تاریخ انتشار:
جایگاه صنعت فولاد ایران در گفت‌وگو با سیدتقی نعیمی
گرفتار در مشت دولت
دکتر سیدتقی نعیمی تحصیل‌کرده و مدرس دانشگاه‌های اتریش و آلمان از سال ۱۳۵۱ به عنوان عضو هیات علمی دانشگاه‌های مختلف کشور و کارشناس رسمی صنایع فلزی ایران مشغول تدریس و تحقیق و تالیف کتب و مقالات متعدد در بخش صنایع فلزی است.
دکتر سیدتقی نعیمی تحصیل‌کرده و مدرس دانشگاه‌های اتریش و آلمان از سال 1351 به عنوان عضو هیات علمی دانشگاه‌های مختلف کشور و کارشناس رسمی صنایع فلزی ایران مشغول تدریس و تحقیق و تالیف کتب و مقالات متعدد در بخش صنایع فلزی است. وی معتقد است ایران از نظر شرایط خدادادی تولید فولاد در دنیا بی‌همتا و بی‌رقیب است اما متاسفانه از این توان خود به قدر کافی بهره نبرده و همچنان در 10 سال اخیر سالانه به طور میانگین هفت تا هشت میلیون تن فولاد وارد کرده است. وی برخی فولادهای فعلی وارداتی و تولیدی در داخل را دارای استانداردهای مناسب جهانی نمی‌داند و علت عمر بالای سازه‌های پیشرفته در غرب صنعتی را استفاده از فولادهای خاص و مقاوم‌تر می‌داند. وی اخیراً تحقیقی درباره تکنولوژی تولید فولاد ایران و دنیا در سال 2012 و پیش‌بینی پنج سال آینده کرده است. گفت‌وگویی که در ادامه می‌خوانید با هدف بررسی آخرین تحولات فولاد جهان و ایران با وی انجام شده است.
به عنوان سوال اول بفرمایید که به‌رغم رکود اقتصاد جهانی سال 2012 آیا ما همچنان شاهد رشد تولید فولاد در جهان بودیم؟
مشکلات اقتصادی جهان در سال گذشته میلادی دو جهت متفاوت را در صنعت فولاد ایجاد کرد از طرفی در اروپا به دلیل افزایش مشکلات اقتصادی ما شاهد کاهش حدود 2/5 درصد تولید فولاد خام 27 کشور اروپایی بودیم. اما در کشور آمریکا همزمان با نزدیک شدن ایام انتخابات به علت بخشنامه دولت، مصرف فولاد داخلی در پروژه‌های عمرانی آمریکا شدت گرفت. به طوری که تولید فولاد خام آمریکا در سال2012 نسبت به سال2011 حدود2/2درصد افزایش داشته است. چین نیز به عنوان قدرت اول فولاد دنیا در سال 2012 با تولید 704 میلیون تن رشدی حدود سه درصد را نسبت به 2011 تجربه کرده است. اگرچه این رشد کمتر از رشد حدود هشت درصد سال 2011 و سال‌های قبل از آن است، تفاوت قابل توجهی با تولید حدود 107میلیون تنی ژاپن، 88 میلیون تنی آمریکا، 76 میلیون تنی هند، 70 میلیون تنی روسیه، 69 میلیون تنی کره جنوبی و 42میلیون تنی آلمان را که بزرگ‌ترین تولیدکنندههای فولاد دنیا هستند نشان می‌دهد. برزیل، اوکراین، تایوان، استرالیا و مکزیک نیز در همین سال کاهش تولید فولاد را تجربه کردند. استرالیا در همین سال 22درصد کاهش تولید فولاد خام داشته است. این کشور بزرگ‌ترین صادر‌کننده سنگ آهن و
اولین صادر‌کننده زغال سنگ کک‌شو دنیاست.
تولید ایران در سال 2012 چگونه بوده است؟
تولید فولاد خام ایران در این سال حدود 5/14میلیون تن بود که رشدی 7/10درصدی نسبت به سال2011 داشت و رتبه 15 دنیا را به خود اختصاص داد. اگر این روند ادامه یابد در سال2013 ایران با تولیدی نزدیک به 16میلیون تن با کسب جایگاه 14 قبل از بزرگ‌ترین تولیدکننده فولاد دنیا یعنی فرانسه قرار می‌گیرد.
