 درصد افزایش یافته است. ضمن اینکه عدد نقدینگی نسبت به تیرماه، نزدیک به سه درصد رشد کرده است. آن‌گونه که اعتماد گزارش داده: اتفاقی که برخلاف ادعاهای مطرح‌شده توسط مسوولان دولتی است که همواره از کنترل نقدینگی و رشد پایه پولی صحبت کرده‌اند.  نکته قابل توجه اینکه رشد نقطه‌به‌نقطه نقدینگی (نسبت به مرداد سال گذشته) برابر با 8/37 درصد است. در واقع مدت‌هاست این رشد سالانه نتوانسته به زیر ۳۷ درصد برسد. این در حالی است که مدتی پیش بانک مرکزی و دولت از هدف‌گذاری ۳۰درصدی برای رشد نقدینگی خبر دادند. اما وضعیت کنونی امیدها برای رسیدن به این رقم را هم کمرنگ کرده است.  بانک مرکزی اعلام کرده در حدود 5/2 واحد درصد از رشد نقدینگی در 12‌ماهه منتهی به پایان مردادماه سال ۱۴۰۱ مربوط به اضافه شدن اطلاعات خلاصه دفترکل دارایی‌ها و بدهی‌های بانک مهر اقتصاد به اطلاعات خلاصه دفترکل دارایی‌ها و بدهی‌های بانک سپه (به واسطه ادغام بانک‌های متعلق به نیروهای مسلح در بانک سپه) است و فاقد آثار پولی است. به عبارت دیگر در صورت تعدیل اثرات پوشش آماری مذکور، رشد نقدینگی در پایان مردادماه سال ۱۴۰۱ نسبت به پایان مردادماه سال ۱۴۰۰ معادل 3/35 درصد خواهد بود. از سوی دیگر، پایه پولی یا انتشار پول پرقدرت که عمدتاً منجر به تورم می‌شود، در مردادماه رشد سه‌درصدی داشته که بالاترین سطح را در بازه زمانی سه‌ماهه داشته است. رشد پایه پولی در دوازده‌ماهه منتهی به مردادماه سال ۱۴۰۱ به 3/30 درصد رسید. پایه پولی در پایان مردادماه امسال (معادل 4/6724 هزار میلیارد ریال) نسبت به پایان سال گذشته رشدی معادل 3/11 درصد داشته که در مقایسه با دوره مشابه سال قبل (4/12 درصد) به میزان 1/1 واحد درصد کاهش یافته است.

