تاریخ انتشار:
هیچ‌کدام از فازهای پارس جنوبی به بهره‌برداری کامل نرسید
رشد ۵۴۹درصدی قیمت خوراکی‌ها
جمله معروف رئیس دولت نهم در سال ۸۵ را که خطاب به نمایندگان مجلس که از رشد آرام‌آرام قیمت مواد خوراکی انتقاد می‌کردند گفته شد به یاد دارید؟ «اگر گوجه فرنگی در محله شما گران است بیایید و از محله ما(نارمک) بخرید که ارزان‌تر است.»
جمله معروف رئیس دولت نهم در سال 85 را که خطاب به نمایندگان مجلس که از رشد آرام‌آرام قیمت مواد خوراکی انتقاد می‌کردند گفته شد به یاد دارید؟ «اگر گوجه فرنگی در محله شما گران است بیایید و از محله ما (نارمک) بخرید که ارزان‌تر است.» سال 85 که این جمله گفته شد؛ قیمت مواد خوراکی مدت‌ها بود که در سطح پایینی تثبیت شده بود. اما از آن سال تاکنون چه اتفاقی افتاده است؟ هفته گذشته، محمود احمدی‌نژاد بار دیگر (شاید برای آخرین بار) در مقابل مرتضی حیدری مجری برنامه تلویزیونی «پایش» نشست و از عملکرد اقتصادی دولت‌های نهم و دهم دفاع کرد؛ اما این جلسه «تک‌گویی»های او با جلسات دیگر یک تفاوت داشت و آن اشاره احمدی‌نژاد به «رکورد»های دولت خود بود. او این رکوردها را «راه‌اندازی مسکن مهر، اجرای هدفمندی یارانه‌ها یا ارسال ماهواره به فضا» و مواردی از این دست عنوان کرد و ترجیع‌بند صحبت‌هایش هم این بود که «این دولت اولین دولتی است که ...» در تمام سال‌های گذشته بسیاری از اقتصاددانان به برنامه‌هایی که احمدی‌نژاد از آنها به عنوان «رکورد» یاد می‌کند پاسخ داده و انتقادهایی به آن داشته‌اند. اما به نظر می‌رسد رئیس دولت‌های نهم و دهم یک موضوع را
فراموش کرده و آن هم «سفره مردم» و سبد مصرفی خانوار است. اگر بپذیریم که دولت او طی هشت سال در دست داشتن قدرت اجرایی و پول و وقت اقداماتی نظیر هدفمندی یارانه‌ها و اصلاح قیمت‌های انرژی را به صورت نصفه و نیمه اجرا کرد؛ باید پرسید چه اتفاقی برای سبد مصرفی خانوار افتاد. به نمودار ضمیمه این گزارش نگاه کنید. این تصویری از عملکرد دولت‌های نهم و دهم در قیمت کالاهای خوراکی است. به طور خلاصه، در هشت سال گذشته قیمت مواد خوراکی 549 درصد (به طور میانگین) رشد قیمتی داشته است. این آمار از گزارش‌های بانک مرکزی استخراج شده و معتبر است. اما نکات جالبی را نیز در خود دارد. به طور مثال «رکورد»هایی که رئیس دولت نهم و دهم از آن صحبت کرد؛ در این آمارها به خوبی قابل مشاهده است. مثلاً در گروه «حبوبات»، قیمت یک کیلوگرم لوبیا چیتی، از 882 تومان (به طور متوسط) در هفته اول مرداد سال 84 به حدود 11 هزار تومان در هفته آخر تیرماه سال 92 رسیده است. این یعنی رشد هزار و 139 درصدی قیمت این کالا ظرف هشت سال که یک رکورد عجیب است. یا قیمت یک کیلوگرم گوشت گوساله که از چهار هزار و 586 تومان در هفته اول مرداد‌ماه 84 به 30 هزار و 950 تومان در هفته آخر
تیرماه 92 رسیده است و بیش از 500 درصد رشد کرده است.
