رقابت رفاهی
نامزدهای انتخابات 1400 از اقتصاد چه خواهند گفت؟
در حالی که شرایط اقتصادی کشور سختتر میشود و تحریمها، سیاستگذاری اشتباه طی سالها و دهههای گذشته و در نهایت کرونا بیشترین فشار ممکن را بر آحاد اقتصادی وارد میکنند، حدود چهار ماه دیگر عرصه سیاستورزی شاهد یکی از بزرگترین و مهمترین رویدادهای خودش خواهد بود و انتخابات ریاستجمهوری در اردیبهشتماه 1400 برگزار میشود. با توجه به اینکه ثبتنام از نامزدها نیز در ماه پایانی سال جاری انجام میگیرد، گروهها و چهرههای سیاسی از چندی قبل در خفا و آشکار خود را برای در دست گرفتن قوه مجریه آماده کردهاند. اما اقتصاد در انتخابات آینده چه نقشی را ایفا خواهد کرد؟
با توجه به اینکه اقتصاد مهمترین مساله امروز جامعه ایرانی است، احتمال فراوانی دارد که غالب نامزدهایی که وارد گود رقابت انتخابات ریاستجمهوری میشوند، بیش از هر عامل دیگری روی بهبود وضعیت اقتصادی مردم تکیه کنند و در واقع رقابت نامزدها در زمین «بهبود رفاه نسبی» مردم شکل میگیرد. در حالی که رایدهندگان باید در نظر داشته باشند عامل نفت به عنوان یکی از شکلدهندههای رفاه کوتاهمدت نقش کمرنگی در افزایش درآمدهای کشور دارد؛ مگر اینکه دولت منتخب بتواند راهی برای برداشتن سریع تحریمها فراهم کند. با این همه گرایش سیاسی منتخبان بالقوه و بالفعل هنوز نشانی از خواست ذهنی و عقیدتی و همچنین توانایی مکفی آنها در مذاکره و تعامل با کشورهای تحریمکننده و هواداران خارجی و داخلی تحریم ندارند.
وجود چنین شرایط سختی البته مانع از شعاردهی نامزدها نخواهد بود و اینبار واژههایی چون اقتصاد مقاومتی، نیروی کار جوان و تحصیلکرده، منابع متنوع و زیاد، ظرفیتهای بالا و استعدادهای بزرگ کلیدواژگان نامزدها خواهند بود؛ احتمالاً بدون اینکه حرفی از بازاری برای عرضه این تواناییها و ظرفیتها باشد. نامزدهای انتخابات 1400 احتمالاً کار سختی برای جلب مشارکت و جذب رای مردم داشته باشند و قطعاً برای رسیدن به این هدف از هیچ ابزار و رویکردی فروگذار نخواهند بود. خطر پوپولیسم در انتخابات 1400 جدیتر از هر زمان دیگری است، همانطور که ریسک مشارکت حداقلی و روی کار آمدن دولتی مانند مجلس یازدهم با کف رای به صندلی سیاستگذاری وجود دارد.