10 قدرت اول فولاد جهان چه کشورهایی هستند؟
چین، ژاپن، آمریکا، هند، روسیه، کره جنوبی، آلمان، ترکیه، برزیل و اوکراین قدرت‌های اول تا دهم فولاد دنیا هستند. اجازه بفرمایید چند کشور دیگر را که بیش از ایران در سال 2012 فولاد خام تولید کردند نیز نام ببرم. ایتالیا، چین تایپه، مکزیک و فرانسه.
قدرتمندترین شرکت‌های تولید فولاد دنیا کدامند؟
از 10 شرکتی که بیشترین تولید فولاد در سال 2011 را داشتند اولین آنها شرکت چند‌ملیتی آرسلور میتال با تولید 97 میلیون تن بود، پس از آن گروه تولیدی هبی گروپ چین 44، گروه تولیدی بائواستیل چین43، پوسکو کره جنوبی 39، گروه تولیدی ووهان چین 37، نیپون استیل ژاپن33، گروه تولیدی شانگ یانگ چین 31، گروه شانگ یونگ چین30، جی استیل ژاپن 29 و گروه تولیدی آن استیل چین 29 میلیون تن تولید کردند. در بین10 شرکت بزرگ دیگر که تولید آنها کمتر از شرکت‌های فوق بوده یک شرکت هندی، یک شرکت برزیلی، یک شرکت آمریکایی، یک شرکت آلمانی و سه شرکت چینی بودند، کمترین تولید را شرکت بنکسی چین در سال 2012 با حدود 16میلیون تن به خود اختصاص داده است.
صنعت فولاد جهان از نظر شکل تولید و محصول به چه سمتی می‌رود؟
برای تولید فولاد از چهار هزار سال پیش تا به امروز به دو ماده اصلی نیاز بوده و است. اول سنگ آهن، دوم حامل‌های انرژی. فرآیند تولید فولاد خام همچنین با توجه به حامل‌های انرژی در دسترس و کیفیت سنگ آهن تغییر می‌کند. البته اکنون بیش از 50 سال است که بازیافت فولاد (قراضه فولاد) اقتصادی شده است. در سال 2012 حدود 30 درصد فولاد تولیدی جهان حدود 500 میلیون تن با استفاده از ذوب قراضه تولید شد. قراضه بیشتر در کشورهایی وجود دارد که از دو قرن قبل شروع به صنعتی شدن کرده و مصرف‌کننده بزرگ فولاد دنیا بودند. این کشورها برای رقابت با یکدیگر رو به تولید و ساخت وسایل سنگین از جمله تانک، زره‌پوش و نظایر آنها آوردند. اجازه بفرمایید با ذکر بعضی از آمار تولید کشورهای مختلف را که بزرگ‌ترین تولیدکنندههای فولاد دنیا قبل از فروپاشی روسیه شوروی بودند برای اطلاع بیشتر خوانندگان شما در مقایسه با وضعیت فعلی جهان نیز به اختصار ذکر کنم. 12 کشور عضو بازار مشترک در سال 1979 حدود 140میلیون تن، روسیه شوروی همراه با سایر کشورهای اروپای شرقی 212، چین کمونیست 34، ایالات متحده آمریکا 126، ژاپن 111، کل دنیا 747 میلیون تن فولاد تولید کردند. چنانچه
اعداد فوق را با تولید این کشورها در سال 2012 مقایسه کنیم می‌بینیم تولید روسیه و سایر کشورهای کمونیستی اروپای شرقی کاهش شدید و ایالات متحده نیز از نظر میزان تولید کاهش زیادی را تجربه کرده است. تنها کشوری که رشدی بیش از 20 برابر از سال 1979 تا 2012 را تجربه کرده است چین است. در صورتی که میزان تولید فولاد دنیا در همین مدت اندکی بیش از دو برابر شد. تولید فولاد ژاپن از نظر کمی در همین مدت تغییر زیادی نداشته است.