افتتاح نصفه و نیمه دو فاز پارس جنوبی
دو هفته پیش، مدیر عامل سابق منطقه ویژه اقتصادی پارس در عسلویه، نسبت به افتتاح شتابزده دو فاز 15 و 16 پارس جنوبی هشدار داده و گفته بود این اقدام می‌تواند خطراتی را برای پرسنل شاغل در این فازها ایجاد کند. اما هفته گذشته، احمدی‌نژاد این دو فاز از پارس جنوبی را که از سوی خبرگزاری فارس «ایرانی‌ترین فازهای این میدان مشترک گازی» نامیده شد، افتتاح کرد. اما خبرگزاری «مهر» در مورد افتتاح این دو فاز پارس جنوبی در آخرین روزهای فعالیت احمدی‌نژاد در مقام رئیس دولت نوشت: «طرح توسعه فاز 15 و 16 پارس جنوبی در هفتاد و سومین ماه توسعه خود در حالی افتتاح شد که هنوز چاه‌ها، سکوها و خطوط لوله دریایی سه واحد شیرین‌سازی پالایشگاهی آن آماده راه‌اندازی نیست.» اگر این گزارش واقعیت داشته باشد باید گفت که با گذشت چهار سال از فعالیت دولت دهم، هیچ یک از فازهای پارس جنوبی در قالب یک فاز استاندارد در مدار بهره‌برداری قرار نگرفته و حتی وعده توسعه 35ماهه فازهای این میدان مشترک گازی هم محقق نشد تا ایران باز هم در رقابت با قطر ناکام مانده باشد. البته گفته می‌شود که احمدی‌نژاد فازهای 15و16 پارس جنوبی را افتتاح نکرد و به بازدید از آنها اکتفا کرد.
هفته گذشته مهدی اعتصامی مدیرعامل صدرا که یکی از پیمانکاران حاضر در پارس جنوبی محسوب می‌شود نیز توسعه ۳۵ماهه فازهای این میدان مشترک گازی را «سیاسی و غیر‌واقعی» عنوان کرد. به گفته او «زمان تولید گاز از فازهای ۳۵ماهه مشخص نیست و باید به زمان تعیین‌شده ایراد گرفت چرا که توسعه فازهایی مانند ۱۵ و ۱۶، ۱۷ و ۱۸ که از سال ۸۵ آغاز شده و شرایط تحریم را نداشت هنوز تکمیل نشده است وای به حال فازهای ۳۵ماهه که در اوج تحریم در سال ۸۹ قرارداد آنها امضا شد». مهدی اعتصامی در ادامه خبر داده که «با توجه به شرایط پیش‌آمده در شرایط تحریم و کمبود منابع مالی، کارفرمای طرح توسعه میدان گازی پارس جنوبی بیشتر منابع را حتی به قیمت اختصاص منابع مالی سایر فازها به سمت فازهای ۱۲، ۱۵ و ۱۶ سوق داده است».
اکبر ترکان، معاون سابق وزیر نفت، تیرماه سال جاری، با انتقاد از افزایش چشمگیر هزینه‌های پارس جنوبی گفته بود «با وجود سرمایه‌گذاری ۴۶ میلیارد دلاری در سه سال اخیر، حتی یک فاز جدید پارس جنوبی افتتاح نشده است».
پس از خروج شرکت‌های غربی از ایران به خاطر تحریم‌ها، کار توسعه فازهای میدان گازی پارس جنوبی عمدتاً به شرکت‌های داخلی واگذار شد، اما گزارش‌ها نشان می‌دهد از آن زمان این شرکت‌ها موفق به تکمیل هیچ فازی نشده‌اند. قطر، شریک میدان مشترک پارس جنوبی، هم‌اکنون روزانه ۴۵۰ هزار بشکه نفت از لایه نفتی این میدان گازی برداشت می‌کند که ۱۳ برابر برداشت نفت ایران از این میدان است. این کشور همچنین حدود 5/2 برابر ایران از این میدان برداشت گاز دارد.
