مرور زندگی و فعالیت‌های علمی یوجین فاما
پادشاه بازارهای کارا
یوجین فرانسیس فاما، اقتصاددان برجسته آمریکایی و برنده نوبل اقتصاد در سال ۲۰۱۳ میلادی، ۱۴ فوریه سال ۱۹۳۹ میلادی در بوستون آمریکا متولد شد. او یکی از برجسته‌ترین اقتصاددانان دنیا در حوزه نظریه پورتفولیو و قیمت‌گذاری دارایی است.
در بخش‌هایی از زندگینامه‌اش نوشت که اقتصاد را علمی درگیر با زندگی روزمره یافتم و به همین دلیل تصمیم گرفتم تحصیلاتم را در همین زمینه انجام دهم. او در زمره اولین اقتصاددانانی بود که به فاینانس به عنوان یک علم جدا نگاه کرد و مطالعاتش را در این زمینه متمرکز کرد. بسیاری از تحلیلگران بر این باورند که همین انتخاب او در سال‌های دهه 1970 میلادی بود که موفقیت‌های امروزش را رقم زده است و باعث شد هر روز بیشتر از روز قبل در عرصه علمی بدرخشد. او
برای تحصیلاتش در مقطع کارشناسی ارشد، رشته MBA را برگزید و در مقطع دکترا رشته اقتصاد را انتخاب کرد. این دو مقطع تحصیلی در سال 1964 میلادی در مدرسه بازرگانی بوث دانشگاه شیکاگو به پایان رسید. حوزه اصلی کاری‌اش در دوره دکترا، اقتصاد و امور مالی بود، ولی تاکید اصلی‌اش روی مساله فاینانس و حواشی آن، سبب شد در این حوزه موفقیت‌های بیشتری به دست آورد. استادان راهنمایش در دوره دکترا و هنگام تالیف پایان‌نامه، مرتون میلر، برنده شناخته‌شده نوبل اقتصاد، و هری رابرتز بودند. اما بنیوت مندلبرات هم تاثیر زیادی روی فعالیت‌های او در حوزه اقتصادی داشت. عملکرد خوب فاما در دوره دکترا سبب شد تا از او برای ادامه کار در دانشگاه شیکاگو دعوت شود و به همین دلیل هم این اقتصاددان برجسته از همان آغاز دوره کاری‌اش، در دانشگاه شیکاگو بود و هنوز هم به تدریس در این دانشگاه مشغول است.پایان‌نامه دکترای او که در حوزه امور مالی یا فاینانس بوده است، در ژانویه سال 1965 میلادی در ژورنال بازرگانی چاپ شد. عنوان این پایان‌نامه «رفتار قیمت‌های بازار سهام» بود و نتیجه اصلی‌اش این بود که حرکت‌های قیمت سهام غیرقابل پیش‌بینی هستند و از یک روند گام تصادفی
پیروی می‌کنند. اهمیت کار مطالعاتی او به اندازه‌ای زیاد بود که به فاما پیشنهاد داده شد یک مقاله غیر‌فنی‌تر و تنها در‌برگیرنده اطلاعات مهم این مطالعه هم تالیف کند و با چاپ آن، یافته‌های مهم این مطالعه در اختیار فعالان بازار سرمایه و اقتصاد قرار بگیرد؛ یعنی افرادی که در این حوزه‌ها مشغول به کار هستند ولی لزوماً اطلاعات فنی اقتصادی ندارند. این مقاله با عنوان «گام‌های تصادفی در قیمت‌های بازار سهام» نام داشت که در سال 1965 میلادی در نشریه تحلیلگران مالی و در سال 1968 میلادی در نشریه سرمایه‌گذار سازمانی منتشر شد. سپس او در سال 1969 میلادی مقاله‌ای تالیف کرد با عنوان «تعدیل قیمت‌های سهام در مواجهه با اطلاعات جدید» که این مقاله در ژورنال گذر اقتصاد بین‌الملل چاپ شد. این مقاله اولین مطالعه در زمینه عکس‌العمل بازار سهام به اتفاقات مختلف بود و به همین دلیل، اهمیت علمی و تاریخی بسیار زیادی دارد.
