تضعیف اعتبار

فرهاد حسین‌پور: سیاستگذار پولی کشور در شرایطی که التهابات بازار ارز دوباره سر باز کرده، حواشی تازه‌ای در زمینه اطلاع‌رسانی و رسانه‌ای برای خود ایجاد کرده که به‌زعم کارشناسان بروز چنین رفتارهایی باعث پایین آمدن‌ شأن بانک مرکزی شده و به کاهش اعتبار آن منجر خواهد شد. داستان از آنجا شروع شد که اسدالله عسگراولادی، رئیس اتاق مشترک ایران و چین، بر سر نحوه بازگشت ارزهای صادراتی عملکرد سامانه نیما را زیر سوال برده و گفته بود که «نیما دفتردستکی است که آقایان راه انداخته‌اند و چند صراف را دور هم جمع کرده‌اند و اسمش را نیما گذاشته‌اند». این تاجر نام‌آشنای اقتصادی ایران حتی مدعی شد بر اثر سیاست‌های بانک مرکزی صادرات کشور قفل شده است. او گفته؛ «سه ماه است که صادراتی نداشته‌ام و با ندانم‌کاری بانک مرکزی صادرات کشور قفل شده است. در صورت عدم اصلاح این شرایط، بهار سختی را پیش رو خواهیم داشت.» این انتقادات تند و تیز از سوی این بازرگان قدیمی باعث شد تا بانک مرکزی با صدور بیانیه کم‌سابقه‌ای عملکرد او را به باد انتقاد بگیرد و اعلام کند که اسدالله عسگراولادی تاکنون هیچ اطلاعاتی از نحوه مصرف ارز صادراتی خود نداده و ارز حاصل از صادرات را وارد چرخه اقتصادی نکرده است. حتی بانک مرکزی در این بیانیه با دفاع از عملکرد سامانه نیما تلویحاً هدف خود را از انتشار چنین بیانیه‌ای برای مقابله با فساد عنوان کرده چراکه سامانه نیما موجب می‌شود کارهای پنهان برخی آقایان برملا شود. این ماجرا به همین‌جا ختم نشد و این دعوا ادامه‌دار شد. عسگراولادی در یک نشست خبری به بیانیه بانک مرکزی واکنش تندی نشان داد. حتی دامنه این اختلاف باعث بروز شائبه‌هایی در انتخابات اتاق بازرگانی شد. اگرچه صحت و سقم آن مشخص نیست. البته جدل بانک مرکزی در این دوره تنها به تجار و صادرکنندگان محدود نشد بلکه چندی پیش، رئیس کل بانک مرکزی در صفحه اینستاگرام خود تلویحاً اقتصاددانانی را که منتقد سیاست‌های این بانک هستند به بی‌اطلاعی متهم کرد. پیش از این عبدالناصر همتی به صادرکنندگان ریالی هشدار داده بود که آنها را به دادگاه می‌کشاند. در چنین شرایطی چرا سیاستگذار پولی وارد چنین دعواهایی شده و به صدور بیانیه علیه تجار یا خط و نشان کشیدن برای اقتصاددانان یا صادرکنندگان مشغول شده است؟ هدف سیاستگذار پولی از این شکل رفتار رسانه‌ای نامتعارف و تهاجمی علیه منتقدان سیاست‌های ارزی‌اش چیست؟ به این بهانه در پرونده پیش‌رو به بررسی ابعاد این مساله پرداختیم که چرا بانک مرکزی از وظایف اصلی خود در اطلاع‌رسانی به عموم جامعه دور شده و بیشتر وارد جدل و جنجال با مخاطبان خود شده است؟ درست است که اطلاع‌رسانی شفاف و صریح در مورد سیاست‌های پولی و ارزی از وظایف بانک مرکزی است اما به‌زعم کارشناسان بروز انحراف در شیوه اطلاع‌رسانی به عموم جامعه و برخوردهای سلیقه‌ای باعث خواهد شد تا اعتبار سیاستگذار پولی خدشه‌دار شود و در نتیجه دود چنین دعواهایی ابتدا در چشمان خودش فرو رود.