دعوای دو سازمان و دست خالی مردم
هفته گذشته مناقشه میان بانک مرکزی و وزارت صنعت و تجارت بر سر ترخیص کالاهای وارداتی که پشت درب گمرکات مختلف کشور مانده بودند بالا گرفت. بانک مرکزی در دستورالعملی، ترخیص کالاهایی را که مجوز واردات آنها با ارز 1226 تومانی صادر شده بود منوط به پرداخت مابه‌التفاوت نرخ ارز 1226 تومانی (مرجع) با نرخ ارز 2450 تومانی (مبادله‌ای) کرده بود و ارز مورد نیاز واردکنندگان را تامین نکرد. استدلال بانک مرکزی این بود که «برخی واردکنندگان در‌صدد هستند که کالاهای خود را با نرخ مرجع وارد کرده و با نرخ مبادله‌ای بفروشند و این‌گونه سود بالایی ببرند و بانک مرکزی اجازه این کار را نخواهد داد». در مقابل، واردکنندگان نسبت به انبار شدن کالاهای وارداتی در گمرکات هشدار داده و معتقد بودند اثرات این اقدام می‌تواند بازار مصرفی کشور را در شهریور و مهر‌ماه با مشکلات جدی مواجه کند. به هر حال توقف 25روزه ترخیص کالا از گمرکات کشور هفته گذشته با تعهد برخی از واردکنندگان به پرداخت مابه‌التفاوت نرخ ارز مرجع با مبادله‌ای پایان یافت و برخی اقلام دارویی اجازه ترخیص یافت. آخرین تصمیم‌گیری‌ها نیز، مصوبه شورای عالی امنیت ملی برای برداشت 5/1 میلیارد دلار از منابع صندوق توسعه ملی جهت پرداخت مابه‌التفاوت نرخ ارز مرجع و مبادله‌ای بود که البته هنوز اجرایی نشده است و شاید در دولت روحانی این مصوبه نیز متوقف شود. اما هر چه که هست این مناقشه‌ها نتیجه‌ای جز بلاتکلیفی واردکنندگان از یک سو و کمبود کالا در ماه‌های آینده نخواهد داشت.
افتتاح نصفه و نیمه دو فاز پارس جنوبی
دو هفته پیش، مدیر عامل سابق منطقه ویژه اقتصادی پارس در عسلویه، نسبت به افتتاح شتابزده دو فاز 15 و 16 پارس جنوبی هشدار داده و گفته بود این اقدام می‌تواند خطراتی را برای پرسنل شاغل در این فازها ایجاد کند. اما هفته گذشته، احمدی‌نژاد این دو فاز از پارس جنوبی را که از سوی خبرگزاری فارس «ایرانی‌ترین فازهای این میدان مشترک گازی» نامیده شد، افتتاح کرد. اما خبرگزاری «مهر» در مورد افتتاح این دو فاز پارس جنوبی در آخرین روزهای فعالیت احمدی‌نژاد در مقام رئیس دولت نوشت: «طرح توسعه فاز 15 و 16 پارس جنوبی در هفتاد و سومین ماه توسعه خود در حالی افتتاح شد که هنوز چاه‌ها، سکوها و خطوط لوله دریایی سه واحد شیرین‌سازی پالایشگاهی آن آماده راه‌اندازی نیست.» اگر این گزارش واقعیت داشته باشد باید گفت که با گذشت چهار سال از فعالیت دولت دهم، هیچ یک از فازهای پارس جنوبی در قالب یک فاز استاندارد در مدار بهره‌برداری قرار نگرفته و حتی وعده توسعه 35ماهه فازهای این میدان مشترک گازی هم محقق نشد تا ایران باز هم در رقابت با قطر ناکام مانده باشد. البته گفته می‌شود که احمدی‌نژاد فازهای 15و16 پارس جنوبی را افتتاح نکرد و به بازدید از آنها اکتفا کرد.