چند درصد تولید فولاد دنیا مستقیماً از سنگ آهن است؟
حدود 70 درصد.
تولید فولاد خام جهان در سال 2012 به چه رقمی رسید؟
طبق برآورد اولیه اینجانب در سال 2012 حدود یک میلیارد و 530 میلیون تن فولاد در دنیا تولید شد. رشد تولید فولاد دنیا در سال 2012 نسبت به 2011 حدود یک درصد بود. قسمت عمده تولید فولاد دنیا در سال 2012 مانند سال‌های قبل در گروه‌های کربنی عمدتاً با مصارف عمرانی مانند ساختمانی و... بودند. البته برای سازه‌هایی که قرار است به شدت تحت فشار بوده و عمر طولانی داشته باشند نظیر پل‌ها یا تونل زیر دریای مانش بین فرانسه و انگلیس از فولادهای مخصوص بیشتر استفاده می‌کنند. فولادهای مخصوص برای هر نوع مصرفی می‌توانند خواص متفاوت و ممتازی داشته باشند اما تولید این فولادها در سال2012 حدود 2/2درصد کل تولید فولاد دنیا را تشکیل داد، عمدتاً این نوع فولادها در کشورهای صنعتی دنیا و با کیفیت کمتر در چین تولید می‌شوند. اما جالب است بدانید که فولادهای مخصوص آلیاژی و ضدزنگ ارزش افزوده بسیار بالایی نسبت به فولادهای کربنی دارند به همین دلیل کشورهای زیادی به جای افزایش کمیت تولید فولاد خود به دنبال تولید این نوع فولادها هستند.
مصارف این نوع فولادها در کجاست؟
امروزه در ساختمان‌های بلند و پرهزینه از میلگرد معمولی استفاده نمی‌کنند. برای آنکه استحکام این نوع سازه‌ها افزایش پیدا کند از فولادهای ضدزنگ استفاده می‌کنند. اگر در برج‌های دوقلوی نیویورک از این نوع مصالح استفاده می‌شد آن ساختمان‌ها دچار فروپاشی در سال 2001 نمی‌شدند و خسارت جانی انسانی خیلی کمتر می‌بود. در دوبی کاربرد فولاد ضدزنگ در برج‌ها به شدت افزایش یافته و یا پل‌هایی که قرار است صدها سال در برابر زلزله، سیل، گرما و سرما عمر کنند باید از فولادهای مخصوص در ساخت آنها استفاده کرد. پل‌های احداث‌شده زمان پهلوی اول در 80 سال قبل چرا هنوز پا برجا و محکم هستند؟ چون جنس فولاد به کار رفته در ساختمان آنها نسبت به زمان ساخت‌شان از نوع فولاد مرغوب و بادوام آن زمان بوده است؛ این نوع سازه‌ها چنین دوامی داشتند. در اغلب پل‌های کوچک ساخته‌شده در حدود80 سال قبل ایران به جای استفاده از جوش از سیستم پیچ و مهره استفاده شده است. پل ورسک که متفقین آن را پل پیروزی و ما آن را به علت حمله ناجوانمردانه متفقین به ایران به بهانه استفاده از راه‌آهن سراسری جنوب به شمال در آن زمان پل بدبختی می‌گفتیم قرار بود نیم قرن عمر قطعی مفید
داشته باشد از آن نیم قرن 26 سال گذشته است مطمئناً این پل به امید خدا سال‌های دیگری نیز عمر می‌کند.
آیا فولادهای تولیدی امروز ایران این کیفیت را دارند؟
اگرچه محصولات بخشی از کارخانه‌های تولید فولاد کربنی، آلیاژی و نیمه‌آلیاژی ایران نسبتاً خوب است اما متاسفانه در ایران محصولات فولادی نامرغوب زیادی نیز به علت عدم نظارت دولت و موسسه استاندارد تولید می‌شود، وظیفه سازمان ملی استاندارد است که جلوی تولید محصولات بی‌کیفیت و واردات آنها را بگیرد.
