رایدهندگان بیش از آرا
انتخابات ریاستجمهوری افغانستان
شمار بسیار زیادی از افغانها در انتخابات ریاستجمهوری کشورشان شرکت کردند. روز ۵ آوریل از رویدادهایی مانند خشونتهای پراکنده، اتهامات تقلب، و سایر مباحثات و مناقشهها لبریز بود اما شاید بتوان گفت این موفقیتآمیزترین انتخاباتی بوده که افغانستان تاکنون تجربه کرده است.
شمار بسیار زیادی از افغانها در انتخابات ریاستجمهوری کشورشان شرکت کردند. روز 5 آوریل از رویدادهایی مانند خشونتهای پراکنده، اتهامات تقلب، و سایر مباحثات و مناقشهها لبریز بود اما شاید بتوان گفت این موفقیتآمیزترین انتخاباتی بوده که افغانستان تاکنون تجربه کرده است. نامزدها برای جانشینی حامد کرزی با یکدیگر رقابت میکردند. مطابق برآوردها حدود هفت میلیون شهروند که یکسوم آنها را زنان تشکیل میدادند با وجود هوای بارانی، صفهای طولانی و تهدیدهای ارعابآمیز طالبان به منظور جلوگیری از حضور مردم و کم رنگ کردن انتخابات در این رویداد مشارکت کردند. امکان بروز مشکلات زیادی وجود داشت. در مقابل به جز چند مورد استثنا، باید گفت نشانههای اولیه حاکی از آن است که رایدهندگان افغان ضربه محکمی به کسانی وارد کردند که قصد داشتند آنها را از حضور در پای صندوقها باز دارند. در مقایسه با روز انتخابات قبلی در سال 2009 خشونتهای بسیار اندکی گزارش شد. اکثریت رایدهندگان به بهترین شکل در مقابل حملات محافظت شدند که این خود بسیار دلگرمکننده است چرا که این بار عملیات گسترده امنیتی صرفاً توسط نیروهای افغان به اجرا درآمد.
پیش از بازگشایی حوزههای رای در ساعت 7 بامداد، رایدهندگان مشتاق در شهرهای سراسر کشور در جلو مراکز رایگیری صف کشیده بودند. با وجود بارش باران در بسیاری از نقاط کشور افغانهای صبور و منظم صفهایی تشکیل دادند که در افغانستان بیسابقه بود. ماموران حوزهها به آنها روکشهای پلاستیکی میدادند تا مردم خیس نشوند. رایدهندگان نیز مرتب میآمدند. تعداد شرکتکنندگان آنقدر زیاد بود که بسیاری از حوزهها تا اواسط روز برگههای رای را تمام کردند. برآوردهای اولیه نشان میداد میزان مشارکت حدود 60 درصد واجدین رایگیری بود. در سال 2009 که جمعیت کشور 25 میلیون نفر بود چهار میلیون نفر در انتخابات شرکت کرده بودند. برگههای اضافی رای به سرعت توزیع شدند و ساعت رایگیری نیز تمدید شد. اما زمانی که در نهایت در ساعت 30/7 بعد از ظهر حوزهها بسته شدند مشخص شد که تعداد زیادی فرصت شرکت در رایگیری را پیدا نکرده بودند. عبدالله عبدالله یکی از نامزدهای پیشرو که در انتخابات پرمناقشه قبلی بعد از حامد کرزی در جایگاه دوم قرار گرفته بود اولین معترض به کمبود برگههای رای به شمار میرفت. او همچنین اتهاماتی در زمینه تقلب در انتخابات را مطرح کرد.
اشرف غنی که ظاهراً به همراه عبدالله عبدالله از سایر نامزدها پیشی گرفته است نیز شکایتهای مشابهی مطرح کرد. با وجود بروز برخی بیمقرراتیها در جریان انتخابات به نظر میرسد این دو نفر در مقایسه با دیگر نامزدها از جمله رسول- نامزدی که به عقیده بسیاری از مردم مورد حمایت کرزی است- نتیجه بهتری کسب کرده باشند.
با وجود این به نظر نمیرسد هیچکدام از آنها بتواند بیش از 50 درصد آرا را کسب کند تا از کشیده شدن انتخابات به دور دوم اجتناب شود. در دیگر شهرهایی که امنیت به اندازه کافی نبود انتخابات وضعیتی درهم برهم پیدا کرد. گزارشهایی از حمله علیه کارکنان حوزه و برگههای از قبل علامتگذاری شده به گوش میرسید و در مناطق جنوبی و شرقی کشور که تهاجمات طالبان بیشتر است بسیاری از واجدین نتوانستند خود را به پای صندوقها برسانند. کسانی که قصد رفتن داشتند از تهدیدهای طالبان ترسیدند یا با درهای بسته حوزهها مواجه شدند و یا اینکه شاهد نبردهای مسلحانه غیرعادی بودند. در منطقه سانگین در ایالت هلمند، طالبان توانستند به تهدید خود عمل کنند و تمام راههای منتهی به مرکز منطقه، جایی را که مراکز رایگیری قرار داشتند، مسدود کردند.
یکی از ساکنان محلی به نام محمد طاهر میگوید: «من تمام روز مشغول بررسی و مشاهده خیابان منتهی به بازار بودم. فقط یک اتومبیل دیدم که آن هم خودرو پلیس بود. طالبان از ابتدای روز به پایگاههای بازرسی پلیس حمله کرده بودند و من با خودم گفتم اگر حملات متوقف شود برای رایگیری بیرون خواهم رفت.» او که روز بعد از طریق تلفن صحبت میکرد گفت که هرگز فرصت آن را پیدا نکرد تا بتواند مسیر کوتاه بین منزل و بازار را طی کند و رای خود را به صندوق بیندازد. تضاد بین مناطق شهری و مناطق روستایی که بسیاری از افغانها را در خود جای داده است هنوز بسیار زیاد است. شکاف اقتصادی در کشور از زمان هجوم آمریکاییها به افغانستان در سال 2001 بسیار گسترش یافته است.
رشد اقتصادی باعث پیشرفت بخشهایی از مناطق شهری شد در حالی که مناطق روستایی از قافله رشد عقب ماندند. به احتمال زیاد این انتخابات مورد حمایت غربیها و اکثر افغانها قرار میگیرد. شروع انتخابات در زمان تعیینشده اولین نشانه قرار داشتن این فرآیند در مسیر صحیح بود. در انتخابات قبلی افغانستان چنین اتفاقی روی نداده بود. تا زمانی که شمارش آرا به پایان برسد افغانستان مسیر تعیین جانشین برای حامد کرزی را خواهد پیمود.
دیدگاه تان را بنویسید