رکودزدایی با ابزار اعتباردهی

سرانجام پس از گذشت یک ماه و نیم از رونمایی بسته ضدرکود دولت، فاز دوم سیاست تحریک تقاضا با محوریت کارت اعتباری کلید خورد و بانک مرکزی پس از کش و قوس‌های فراوان بخشنامه اجرایی طرح خرید اعتباری کالا را با عنوان دستورالعمل راهبردی کارت اعتباری مرابحه (کام) ابلاغ کرد. اما با وجود اینکه طرح خرید اعتباری کالا وارد فاز اجرایی شده و قرار است خرید اقساطی کالا با کارت اعتباری سرآغازی باشد تا پس از آن گام‌های دیگری در جهت عمومی کردن استفاده از کارت اعتباری در اقتصادمان برداشته شود اما هنوز شائبه‌های بسیاری پیرامون موضوع کارت اعتباری در کشور وجود دارد و گفته می‌شود زیرساخت‌های لازم فنی و اقتصادی برای گسترده‌تر شدن خدمات کارت اعتباری در حال حاضر در نظام بانکداری کشور فراهم نیست. از طرف دیگر نبود موسسات اعتبارسنجی یکی از چالش‌های بزرگ در این زمینه است. با توجه به اینکه در حال حاضر موسسات اعتبارسنجی توانمندی در کشور نداریم، این نگرانی وجود دارد که اعتباری که به مصرف‌کننده در قالب کارت‌های اعتباری پرداخت می‌شود به مطالبات معوق در نظام بانکی تبدیل شود. شاید ریسک عدم پرداخت، یکی از عمده دلایلی است که باعث شده کارت اعتباری در اقتصاد ایران مغفول باقی بماند. علاوه بر این مسائل، کارت اعتباری که قرار است در بسته ضد‌رکود ارائه شود و هدفش نیز تحریک تقاضا در جهت خروج از رکود است خود نیز به موضوعی چالش‌برانگیز در اقتصاد ایران تبدیل شده است. به طوری که برخی کارشناسان اقتصادی معتقدند ممکن است خرید اعتباری از طریق این کارت به افزایش تورم دامن بزند. حتی در یادداشتی از رضا بوستانی تحلیلگر در این پرونده بر این موضوع تاکید شده است که اجرای طرح انتشار کارت اعتباری و به طور کلی طرح‌هایی که بر پایه منابع بانک مرکزی بنا شده‌اند، می‌تواند مشکلاتی را در آینده به صورت افزایش تورم به دنبال داشته باشد. اکنون نرخ بهره واقعی در اقتصاد بالاست و به دلیل بالا رفتن هزینه فرصت منابع، مصرف و سرمایه‌گذاری به شدت کاهش یافته است. با تزریق پول به اقتصاد، نرخ بهره کاهش می‌یابد؛ اما حجم نقدینگی در اقتصاد باقی خواهد ماند و ممکن است به بی‌ثباتی قیمت‌ها منجر شود. با این حال در پرونده ویژه تجارت فردا که در پیش‌ رو قرار دارد تمامی ابعاد کارت اعتباری به بهانه ابلاغ دستورالعمل بانک مرکزی برای کارت اعتباری مرابحه در قالب یادداشت و گفت‌وگوهایی از اقتصاددانان و مدیران اقتصادی و تجارت الکترونیکی به بررسی گذاشته و همچنین به پیشینه کارت اعتباری در جهان و ایران اشاره کرده است که در ادامه می‌خوانید.