این نوع فولادها توسط چه کارخانه‌هایی تولید می‌شود؟
از شرکت خاصی نام نمی‌برم اما سربسته بگویم برخی تولیدکنندگان بخش خصوصی با استفاده از ارزهای دولتی اقدام به واردات کارخانه‌های قدیمی خارجی به چند برابر قیمت واقعی در چند سال قبل کردند. به عبارت دیگر هدف آنها استفاده از تفاوت قیمت ارز دولتی با بازار آزاد در زمان واردات این کارخانه‌ها بود. آنها با وارد کردن کارخانه قدیمی عملاً سرمایه‌ای به کار نبردند و با کسب درآمد از تفاوت قیمت ارز سود زیادی نیز به دست آوردند و کشور را با تجهیزات کهنه و قدیمی به نام خط تولید گرفتار کردند، این صنایع حتی قادر به رقابت با محصولات ذوب آهن اصفهان که تکنولوژی آن در زمان شروع به کارش در 1351،-20 سال از تکنولوژی دنیا عقب‌تر بود، نیستند.
اداره استاندارد می‌توانست و می‌تواند استاندارد ملی فولاد را در ایران به تدریج به سطح کشورهای صنعتی افزایش دهد تا کارخانه‌ها مجبور به تولید محصولاتی شوند که در ساخت ساختمان‌ها و... که مصرف می‌شوند در اثر زلزله احتمالی پنج یا شش ریشتری به علت کیفیت فولاد مصرفی تخریب نشوند. کارخانه‌های مبارکه و ذوب آهن به دلیل آنکه محصولات تولیدی آنها از استاندارد نسبتاً بالایی می‌تواند برخوردار باشد قادر به صادرات محصولات فولادی خود حتی به کشورهای اروپایی هم هستند هر چند کیفیت محصولات صادراتی این شرکت‌ها با آنچه در ایران می‌فروشند، تفاوت دارد.
چرا جلوی تولید این محصولات گرفته نمی‌شود؟
متاسفانه به بهانه حمایت از استمرار تولید اجازه فعالیت به این کارخانه‌ها که اولاً کیفیت محصولات تولیدی آنها مرغوب نیست و ثانیاً در مقایسه با کارخانه‌های مبارکه، ذوب آهن اصفهان و... انرژی بیشتری به ازای تن تولید محصولات مصرف می‌کنند داده می‌شود و کسی مانع تولید آنها نمی‌شود.
آیا قادریم به سمت تولید فولادهای کیفی برویم؟
بله، اما متاسفانه در این زمینه دولت‌ها سیاستگذاری درستی نکردند. مثلاً مجتمع فولاد اسفراین قرار بود تولیدکننده بعضی از این نوع فولادها باشد اما به‌دلیل عدم تخصیص اعتبار کافی به این پروژه ملی در سال‌های گذشته با وجود اینکه حدود 80 درصد سرمایه‌گذاری‌های لازم جهت تولید تجهیزات ذوب مجدد این مجتمع انجام شده هنوز راه‌اندازی نشده است. امروزه صنایع مختلف کشور برای خرید بعضی از محصولاتی که با راه‌اندازی این تجهیزات می‌توانستیم تولید کنیم با مشکل روبه‌رو هستند. کشورهای دیگر حتی به چند برابر قیمت تمام‌شده به اسم تحریم به صنایع ما قطعات را نمی‌فروشند. می‌توانیم بگوییم ضعف مدیریت چند سال اخیر سبب شد تا خارجی‌ها بتوانند در این ارتباط از حربه تحریم علیه ما استفاده کنند. 
فکر می‌کنید قیمت محصولات فولادی در جهان افزایش خواهد یافت؟
ظرفیت تولید فولاد دنیا بالاتر از میزان تولید است به همین دلیل افزایش تقاضا با افزایش عرضه می‌تواند جبران شود و تنگنایی در این ارتباط به وجود نمی‌آید که سبب افزایش سرسام‌آور قیمت محصولات فولادی بشود. به عبارت دیگر به شرط اینکه قیمت جهانی حامل‌های انرژی تغییر زیادی نکند در یک یا دو سال آینده شاهد افزایش چشمگیر قیمت جهانی محصولات فولادی نخواهیم بود.
