نظرات غیرکارشناسی می‌دهند

تولید محصولات کشاورزی و مواد غذایی و به صورت کلی مبحث امنیت غذایی امروزه برای تمامی کشورها موضوعی حیاتی و بسیار مهم است و از این رو است که تمامی کشورها برای دستیابی به این هدف مهم برنامه‌ریزی کرده و سیاست‌های متعددی را تدوین و اجرا می‌کنند. ایران نیز در تمامی این سال‌ها در جهت خودکفایی هر چه بیشتر تولید مواد غذایی و محصولات کشاورزی به ویژه محصولات استراتژیک از جمله کاشت و تولید دانه‌های روغنی برنامه‌های متعددی را اجرا کرده است. از ابتدای دهه 80 شمسی در راستای افزایش تولید و کشت دانه‌های روغنی سیاست افزایش تعرفه واردات دانه‌های روغنی و کنجاله به کشور اجرا شد و بعد از مطالعات کارشناسی از سوی دولت و نهادهای متولی، تعرفه 25درصدی برای واردات این محصولات به تصویب رسید. مطالعات کارشناسی به خوبی نشان می‌داد، افزایش 25درصدی واردات کنجاله تنها موجب افزایش 50تومانی قیمت کنجاله برای هر کیلو می‌شد که این مقدار نوسان قیمت افزایش 60 تومانی قیمت مرغ زنده را به همراه داشت.
به عبارت دیگر مسوولان مربوطه بعد از مطالعات کارشناسی به این نتیجه رسیدند که تعیین تعرفه 25درصدی برای واردات کنجاله به کشور تنها موجب افزایش 60تومانی قیمت مرغ زنده می‌شود و این افزایش ناچیز قیمت مرغ در ازای رشد چشمگیر کشت و تولید دانه‌های روغنی در کشور رقم بسیار ناچیزی است.
صحت این رویکرد کارشناسی مسوولان، تنها بعد از گذشت چهار سال با افزایش تولید دانه‌های روغنی به رقم 600 هزار تن در سال 1385 به اثبات رسید و این در حالی بود که در طول این چهار سال قیمت مرغ در کشور رشد چندانی نداشت.
این سیاست در آن سال‌ها در چارچوب طرح خودکفایی تولید دانه‌های روغنی در کشور اجرا شد و نخستین هدف آن دستیابی به تولید 5/1 میلیون تن دانه‌های روغنی در کشور بود. سیاستی که اگر تا به امروز استمرار می‌یافت و اجرا می‌شد، مشکلات موجود در واردات دانه‌های روغنی به کشور و همچنین مشکلات متعدد واردات روغن نباتی خام در شرایط کنونی به وجود نمی‌آمد وضعیتی که متاسفانه با افزایش فشارهای بین‌المللی و تحریم‌ها استقلال و امنیت غذایی کشور را به مخاطره انداخته است.
متاسفانه در آن سال‌ها نیز نظرات غیر‌کارشناسی و حب و بغض‌های متعدد سبب شد تا این برنامه حیاتی اجرایی نشود و تولید دانه‌های روغنی در سال 91 به کمتر از 300 هزار تن کاهش یابد. با این حال هنوز هم بحث افزایش و یا عدم افزایش تعرفه واردات کنجاله به کشور به صورت موضوع لاینحلی باقی مانده است. حال آنچه مهم است و می‌بایست به آن توجه کرد این واقعیت است که افزایش تعرفه واردات کنجاله به کشور تاثیر چندانی بر افزایش قیمت مرغ نخواهد داشت، همچنان که در طول سال‌های 1381 تا 1385 این موضوع به خوبی اثبات شد و علاوه بر آن باید به این نکته نیز توجه کرد که در طول دو سال گذشته و با صفر بودن تعرفه واردات کنجاله به کشور و عدم تغییر این تعرفه قیمت مرغ در کشور نه‌تنها نوسانات گسترده داشته است که افزایش یکباره قیمت این کالا در فواصل زمانی خاص مردم و مسوولان را متحیر کرده است. هنوز خاطره مرغ کیلویی هشت هزار تومان در ذهن مردم باقی مانده است؛ افزایش قیمت یکباره و بسیار زیادی که با تعرفه صفر واردات کنجاله به کشور رقم خورد. عدم تغییر تعرفه واردات کنجاله به کشور و صفر نگه داشتن این تعرفه به طور حتم تاثیری در ثابت نگه‌داشتن قیمت مرغ نخواهد داشت زیرا قیمت این کالا به متغیرهای متعددی وابسته است که مهم‌ترین آن قیمت ذرت به عنوان مهم‌ترین خوراک طیور است. افزایش قیمت دلار در سال جاری و حذف نرخ مرجع در قانون بودجه و یا تعیین نرخ مبادله‌ای برای واردات کنجاله و یا ذرت به کشور به طور حتم قیمت مرغ در سال جاری را افزایش خواهد داد و این تنها مختص این کالا نخواهد بود و بسیاری از کالاها حتی روغن نباتی را شامل می‌شود. بنابراین آنچه مسلم است این موضوع است که تعیین تعرفه برای واردات کالا به کشور به ویژه کالاهایی همچون کنجاله و یا دانه‌های روغنی موضوع کاملاً حاکمیتی است و دولت می‌بایست با در نظر گرفتن منافع ملی و سود و زیان آن برای کشور تصمیم قطعی را اتخاذ کند و موضوعات مطرح‌شده درباره افزایش قیمت مرغ به واسطه افزایش تعرفه واردات کنجاله به کشور نظرات غیر‌کارشناسی است که بدون توجه به منافع و مصالح کشور مطرح می‌شود.