تخت جمشید در وضعیت هشدار
چرا اعتبار نگهداری بنای تخت جمشید قطع شد؟
شرایط نگهداری بنای تخت جمشید وخیم است. در ماههای گذشته گزارشهای نگرانکنندهای درباره این میراث تاریخی و گرانبهای ایرانیان مخابره شده است؛ فرونشست زمین در تخت جمشید، حمله قارچها به این بنا و نشت ترکیبات نیتروژنی پتروشیمی مرودشت بر پیکره آن از جمله گزارشهایی است که درباره تخت جمشید شنیده میشود. با این حال علیرضا عسکریچاوردی، مدیر پایگاه تخت جمشید و نقش رستم به مهر گفته است که «سازمان برنامه و بودجه کشور ردیف اعتباری تخت جمشید را از دو سال پیش قطع کرده است در حالی که این ارقام باید به تخت جمشید برگردد و ما الان باید از اداره کل استان فارس بخواهیم اگر بودجهای اضافه آمد، آن را در اختیار تخت جمشید قرار دهد. باید برنامه مصوب برای تخت جمشید و نقشرستم داشته باشیم، اگر این کار انجام شود بهتر میتوان کار کرد». پیش از این مریم دهقانی، عضو هیات علمی بخش مهندسی راهوساختمان و محیط زیست مهندسی دانشگاه شیراز به ایلنا گفته بود: «با بحرانی شدن پدیده فرونشست زمین در دشتهای استان فارس، فرونشست زمین به ۳۰۰متری تخت جمشید رسیده و شکافهایی ۷۰سانتیمتری در نقشرستم ایجاد شده است. یک لبه فرونشست به فاصله ۱۰ تا ۱۵متری از منطقه باستانی نقشرستم رسیده است که پهنای این شکافها به حدود ۵۰ تا ۷۰ سانتیمتر میرسد و هر سال با شن و ماسه پر میشوند اما دوباره سر باز میکنند. اگرچه تخت جمشید تحت تاثیر فرونشست قرار ندارد اما در فاصله ۳۰۰متری از آن به دلیل قرار گرفتن در سینه کوه، فرونشست حدود ۱۰ تا ۱۵سانتیمتری رخ داده است.»
علاوه بر این گزارشهایی درباره تهاجم قارچ به تخت جمشید منتشر شده است. بر اساس این گزارشها رشد بیرویه گلسنگ و جلبک در بنای تخت جمشید تبدیل به تهدید جدی شده است. روزنامه فرهیختگان در اردیبهشت امسال در گزارشی به این موضوع پرداخته و نوشته بود: «رویش بیرویه گلسنگ و رشد آن در بنای تخت جمشید، در کمتر از ۶۰ سال میتواند خطوط و نقوش باستانی را از بین ببرد و به محو کتیبههای این بنای تاریخی منجر شود.»
همچنین ایلنا در گزارشی دیگر در اردیبهشت ۱۴۰۳ از قول علیرضا جعفریزند، باستانشناس نوشت: «فعالیت شرکتهای پتروشیمی تاثیر مخربی بر نقوش تخت جمشید و نقش رستم دارد. پیش از انقلاب این موضوع که آلایندههای ناشی از فعالیت شرکتهای پتروشیمی میتوانند به بناهای تاریخی منطقه صدمه وارد کنند، مطرح بود. به همین دلیل طرح انتقال این شرکتها مطرح شد. ولی سالها بعد و در دولت هشتم طرح انتقال پتروشیمی شتاب گرفت. متاسفانه طرح جابهجایی پتروشیمی با وجود انتقادات کارشناسان، هیچگاه به نتیجه نرسید. این در حالی است که آلایندههای شیمیایی رهاشده در هوا از سوی شرکت پتروشیمی و رطوبت حاصل از بارانهای اسیدی زیانآورترین آسیب را به سنگنگارهها وارد کرده است.» با تمام این موارد متولیان بنای تخت جمشید از مضیقه اعتباری برای نگهداری این بنای تاریخی میگویند و اعلام میکنند که بودجه کافی در اختیار ندارند.