ضریب بهره‌برداری از ظرفیت‌های تولید فولاد در ایران و جهان چقدر است؟
به نظر من میانگین ضریب بهره‌برداری تولید فولاد خام جهان در سال2012 حدود80 درصد و در ایران حدود 65 درصد از ظرفیت‌های موجود بود.
آیا صنعت فولاد صنعتی با اشتغال بالاست؟
صنعت تولید فولاد امروزه مانند گذشته به عنوان صنعت کارگر‌طلب نیست، تفاوت تعداد افراد شاغل در کارخانه‌های تولید فولاد دنیا با توجه به اختلاف سطح تکنولوژی مورد استفاده آنها زیاد است. تولید فولاد آلمان در سال 2011 قدری بیشتر از تولید فولاد این کشور در سال1980 بود با وجود این تعداد کارگران شاغل در صنایع فولاد آلمان بیش از 30 درصد در سال 2011 کاهش یافت. در سال 1980 حدود دو درصد شاغلان تولید فولاد آلمان را مهندسان تشکیل می‌دادند ولی امروزه حدود شش درصد شاغلان صنایع تولید فولاد آلمان، ژاپن و ... را مهندسان تشکیل می‌دهند. این افراد ضمن استمرار تولید به افزایش راندمان تولید، کاهش مصرف انرژی به‌ازای تن تولید، کاهش ضایعات حین تولید، کاهش حوادث ناشی از تولید و ... اقدام کرده و می‌کنند.
ایران در خاورمیانه رقیب جدی در تولید کمی و کیفی محصولات فولادی دارد؟
کشورهای خاورمیانه چندین سال است به سمت تولید فولاد و افزایش تدریجی آن روی آورده‌اند. کشورهای عربی خاورمیانه ضمن تولید فولاد با اشتغال خارجیان در زمره واردکنندگان محصولات فولادی بودند. این کشورها مواد اولیه، سنگ آهن و نیروی انسانی با تحصیلات دانشگاهی را مانند ایران ندارند. در کشور ما با تولید حدود 5/14 میلیون تن فولاد در سال 2012 حتی یک نفر مهندس یا مشاور خارجی در فرآیند اشتغال نداشتند. این کارخانه‌ها از استخراج سنگ آهن تا تولید ورق‌های رنگی فولادی در کارخانه مبارکه به همت نیروهای داخلی هدایت و رهبری شده است اما سایر کشورهای خاورمیانه فاقد ذخایر سنگ آهن بوده و بدون استفاده از خدمات مستمر نیروهای خارجی قادر به ادامه تولید فولاد نخواهند بود.
البته گویا مصر در ارتباط با تولید فولاد در حال پیشرفت‌هایی است؟
تولید فولاد مصر از سال‌های 2009 تا 2012 سالانه به طور میانگین حدود 5/6 میلیون تن بود که عمدتاً مانند ایران درکوره‌های قوس الکتریکی تولید شدند. مصر برای تامین سنگ آهن مصرفی خود از منابع داخلی نباید مشکلی داشته باشد. تکنولوژی مورد استفاده صنایع تولید فولاد مصر پیشرفته‌تر از تکنولوژی صنایع تولید فولاد ایران نیست. قسمت عمده تولید فولاد مصر مانند ایران انواع فولاد کربنی معمولی است.
درباره ترکیه چطور؟
تولید فولاد ترکیه در سال 2012 حدود 36 میلیون تن بود، ترکیه برای تولید این مقدار فولاد به طور میانگین سالانه بیش از 20 میلیون تن قراضه از خارج وارد می‌کند و با مقایسه ذخایر سنگ آهن، نفت و گاز ترکیه مزیتی برای تولید فولاد نسبت به ایران ندارد ولی با برنامه‌ریزی درست اقتصادی و تعامل با دنیا ترکیه مقدار زیادی از محصولات فولاد تولیدی خود را به خارج از کشور صادر می‌کند و از نظر کیفیت هم بعضی از محصولات تولیدی که ما هم‌اکنون در ایران نداریم در ترکیه تولید می‌شود.
