دولت تعطیل؟
چرا دولت قادر به انجام ماموریتهای خود نیست؟
دولت (state) نمیتواند برای حل ابرچالشها گامی بردارد، نمیتواند روابط خارجی و تنشهای بینالمللی را حل و فصل کند، نمیتواند مساله لوایح چهارگانه FATF را به سرانجام برساند، نمیتواند به محیط اقتصاد کلان ثبات ببخشد و گام موثری برای مهار تورم، افزایش رشد و کاهش بیکاری بردارد، نمیتواند اجرا و اکران کنسرتها و فیلمهایی را که از وزارت ارشاد مجوز گرفتهاند تضمین کند. امید به اینکه دولت بتواند یکی از این کارها را انجام دهد به حداقل رسیده، اما دولت حتی نمیتواند امنیت جانی دانشآموزانی را که به مدرسه میروند تامین کند و از مرگ بیسبب دانشجویان در دانشگاه جلوگیری کند. یک روز چهار کودک به خاطر سیستم گرمایش غیراستاندارد در آتش کلاس درس میمیرند و روز دیگر اتوبوس حامل دانشجویان در دانشگاه آزاد واژگون میشود. پرسشی که با مشاهده این وضع آشفته مطرح میشود این است که پس دولت چه میکند؟ آیا دولت تعطیل شده است؟ چنین دولتی اگر تعطیل شود چه میشود؟ محمدمهدی بهکیش، اقتصاددان، در یادداشتی که در روزنامه دنیای اقتصاد منتشر شده، نوشته است: «از اتفاقات عجیب در گرجستان آنکه در یک روز، تمام پرسنل پلیس راهنمایی کشور را اخراج میکنند و افرادی جدید طی چند ماه بعد استخدام میکنند و جالب آنکه نقل میکنند که طی چند ماهی که کشور بدون پلیس بود، امور حملونقل کشور بهتر از گذشته اداره میشد.»
آیا دولت در ایران به وضعیتی مشابه پلیس در گرجستان مبتلا شده است؟ چرا؟ مسعود نیلی میگوید: «در یکسال گذشته شرایط کشور به گونهای پیش رفته که جایگاه دولت از یک نهاد سیاستگذار به نهاد اجرایی منفعل تنزل یافته است. دولت در کشور ما معادل دولت در کشورهای دیگر نیست.» عباس آخوندی نیز نوشته است: «این روزها نحوه رفتار و تصمیمهای اتخاذی از سوی دستگاه قانونگذاری و قضا و دبیرخانه مجمع تشخیص حکایت از حس بیدولتی دارد. گویی دولتی وجود ندارد که به وظایف ذاتی و بنیادی خود عمل کند، لذا، دیگران باید دست بهکار شوند.»
پدیده بیدولتی چیست، چرا ایجاد شده است و چه آثار و عواقبی برای ما به دنبال میآورد؟