فرمان توقف قطع درختان
سرانجام ماجرای ساختوساز در پارک لاله ختم به خیر شد و ایلنا خبر داد که با ورود شورای شهر به ماجرا، هرگونه عملیات ساختوساز در این پارک منتفی شده است. از اواخر سال گذشته ایده ساخت یک مسجد در بوستان قیطریه رسانهای شد، موضوعی که در ماههای ابتدایی سال جاری یکی از داغترین موضوعات شهری بود و اگرچه این تصمیم شهرداری تهران مخالفان زیادی داشت، اما با اظهارنظرهای مختلف اعضای شورای شهر مواجه شد؛ از جمله مهدی چمران رئیس شورای شهر تهران مبنی بر اینکه «برای ساخت این مسجد در پارک قیطریه یک درخت هم قطع نمیشود و هر کسی را که درختی قطع کرد بیاورید، پایش را قطع کنیم». در نهایت مهدی عباسی، عضو دیگر شورای شهر و رئیس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای شهر تهران از ورود این کمیسیون تخصصی به ساختوساز در پارک قیطریه خبر داد اما موضوع ساختوساز در پارکهای تهران فقط منحصر به پارک قیطریه نبود و ساختوساز در برخی از پارکهای شهر تهران از جمله پارک لاله هم مطرح شد. در اردیبهشت امسال بود که موضوع دیوارکشی در پارک و احتمال ساختوساز در بخشهایی از پارک لاله بالا گرفت اما حالا با ورود شورای شهر تهران عملیات ساختوساز در پارک لاله متوقف و قرار شد این موضوع در کمیسیون تخصصی شهرسازی و معماری شورای شهر تهران بررسی شود.
جعفربندی شربیانی، عضو کمیسیون شهرسازی شورای شهر تهران گفته است: «درباره ساختوساز در پارک لاله، شهرداری قول داده است که فعلاً ساختوسازی در این محدوده نداشته باشد.» اما مهدی عباسی، رئیس کمیسیون تخصصی شهرسازی و معماری شورای شهر به ایلنا گفته است که «قرار شد در پارک لاله هیچ ساختوسازی نشود و این موضوع به صورت کامل منتفی شد». او درباره ساخت مسجد در پارک قیطریه هم گفته است: «در پارک قیطریه هم قرار شد طرحی حداکثر در مساحت ۲۰۰ مترمربع و در یک طبقه به کمیسیون معماری و شهرسازی شورا ارائه دهند تا بررسی شود و فعلاً ساختوسازی که خارج از ضابطه است، نباید در هیچ پارک و بوستانی اتفاق بیفتد.»
شهریه نجومی مدارس غیردولتی
شهریه سنگین مدارس غیردولتی یکی از سوژههای بحثبرانگیز هفته گذشته بود. ایرنا به نقل از احمد محمودزاده، رئیس سازمان مدارس و مراکز غیردولتی و توسعه مشارکتهای مردمی وزارت آموزش و پرورش از ابلاغ شهریه مدارس غیردولتی برای سال تحصیلی ۱۴۰4-1403 خبر داد و نوشت که رقم شهریه مدارس غیردولتی بین ۱۰ تا ۸۰ میلیون تومان است و البته هزینههای جانبی هم جداگانه محاسبه میشود.
او توضیح داد: «این نرخها متناسب با خدمات و شاخصهای آموزشی و تربیتی مدارس و به صورت منطقهای در کشور تعیین شده است.» به گفته محمودزاده؛ هفت شاخص مربوط به تعیین شهریه شامل تورم، موقعیت و فضای آموزشی، تجهیزات، فوقبرنامه و... مشخص شده است.
معاون وزیر آموزش و پرورش با اشاره به فعالیت ۱۸ هزار واحد آموزشی غیردولتی در کشور گفت: «نزدیک به ۴۰ درصد شهریههای مدارس در کشور بین ۱۰ تا ۲۰ میلیون تومان برآورد شده و قریب به ۳۴ درصد شهریههای مدارس نیز بین ۲۰ تا ۳۰ میلیون تومان تعیین شده است. حدود ۱۴ درصد مدارس بین ۳۰ تا ۴۰ میلیون تومان و شش درصد دیگر بین ۴۰ تا ۵۰ میلیون تومان شهریه دریافت میکنند؛ ضمن آنکه 5 /2 درصد مدارس شهریههایی بین ۵۰ تا ۶۰ میلیون تومان خواهند داشت و 5 /1 درصد شهریههای مدارس بین ۶۰ تا ۷۰ میلیون تومان تعیین شد و نرخ شهریه کمتر از یک درصد مدارس بین ۷۰ تا ۸۰ میلیون تومان است.»