به ایران بپردازیم. تولید فولاد ایران چند درصد ظرفیت آن است؟
تولید فولاد از ظرفیت 21 میلیون تنی اعلام‌شده توسط مسوولان طراز اول کشور در سال 2012 حدود 5/14 میلیون تن بود یعنی 35 درصد ظرفیت تولید ما بلا‌استفاده مانده و ما به جای افزایش تولید داخلی اجباراً با وجود مشکلات ارزی و تحریم در سال 2012 مانند سال‌های قبل یا شاید قدری کمتر از آن چندین میلیون تن فولاد به طور مستقیم وارد کردیم.
چرا در حالی که از افتتاح برخی کارخانه‌ها دو سال می‌گذرد هنوز به بهره‌برداری کامل نرسیده‌اند؟
به نظر من شرکت‌هایی که پیمانکاری اجرایی مشاوره در پروژه‌های عمدتاً دولتی را می‌گیرند باید در تمام مراحل کار مرتباً توسط افرادی خارج از دولت و متخصص مورد ارزیابی قرار گیرند و در آخر کار افرادی یا هیاتی که به اصطلاح کار را از پیمانکار تحویل می‌گیرند مدیران دولتی نباشند بلکه نهادهای نظارتی باید این مسوولیت را عهده‌دار شوند، وقتی پیمانکار، مشاور و کارفرما هر یک عملاً به نحوی دولتی هستند و منویات مسوولان دولت را اجرا می‌کنند چه انتظاری می‌توان از عملکرد آنها داشت. اگر مشکلاتی در روند اجرا پیش آمده باشد طرفین پرده‌پوشی می‌کنند اما اگر قرار باشد کارخانه توسط ناظران بی‌طرف نظیر کارشناسان رسمی دادگستری یا استادان دانشگاه تحویل گرفته شود مسلماً این صنایع بدون کوچک‌ترین مشکلی به کار خواهند افتاد و ظرف مدت کوتاهی با تمام ظرفیت اسمی و حتی بیشتر از آن تولید خواهند کرد. آیا در پروژه‌های فولادی همه چیز مانند سایر پروژه‌ها که مشاور، پیمانکار، کارفرما به نحوی دولتی هستند طبق قرارداد اجرا شده است؟ نکته دیگر اینکه در این کارخانه‌ها چقدر از متخصصان مستقل و تجربه استادان دانشگاه استفاده مفید شده است؟ کارخانه فولادسازی که در
زمان شروع به بهره‌برداری مانند کوره سوم ذوب آهن اصفهان حدود 30 سال از تکنولوژی روز دنیا عقب بود اگر توسط بهترین متخصصان و مهندسان ایرانی اداره شود طبیعتاً حتی در رسیدن به ظرفیت اسمی با مشکلات فنی مواجه خواهد بود زیرا خرید تجهیزاتی بدون مشورت و نظارت استادان دانشگاه و متخصصان دلسوز صورت گرفته و نباید از مهندسان کارآزموده ایرانی که این صنایع را بهره‌برداری می‌کنند انتظار معجزه داشته باشیم.
عقب ماندن هشت طرح فولادی از زمان‌بندی اولیه را در چه می‌دانید؟
طراحی، بررسی فنی و اقتصادی و شروع به اجرای این طرح‌ها فقط به دستور یک نفر و با تایید ارگان‌های زیر نظر او عملاً انجام گرفته است. این طرح‌ها می‌بایست حدود سه سال قبل یکی پس از دیگری به بهره‌برداری می‌رسیدند. چرا نرسیدند؟ چون از اول به انتقادات متخصصان که این طرح‌ها را فاقد توجیه اقتصادی و فنی می‌دانستند، توجه نشد. یکی گفت هشت طرح فولادی باید در استان‌ها اجرا شود، بقیه هم دستوری تعریف و تایید کردند چرا وقتی محدودیت منابع داریم هشت طرح یکسان را خواستند همزمان یکجا اجرا کنیم؟ چرا حداقل دو طرح از این هشت طرح را که مزیت نسبی بیشتری داشتند به سرعت جلو نبردیم تا پس از راه‌اندازی آنها دو طرح دیگر را شروع کنیم. نتیجه عدم بهره‌برداری از هشت طرح فولادی جدید چندین سال قبل، واردات میلیون‌ها تن فولاد از آن زمان تاکنون سالانه به ایران بوده است. هیچ می‌دانید واردات سالانه هفت تا هشت میلیون تن فولاد از خارج یعنی ایجاد 100 هزار شغل ثابت برای خارجیان؟ ما در سال 2011 حدود 5/8 میلیون تن فولاد وارد کردیم و مانند سال‌های قبل یکی از بزرگ‌ترین واردکنندگان فولاد دنیا بودیم آن هم از کشورهایی که از نظر تکنولوژی از ما عقب‌تر هستند. اگر
استانداردهای ملی فولاد را به سطح استانداردهای ژاپن، آلمان و... ارتقا می‌دادیم مسلماً فولادهای بدون کیفیت حداقل به این کشور وارد نمی‌شدند.
