سازمان کوک می‌شود؟

نه یک هفته و نه صد روز، بلکه بیش از یک سال و سه ماه طول کشید تا دولت یازدهم، سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی را احیا کند. حسن روحانی در جریان رقابت‌های انتخاباتی سال 92 گفته بود «احیای سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی جزو تصمیمات هفته اول دولت تدبیر و امید است» اما وقتی در دفتر ریاست‌جمهوری مستقر شد، مشاورانش به او گفتند که احیای چنین سازمانی برای آنکه به یک «تغییر تابلو» محدود نشود، به زمانی بسیار بیشتر از یک هفته نیاز دارد. البته محمدباقر نوبخت، یار نزدیک و معاون برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی روحانی مدتی بعد وعده‌ای صدروزه برای بازگرداندن سازمان مدیریت داد، اما خود او دیگر زمانی را برای انجام این وعده مشخص نکرد و سیر وقایع نیز نشان داد که دست‌کم 15 ماه زمان برای این کار لازم بوده است. سرانجام دوشنبه گذشته شورای عالی اداری (همان شورایی که هفت سال پیش در دولت محمود احمدی‌نژاد حکم به انحلال سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی داده بود) به ریاست اسحاق جهانگیری تشکیل جلسه داد و احیای این سازمان را تصویب کرد. معاون اول رئیس‌جمهور در جلسه این شورا «اصلاح نقاط ضعف گذشته سازمان» را «یک ضرورت» برشمرد و از معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی رئیس‌جمهور خواست ظرف دو هفته «نظرات و دیدگاه‌های کارشناسان صاحب‌نظر در زمینه شرح وظایف و ساختار این سازمان را جمع‌آوری و در جلسات آتی مطرح کند». بنابراین اگرچه حکم رسمی احیای سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی صادر شده است، به نظر می‌رسد روند اجرایی آن همچنان به درازا خواهد انجامید و دست‌کم به تهیه و تدوین بودجه سال 94 وصال نخواهد داد. بودجه‌ای که قرار است ظرف 20 روز آینده در سه سناریوی «ادامه وضع موجود»، «تشدید تحریم‌های بین‌المللی» و «رفع تحریم‌ها» تدوین و به مجلس تقدیم شود. در هیچ‌یک از این سناریوها البته چشم‌انداز بازگشت درآمدهای افسانه‌ای سال‌های «بی‌سازمانی» دولت احمدی‌نژاد دیده نمی‌شود؛ سال‌هایی که 700 میلیارد دلار درآمد نفتی به‌گونه‌ای هزینه شد که نه‌تنها رشد اقتصادی را محقق نکرد؛ بلکه نهایتاً به تورم 40درصد منجر شد و رشد منفی 8/6درصدی را برای دولت یازدهم به ارث گذاشت. اما حتی بدون چنان درآمدهایی، بازگشت عقلانیت به نظام مدیریتی ایران، می‌تواند نویدبخش احیای اقتصاد باشد.