پدر علم فاینانس جدید
تلاش‌های فاما در حوزه فاینانس و امور مالی به اندازه‌ای اثرگذار بود که هم‌اکنون از او به عنوان پدر علم فاینانس جدید یاد می‌کنند. مطالعات فاما در حوزه مالی نه‌تنها در سطح آکادمیک و اقتصاددانان قابل تقدیر است، بلکه فعالان بازار سرمایه و جامعه سرمایه‌گذاری هم در تصمیمات اقتصادی خود از مطالعات فاما کمک می‌گیرند. وی به دلیل مطالعاتش در زمینه بازارها، به خصوص مطالعاتش در زمینه فرضیه بازار کارا، در سطح دنیا شناخته شده است و تحول بزرگی را در علم مدیریت سرمایه‌گذاری ایجاد کرده است. مطالعات او سبب شد نحوه نگرش به علم فاینانس و نحوه ارزیابی آن تغییر کند. فاما یک نویسنده و پژوهشگر بسیار ارزنده است که در طول سال‌های کاری‌اش، دو کتاب منتشر کرده و بیشتر از 100 مقاله در نشریه‌های آکادمیک و غیرآکادمیک از او منتشر شده است. فاما، که بخش اعظم مطالعاتش را در زمینه رابطه بین ریسک و نرخ بازگشت سرمایه و دلالت‌های آن بر مدیریت پورتفولیو متمرکز کرده است، در زمره شناخته‌شده‌ترین پژوهشگران جهان است.
جوایز و افتخارات فاما
فاما جوایز و افتخارات زیادی در طول سال‌های کاری‌اش به دست آورده است. او در سال 2007 میلادی جایزه خلاقیت فرد اردیتی را که توسط مرکز نوآوری CME تخصیص داده شده بود به دست آورد. در مراسمی که برای اعطای این جایزه به فاما ترتیب داده شده بود، مایرون اسکولس، یکی از اقتصاددانان برجسته آمریکا و نوبلیست اقتصاد گفت: «فاما افق تازه‌ای را در تحلیل عملکرد بازار سرمایه، نظریه قیمت‌گذاری دارایی، مالیه شرکتی و بازارهای منتفع از آن در سطح جهان گشود. او مقالات زیادی در زمینه کارایی بازارها تالیف کرده است که به تحلیل نحوه انتقال ریسک‌های مالی در قراردادهای آتی می‌پردازد. مطالعات نوآورانه او منجر به مشارکتش در توسعه محصولات مالی جدید و معرفی قراردادهای آتی تازه برای صندوق‌های سرمایه‌گذاری و بازارهای دیگر شد.» به علاوه، فاما اولین دریافت‌کننده سه جایزه بزرگ در حوزه مطالعات فاینانس بود. اولین جایزه در سال 2005 میلادی بود که جایزه دویچه‌بانک آلمان در حوزه اقتصاد مالی نام داشت. دومین جایزه در سال 2007 میلادی بود و جایزه اتحادیه مالیه مورگان استنلی آمریکا برای برتری در حوزه
فاینانس نام داشت و در نهایت سومین جایزه در سال 2009 میلادی بود و جایزه اوناسیس در فاینانس نام داشت. از دیگر جوایز و افتخارات فاما باید به جایزه علوم ملی بلژیک در سال 1982 میلادی و جایزه نیکولاس مولودوفسکی از موسسه شناخته‌شده CFA برای کار در زمینه نظریه قیمت‌گذاری بازار سرمایه و نظریه پورتفولیو اشاره کرد که در سال 2006 میلادی دریافت کرده است. او که هم‌اکنون ریاست مرکز مطالعات در زمینه قیمت اوراق قرضه در دانشگاه شیکاگو را بر عهده دارد، موفق شده است بهترین ابزار برای ارزیابی و اندازه‌گیری داده‌های مربوط به بازار اوراق قرضه را ایجاد کند. این مرکز که بیش از 40 سال در دانشگاه شیکاگو قدمت دارد، از مهم‌ترین مراکز مطالعات اقتصادی در این کشور محسوب می‌شود. او ریاست و مشاوره مرکز مشاوران مالی دایمنشنال را بر عهده دارد که یک مرکز ارائه‌دهنده مشاوره سرمایه‌گذاری با بیش از 251 میلیارد دلار سرمایه است. او که یکی از برجسته‌ترین و موفق‌ترین استادان اقتصاد در دنیاست، زندگی خانوادگی موفقی را هم تجربه می‌کند. فاما پدر چهار فرزند است و هم‌اکنون 10 نوه دارد که به گفته خودش بخش زیادی از روزهای تعطیلش را در کنار خانواده و
نوه‌هایش می‌گذراند.
منابع:
1- وب‌سایت دانشگاه شیکاگو
2- نیویورک‌تایمز
3- ویکی‌پدیا
دیدگاه تان را بنویسید