چرا کیفیت برای ما در اولویت نیست؟
معمای کیفیت
نیمه دوم آبان هر سال بهانهای است برای پرداختن به مقوله کیفیت؛ درست همان چیزی که بسیاری معتقدند باید آن را واژهای بیبار دانست و انتظاری از مثبت بودن آن نداشت.
نیمه دوم آبان هر سال بهانهای است برای پرداختن به مقوله کیفیت؛ درست همان چیزی که بسیاری معتقدند باید آن را واژهای بیبار دانست و انتظاری از مثبت بودن آن نداشت. یعنی چه؟ یعنی نباید انتظار داشت که وقتی صحبت از کیفیت میکنیم، لزوماً واژهای مثبت را تصور کنیم. بسیاری معتقدند که باید به جای آن از واژه «خوب بودن» استفاده کرد. چرا که کیفیت در خود، چگونگی یک محصول را دارد و «خوب بودن» بهتر از «کیفیت» میتواند محتوای محصول را نشان دهد. یعنی زمانی که از کیفیت محصول صحبت میکنیم، ویژگیهای آن برای خوب بودن آن را بیان میکنیم که شاید بتواند مطلوبیت یک کالا را هم در خود داشته باشد. روز ملی کیفیت نیز از همین رهگذر بهانهای است برای پرداختن به چگونگی محصولات و خوب بودن آن. آنطور که در بیان اهداف این روز آمده، برترین و سرآمدترین سازمانهای ایرانی حائز شرایط در بخشهای مختلف از جمله سازمانها، بنگاههای اقتصادی بزرگ، واحدهای عملیاتی، مؤسسات بخش عمومی، بنگاههای کوچک و متوسط مستقل و بنگاههای کوچک و متوسط وابسته که در زمینه ارتقای کیفیت و سرآمدی کسب و کار، فعالیتهای چشمگیری انجام دادهاند، تقدیر میشوند. بر همین اساس، کمیتهای فنی متشکل از 21 نفر کارشناس متخصص در زمینه مدیریت کیفیت، وضعیت شرکتهایی را که خود را در معرض داوری قرار دادهاند بررسی میکنند. اما اگر قرار باشد به مباحث مربوط به کیفیت، از بعد کلانتری نگاه کنیم باید این سوال را مطرح کنیم که آیا آن انقلاب و نهضتی که در دیگر کشورها در حوزه کیفیت آغاز شده در کشور ما هم محلی از اعراب دارد؟ اینکه در کشوری مانند انگلیس، «مارگارت تاچر» اقدام به یک حرکت انقلابی بزرگ در حوزه کیفیت کند و یا افرادی همچون «ماهاتیر محمد» در مالزی لزوم توجه به مباحث حوزه کیفیت را مطرح کنند، تجربهای برای ایران شده است؟ آنچه کارشناسان در این رابطه بیان میکنند، مساله توجه به کیفیت در سطوح خرد و کلان است. یعنی نه فقط در سطح کلان و همچون تلاش افراد برجسته که در واحد خرد آنکه به واحدهای تولیدی میرسد، بحثهای مرتبط با کیفیت باید بسیار جدیتر موردتوجه قرار گیرد. اینکه در واحدهای تولیدی ایران، تنها یک ناظر کیفی حضور دارد و حتی معاونتی برای رسیدگی به امور «خوب بودن» محصول حضور ندارد، تنها یک چیز را نشان میدهد؛ جدی نبودن کیفیت در ایران. با این حال، بسیاری همچون فرزین انتصاریان رئیس انجمن ملی مدیریت کیفیت ایران معتقدند که در نظر گرفتن عواملی همچون مرغوبیت، قیمت، زمان و خلاقیت میتواند به خوب شدن یک محصول کمک کند. هر چند که او هم معتقد است تا زمانی که در سازمانها، دغدغه کیفی شدن محصول و میزان رضایت مشتری مطرح نیست، نمیتوان امیدی به بهبود وضعیت کیفیت در ایران داشت. انتصاریان حتی این مساله را نیز مطرح میکند که چرا واحدهای تولیدی افرادی را برای ارزیابی نهایی محصول از سوی مشتری و توجه به نتایج به دست آمده از آن، به کار نمیگیرند. در عین حال، نکتهای که نه فقط در صحبتهای انتصاریان که در صحبت بسیاری دیگر از کارشناسان نیز بیان میشود، نیاز به اصلاح دیدگاههای مرتبط با کیفیت دارد. دید شفافی که میتواند در صورت ایجاد در مسوولان داخلی، تولیدات داخل را به سمت نزدیک شدن به کیفیت استانداردهای بینالمللی هدایت کند.
دیدگاه تان را بنویسید