دوحه بار دیگر ایران را کنار می‌گذارد؟

نرسی قربان درباره قرارداد گازی قطر با توتال و تبعات سرمایه‌گذاری‌های این کشور روی میدان گازی مشترک با ایران گفت: قطر قراردادهایی با چند شرکت بزرگ بین‌المللی به امضا رسانده تا هم در توسعه و پالایش گاز و هم در تبدیل آن به گاز مایع فعالیت کنند و در این صورت در سه تا چهار سال آینده دوباره قطر بزرگ‌ترین صادرکننده ال‌ان‌جی جهان خواهد بود. این در حالی است که ایران هنوز تاسیسات مایع‌سازی گاز را در اختیار ندارد، البته دنبال ال‌ان‌جی بوده اما هیچ‌وقت صاحب آن نشده است. موضوع دیگر اینکه وقتی قطر با استفاده از تکنولوژی جدید از میادین مشترک با ایران برداشت داشته باشد به نسبت آن در تولید از میدان مشترک از ایران جلو می‌افتد. آن‌گونه که ایلنا گزارش داده: اگر ما بخواهیم به اروپا خط لوله انتقال گاز داشته باشیم خطوط فعلی که به اروپا متصل می‌شود پر است و از قبل روی آنها حساب باز کرده‌اند، بنابراین برای صادرات گاز ایران به اروپا یک خط جدید نیاز است. به همین دلیل احتمالاً میلیاردها دلار سرمایه و شاید چهار تا پنج سال زمان ببرد. از طرف دیگر ما تاسیسات تبدیل گاز به مایع و صادرات به صورت ال‌ان‌جی را در اختیار نداریم، این پروژه هم میلیاردها دلار سرمایه و تکنولوژی نیاز دارد، در نتیجه در بحران فعلی انرژی اروپا؛ ایران گازی برای صادرات ندارد. علی‌اصغر زرگر نیز در این‌باره گفت: همه کشورها خواه ناخواه دنبال منافع خود هستند، قطر مدت‌هاست که در تولید گاز از ما پیشی گرفته، قطری‌ها هم مدت‌هاست که از این میدان مشترک استفاده می‌کنند و سرمایه‌گذاری‌های عظیمی هم انجام داده‌اند، ایران هم سعی کرد در فازهای مختلف بهره‌برداری داشته باشد اما معمولاً پروژه‌ها به دلیل نبود سرمایه و تکنولوژی طولانی‌مدت می‌شود و آن‌گونه که باید و شاید نتوانسته‌ایم سهم خودمان را بگیریم. مثلاً حتی زمانی که گفته شد ما در حال پیشی گرفتن از قطر هستیم اما به مسائل فنی برمی‌خوریم. اکنون چاه‌ها نیاز به بازسازی دارند و انجام این پروژه‌ها طولانی‌مدت است، در مجموع پروژه‌های نفت و گاز سه ویژگی دارند؛ نخست اینکه های‌تک هستند، دوم اینکه سرمایه‌بر هستند و منابع مالی میلیارددلاری نیاز دارند و بعد اینکه طولانی‌مدت هستند، بنابراین اگر سرمایه و تکنولوژی را نداشته باشیم معمولاً عقب می‌افتیم و هر زمان که سرمایه‌گذاری کنیم به همان میزان که تاخیر داشتیم در بهره‌برداری هم تاخیر داریم و این به ضرر ماست. البته بستگی به سیاست‌های کلی ایران دارد، اگر بتوانیم تعاملات بین‌المللی را گسترش دهیم و سرمایه‌ها را جمع کنیم می‌توانیم توسعه را جلو ببریم. زمانی قرار بود توتال در یکی از فازهای پارس جنوبی پنج میلیارد دلار سرمایه‌گذاری کند ولی به‌محض اینکه ترامپ از برجام خارج شد این شرکت هم از ایران رفت و این سرمایه‌گذاری انجام نشد، اکنون این سرمایه‌های سرگردان در اروپا زیاد است. بانک‌های بین‌المللی سرمایه عظیمی دارند و به دنبال جای امنی برای سرمایه‌گذاری هستند، قطر دارای نظام سیاسی است که معمولاً طرفدار غرب است، آمریکا در این کشور پایگاه دارد، از نظر سیاسی هم باثبات بوده و در حال توسعه اقتصادی است، بنابراین توتال جای مناسبی پیدا کرده است. هر قدر از این میدان مشترک گازی برداشت شود از سهم ایران کم می‌شود، بنابراین وقتی ما نتوانیم سرمایه‌گذاری داشته باشیم مغبون می‌شویم و این موضوع روی صادرات هم تاثیرگذار است. نفت و گاز معمولاً بازارهای خاص خود را دارد، اگر بازارها از ما گرفته شود مشتری‌های آینده را از دست خواهیم داد. 