محمودزاده به دریافت هزینههای خارج از نرخ شهریه مصوب اشاره کرد و افزود: «بخشی از دریافتها و هزینههای جانبی در مدارس غیردولتی تابع نظام نرخگذاری ستاد تنظیم بازار و به تصمیمات انجمن اولیا و مربیان مدارس منوط میشود؛ هزینههایی چون پذیرایی ناهار، سرویس مدرسه، پوشش دانشآموزی به هیچ عنوان با شهریه اعلامی در سامانه ارتباط ندارد و مستلزم عقد قراردادهای منعقده با اولیاست و هرگونه هزینههای تجملاتی و پذیرایی که با فرهنگ اسلامی-ایرانی و رویکردهای تربیت اسلامی ناسازگار باشد، ممنوع است.»
سربازی کوتاه نشد
خبر کاهش مدت سربازی جعلی از آب درآمد و موسی کمالی، مشاور عالی فرمانده قرارگاه مرکزی مهارتآموزی کارکنان وظیفه نیروهای مسلح به تسنیم گفت که برخی از رسانهها از قول او، خبری مبنی بر کاهش مدت زمان خدمت سربازی منتشر کردهاند که جعلی بوده و مورد تایید نیست.
او تاکید کرد: «هرگونه خبر در مورد سربازی از سوی مراجع قانونی به صورت رسمی اعلام میشود و توصیه میشود افراد از انتشار چنین اخباری که صحت لازمه را ندارد خودداری کنند و با افرادی که اقدام به انتشار اخبار کذب میکنند، برخورد خواهد شد.»
در ۲۵ فروردین سال جاری، تسنیم به نقل از ابوالفضل ابوترابی، نماینده مجلس یازدهم نوشت: بر اساس مصوبه مجلس در ماده ۱۰۲ برنامه پنجساله هفتم که به تایید شورای نگهبان رسیده است ستاد کل نیروهای مسلح باید در طول اجرای برنامه هفتم توسعه طول خدمت سربازی را به میانگین ۱۴ ماه با احتساب مدت آموزشی، کاهش دهد.
او توضیح داد: «مدت خدمت سربازی حداکثر ۱۴ ماه است که بسته به چهار نوع منطقه آبوهوایی متغیر است و در شرایط بد آبوهوایی در مناطق مرزی مدت خدمت سربازی به ۹ ماه با آموزشی کاهش یافته است. همچنین طبق این مصوبه مشمولان بالای ۳۵ سالِ دارای دو فرزند یا بیشتر، از خدمت وظیفه عمومی معاف میشوند.»
به گفته ابوترابی آییننامههای اجرایی این طرح باید تدوین شود تا در نیمه اول سال ۱۴۰۳ اجرایی شود.
بلافاصله پس از این خبر، در ۲۶ فروردین امسال حسین زاهدی، معاون اجتماعی سازمان وظیفه عمومی فراجا به ایرنا گفت: «طبق قانون خدمت سربازی برای تمامی مشمولان ۲۴ ماه بود که سال گذشته به ۲۱ ماه کاهش یافت. اما نکتهای که افراد بهخصوص والدین مشمولان به آن توجه نمیکنند موضوع بومی و غیربومی بودن سرباز است که عمده اعتراضات در کسری سه ماه خدمت ناشی از همین مسئله است. طبق قانون سربازی افراد بومی باید ۲۱ ماه خدمت سربازی را بگذرانند و هیچ کسری شامل حال آنان نخواهد شد اما مدت خدمت سربازی برای افراد غیربومی ۱۸ ماه است که شامل کسانی که در شهر خود یا نزدیکی محل سکونت خدمت میکنند نمیشود.»
او توضیح داد که «کسانی که در فاصله بیش از ۲۰۰کیلومتری محل زندگی خود خدمت سربازی را میگذرانند افراد غیربومی و به غیر از آن بومی محسوب خواهند شد. بنابراین مدت ۲۱ ماه سربازی برای کسانی که در محل زندگی خود در هر ارگانی خدمت میکنند ثابت است. همچنین طبق تقسیمبندی محل خدمت به مناطق عادی، عملیاتی و عملیاتی درگیر، مدت خدمت متفاوت خواهد بود. برای خدمت در مناطق عملیاتی و عملیاتی درگیر دیگر وضعیت بومی و غیربومی مطرح نیست و میزان خدمت بسته به شرایط منطقه است».