هفته گذشته مهدی اعتصامی مدیرعامل صدرا که یکی از پیمانکاران حاضر در پارس جنوبی محسوب می‌شود نیز توسعه ۳۵ماهه فازهای این میدان مشترک گازی را «سیاسی و غیر‌واقعی» عنوان کرد. به گفته او «زمان تولید گاز از فازهای ۳۵ماهه مشخص نیست و باید به زمان تعیین‌شده ایراد گرفت چرا که توسعه فازهایی مانند ۱۵ و ۱۶، ۱۷ و ۱۸ که از سال ۸۵ آغاز شده و شرایط تحریم را نداشت هنوز تکمیل نشده است وای به حال فازهای ۳۵ماهه که در اوج تحریم در سال ۸۹ قرارداد آنها امضا شد». مهدی اعتصامی در ادامه خبر داده که «با توجه به شرایط پیش‌آمده در شرایط تحریم و کمبود منابع مالی، کارفرمای طرح توسعه میدان گازی پارس جنوبی بیشتر منابع را حتی به قیمت اختصاص منابع مالی سایر فازها به سمت فازهای ۱۲، ۱۵ و ۱۶ سوق داده است».
اکبر ترکان، معاون سابق وزیر نفت، تیرماه سال جاری، با انتقاد از افزایش چشمگیر هزینه‌های پارس جنوبی گفته بود «با وجود سرمایه‌گذاری ۴۶ میلیارد دلاری در سه سال اخیر، حتی یک فاز جدید پارس جنوبی افتتاح نشده است».
پس از خروج شرکت‌های غربی از ایران به خاطر تحریم‌ها، کار توسعه فازهای میدان گازی پارس جنوبی عمدتاً به شرکت‌های داخلی واگذار شد، اما گزارش‌ها نشان می‌دهد از آن زمان این شرکت‌ها موفق به تکمیل هیچ فازی نشده‌اند. قطر، شریک میدان مشترک پارس جنوبی، هم‌اکنون روزانه ۴۵۰ هزار بشکه نفت از لایه نفتی این میدان گازی برداشت می‌کند که ۱۳ برابر برداشت نفت ایران از این میدان است. این کشور همچنین حدود 5/2 برابر ایران از این میدان برداشت گاز دارد.
دعوای دو سازمان و دست خالی مردم
هفته گذشته مناقشه میان بانک مرکزی و وزارت صنعت و تجارت بر سر ترخیص کالاهای وارداتی که پشت درب گمرکات مختلف کشور مانده بودند بالا گرفت. بانک مرکزی در دستورالعملی، ترخیص کالاهایی را که مجوز واردات آنها با ارز 1226 تومانی صادر شده بود منوط به پرداخت مابه‌التفاوت نرخ ارز 1226 تومانی (مرجع) با نرخ ارز 2450 تومانی (مبادله‌ای) کرده بود و ارز مورد نیاز واردکنندگان را تامین نکرد. استدلال بانک مرکزی این بود که «برخی واردکنندگان در‌صدد هستند که کالاهای خود را با نرخ مرجع وارد کرده و با نرخ مبادله‌ای بفروشند و این‌گونه سود بالایی ببرند و بانک مرکزی اجازه این کار را نخواهد داد». در مقابل، واردکنندگان نسبت به انبار شدن کالاهای وارداتی در گمرکات هشدار داده و معتقد بودند اثرات این اقدام می‌تواند بازار مصرفی کشور را در شهریور و مهر‌ماه با مشکلات جدی مواجه کند. به هر حال توقف 25روزه ترخیص کالا از گمرکات کشور هفته گذشته با تعهد برخی از واردکنندگان به پرداخت مابه‌التفاوت نرخ ارز مرجع با مبادله‌ای پایان یافت و برخی اقلام دارویی اجازه ترخیص یافت. آخرین تصمیم‌گیری‌ها نیز، مصوبه شورای عالی امنیت ملی برای برداشت 5/1 میلیارد دلار از منابع صندوق توسعه ملی جهت پرداخت مابه‌التفاوت نرخ ارز مرجع و مبادله‌ای بود که البته هنوز اجرایی نشده است و شاید در دولت روحانی این مصوبه نیز متوقف شود. اما هر چه که هست این مناقشه‌ها نتیجه‌ای جز بلاتکلیفی واردکنندگان از یک سو و کمبود کالا در ماه‌های آینده نخواهد داشت.
دیدگاه تان را بنویسید