کدام واریزها باعث تجاری شدن یک حساب نمی‌شود؟

اشکان هراتی رئیس اداره اجرایی مرکز تنظیم مقررات سازمان امور مالیاتی ضمن تشریح طرح تفکیک حساب‌های تجاری از غیرتجاری تاکید کرد که هر حسابی با بیش از ۱۰۰ تراکنش و مبلغ ۳۵ میلیون تومان، تجاری نیست و همه تراکنش‌های آن مشمول مالیات نخواهد بود و نوع واریزی‌ها نیز مورد بررسی قرار می‌گیرد. آن‌گونه که ایسنا گزارش داده: تفکیک حساب‌های تجاری از حساب‌های غیرتجاری در راستای اجرای ماده ۱۰ قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مودیان  مصوب مهرماه سال ۱۳۹۸ و بند (م) تبصره ۱۲ قانون بودجه سال ۱۴۰۰ انجام شده است. چیزی که به عنوان مالیات از آن یاد می‌شود یا مالیات بر درآمد یا سود اشخاص از کسب‌وکار آنهاست یا مالیات بر ارزش افزوده که بابت فروش کالا و خدمت دریافت شده است. درواقع چیزی به عنوان مالیات بر تراکنش وجود ندارد. به موجب قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مودیان اگر شخصی کالا یا خدمتی را به شخص دیگری بفروشد، باید بابت فروش خود صورت‌حساب الکترونیکی صادر کند. برای استفاده درست از اطلاعات این صورت‌حساب‌ها و محاسبه مالیات بر اساس اطلاعات صورت‌حساب‌های الکترونیکی نیاز است سایر بانک‌های اطلاعاتی در سازمان امور مالیاتی کشور با این اطلاعات همسو شوند. برای این هدف قانون‌گذار دو ماده زیرساختی را در نظر گرفته است که مواد ۱۰ و ۱۱ قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مودیان هستند. سازمان امور مالیاتی با هماهنگی بانک مرکزی تا پایان مردادماه سال جاری حدود ۱۹ میلیون ابزار پرداخت شامل دستگاه‌های کارتخوان و درگاه‌های پرداخت الکترونیکی را در سراسر کشور ساماندهی کرد. ماده ۱۰ این قانون نیز همان تفکیک حساب‌های تجاری و غیرتجاری است که افراد در راستای اجرای این ماده قانونی ملزم شدند حساب‌های تجاری را که با آنها فعالیت‌های تجاری مربوط به کسب‌وکار خود را انجام می‌دهند، به سازمان امور مالیاتی معرفی کنند. 

♦♦♦

ایلنا: علیرضا پیمان‌پاک رئیس سازمان توسعه تجارت، بر آمادگی این سازمان برای برگزاری اجلاس کمیسیون مشترک همکاری‌های اقتصادی میان ایران و تایلند تاکید کرد.

ایرنا: نرخ تورم نقطه‌ای گروه عمده «خوراکی‌ها، آشامیدنی‌ها و دخانیات» با کاهش پنج واحددرصدی به 4/75 درصد رسیده و گروه «کالاهای غیرخوراکی و خدمات» با کاهش 5/1 واحددرصدی به 4/35 درصد رسیده است.

تسنیم: در حالی که به نظر می‌رسید قرار است بر اساس مصوبه شورای پول تفکیک حساب‌های شخصی و تجاری انجام شود، وزیر اقتصاد اعلام کرد که تفکیک حساب‌ها بر اساس خوداظهاری انجام خواهد شد.

ایسنا: در سال جاری به‌طور محسوسی از شتاب رشد بازار مسکن در تهران و کل کشور کاسته شده است؛ آمار نشان می‌دهد که تورم ملکی در پایتخت از ۹۴ درصد در اسفند ۱۳۹۹ به ۱۶ درصد در پایان سال گذشته و ۳۸ درصد در مرداد سال جاری رسیده که بخش قابل توجهی از این رشد در شش ماه اخیر اتفاق افتاده است.

ایسنا: معاون نظارت بانک مرکزی اعلام کرد:‌ بانک‌های متخلف در زمینه عدم رعایت نرخ سود علی‌الحساب سپرده سرمایه‌گذاری مدت‌دار، به هیات انتظامی بانک‌ها معرفی می‌شوند.

تسنیم: آرش کردی، مدیرعامل توانیر، گفت: قرارداد نصب 5/4 میلیون کنتور هوشمند برای مشترکان پرمصرف امضا شده و این طرح اکنون در دست اجرا قرار دارد که بر اساس آن می‌توان با ارزیابی مصرف، نسبت به قطع برق مشترکان پرمصرف اقدام کرد.

مهر: بر اساس آمارهای گمرکی در پنج‌ ماه نخست سال جاری، صادرات ایران به کشورهای حاشیه دریای خزر ۸۱۴ میلیون دلار بوده که نسبت به مدت مشابه سال قبل حدود ۴۵ درصد رشد داشته است.

ایلنا: ابراهیم جمیلی رئیس کمیسیون معدن و صنایع معدنی اتاق بازرگانی خاطرنشان کرد: بخش خصوصی تلاش دارد سرمایه‌گذاری در معادن کشورهای افغانستان، عراق، قزاقستان، قرقیزستان و آذربایجان را آغاز کند.

ایسنا: تعیین تکلیف سهام عدالت متوفیان از مهم‌ترین موضوعاتی است که وراث این افراد مدت‌هاست چشم‌انتظار آن هستند، با این حال زمان نهایی آن همچنان در هاله‌ای از ابهام قرار دارد.

♦♦♦