رهسپار ژنو

افغانستان به طور رسمی عضو صد و شصت و چهارم سازمان تجارت جهانی (WTO) شد؛ اقدامی که با حمایت آمریکا صورت گرفت. دولت این کشور امیدوار است این الحاق به اقتصاد جنگ‌زده این کشور کمک کند و منجر به اشتغال‌زایی در یکی از فقیرترین کشورهای دنیا شود. طبق رویه سازمان تجارت جهانی، هر کشوری که کارهای فنی و مسائل مربوط به الحاق آن به WTO به انجام می‌رسد، ابتدا باید این مصوبه را در پارلمان کشورش به امضا برساند. در واقع هر کشور حداکثر شش ماه فرصت دارد این درخواست یا مصوبه را در پارلمان خود به تصویب برساند و تصویب نهایی در پارلمان کشورها به عنوان یک الزام باید مد نظر قرار بگیرد. نهایتاً 30 روز پس از تصویب پارلمان، آن کشور رسماً به عضویت سازمان درمی‌آید. البته نکته‌ای که باید بر آن تاکید کرد این است که با توجه به اینکه دولت‌ها در سازمان جهانی تجارت عضو هستند، طبیعتاً عامل سیاسی در این فرآیند نقش قابل توجهی ایفا می‌کند. به طور کلی کشورهایی می‌توانند به این سازمان ملحق شوند که زمینه و بسترهای لازم را برای الحاق فراهم سازند. توسعه سیاسی،‌ ایجاد و بسترسازی شرایط بنگاه‌های زودبازده،‌ اصلاح درونی ساختار اقتصادی، مهیا کردن زمینه رشد صنعت و بهبود آن، استفاده از روش‌های مورد حمایت سازمان تجارت جهانی، حمایت لازم از بخش خصوصی و ایجاد شرایط رقابتی،‌ حذف موانع غیرتعرفه‌ای و تبدیل تعرفه‌ها و مبارزه سالم و جدی با فساد اداری و اقتصادی فاکتورهای لازم برای پیوستن یک کشور به سازمان تجارت جهانی خواهد بود. الحاق افغانستان به سازمان تجارت جهانی نیز مراحل خاص خود را پشت سر گذاشت. این کشور در سال 2004 به منظور رسیدن به دسترسی امن،‌ پایدار و غیرتبعیض‌آمیز برای صادرات خود، کنترل بر رفتار ناعادلانه در برابر کالاها و خدمات افغانستان در بازارهای خارجی، حمل و نقل امن و غیر تبعیض‌آمیز برای صادرات افغانستان، مدرنیزاسیون اقتصاد، افزایش رشد و توسعه اقتصادی، افزایش درآمد مالیاتی و بهبود حاکمیت قانون و شفافیت در سیستم اقتصادی درخواست الحاق به سازمان تجارت جهانی را داد.
گروه کاری این درخواست در سال 2004 تشکیل شد ولی فرآیند الحاق بسیار آهسته پیش رفت. با این وجود افغانستان از آغاز سال 2009 با تکمیل بخش عمده‌ای از مذاکرات الحاق در مسیرهای دوجانبه و چندجانبه، پیشرفت قابل توجهی را در برابر خود دید. برای شروع بحث در چارچوب گروه کاری، در 31 مارس 2009، افغانستان «تفاهمنامه‌ای را در رژیم تجارت خارجی»‌ به تصویب رساند که مشخص‌کننده سیاست‌های فعلی و قوانین مربوط به تجارت کالا، خدمات، مالکیت معنوی و تدارکات دولتی بود. مذاکرات الحاق پس از اولین نشست گروه کاری در سال 2010 شتاب بیشتری گرفت. افغانستان به طور فعال درگیر مذاکرات بود، به طوری که در این مدت به پرسش‌های بسیاری از کشورهای کانادا، آمریکا و اتحادیه اروپا در مورد چارچوب تجارت و سرمایه‌گذاری پاسخ داد؛ پرسش‌هایی که تا 21 اکتبر 2013 و در کنار دیگر اقدامات این کشور به طول انجامید. در اوایل سال 2012 افغانستان اقدامات بهداشتی و خلاصه‌ای از موانع فنی تجاری را در اختیار سازمان تجارت جهانی قرار داد و پس از آن در 29 اکتبر سال 2012، این کشور اطلاعات بخش کشاورزی و خدمات خود را به گروه کاری ارائه کرد. طرح اقدام قانونی و گزارشی از پیشرفت شرایط اقتصادی این کشور نیز به طور مداوم به این سازمان ارسال می‌شد. در ژوئن 2011، افغانستان مذاکرات خدمات را راه‌اندازی کرده و ارائه کالا را برای اولین هفته اکتبر 2012 به تصویب رساند، و در پایان سال 2012 تسهیل مذاکرات دوجانبه روی محصولات را آغاز کرد. در چهارمین نشست گروه کاری در 25 جولای 2013،‌ اعضای سازمان تجارت جهانی، افغانستان را به دلیل تعهد قوی برای پیشبرد بسته ‌شدن مذاکرات الحاق خود به شدت تحسین کردند. در 13 نوامبر 2013 گزارش گروه کاری اعلام شد و پس از این تلاش‌ها سرانجام در نشست 17 دسامبر نایروبی، اعضای سازمان تجارت جهانی با الحاق افغانستان به این سازمان موافقت کردند.