ایران به ازای تولید هر تن فولاد چند نیروی کار در کارخانه‌های فولادسازی دارد؟
متاسفانه شرکت‌های تولید فولاد که عمدتاً مدیران آنها منصوب‌شده توسط دولت هستند آمار دقیق شاغلان خود را ارائه نمی‌کنند. آلمان با تولید 43 میلیون تن فولاد که 23 درصد این مقدار تولید را فولادهای مخصوص تشکیل می‌دهد 90 هزار نفر به طور مستقیم در صنایع فولاد این کشور شاغل دارد.
روش‌های تولید فولاد در ایران به چه شکل است؟
83 درصد از فولاد خام تولیدی ایران در سال 2012 در کوره‌های قوس الکتریکی و حدود 17 درصد با استفاده از کوره‌های بلند و کنورتور به نظر من تولید شدند. متاسفانه تولید ما در سال 2012 در کنورتور نسبت به سال 2011 حدود 8/13 درصد کاهش داشت.
این به معنای کاهش تولید در ذوب آهن اصفهان است؟
بله، کوره‌های بلند یک و دو ذوب آهن هنوز به ظرفیت اسمی کامل تولید نکرده بودند، به دنبال خرید کوره بلند سوم بودند و هنوز این کوره بلند سوم نیز به ظرفیت کامل نرسیده است زمزمه خرید کوره بلند چهارم به گوش می‌رسد در صورتی که ایران واردات 50درصدی زغال سنگ کک‌شو در 10 سال اخیر برای تولید فولاد به این روش را تجربه کرده است. این حقایق نشان‌دهنده عدم مزیت خدادادی ما جهت گسترش تولید فولاد به این روش است.
شما در ارتباط با عدم راه‌اندازی طرح توسعه ذوب مجدد تولید فولاد در مجتمع اسفراین مقالاتی منتشر کردید. به نظر شما مشکل عمده عدم بهره‌برداری کامل این طرح در مجتمع اسفراین چیست؟
برای اجرای طرح توسعه به خصوص نصب و بهره‌برداری سیستم ذوب مجدد فولاد در مجتمع فولاد اسفراین که زیربنا وجود داشت. با راه‌اندازی این واحد این مجتمع می‌توانست از سه سال قبل تولیدات خوبی به صنایع نظامی ، خودروسازی، تولید برق و... عرضه کند. من تغییرات مدیریتی را بزرگ‌ترین مشکل سر راه این کارخانه مانند سایر صنایع می‌دانم هرچند بودجه کافی آن هم در سال‌هایی که درآمد نفتی ایران از بدو شروع بهره‌برداری از نفت تاکنون بی‌سابقه بوده است تخصیص داده نشد اما به نظر من تنگ‌نظری مدیران وقت بود که اکنون اجرای این پروژه با مشکل بزرگی مواجه شده است، به نظر من مدیران طراز اول صنعت کشور ندانسته با اعمال سوءمدیریت خود موجبات تحریم خرید محصولات این کارخانه از خارج شده‌اند. اگر به این پروژه ملی توجه بیشتری در چند سال قبل مبذول می‌شد امروز برای خرید محصولاتی که خودمان می‌توانستیم تولیدکننده آنها باشیم دست دراز نمی‌کردیم.
دیدگاه تان را بنویسید