تاریخ انتشار:
انتشار نخستین روزنامه اقتصادی انگلیسی‌زبان ایران
تشکیک منتقدان در عبور از رکود
در نخستین روز هفته گذشته، حسن روحانی که به مشهد رفته بود، در نطق خود از پایان دوران رکود اقتصاد ایران خبر داد؛ خبری که ابتدا مورد توجه تحسین‌آمیز رسانه‌های حامی دولت قرار گرفت و در ادامه در رسانه‌های منتقد دولت بازتاب‌های معکوس پیدا کرد.
در نخستین روز هفته گذشته، حسن روحانی که به مشهد رفته بود، در نطق خود از پایان دوران رکود اقتصاد ایران خبر داد؛ خبری که ابتدا مورد توجه تحسین‌آمیز رسانه‌های حامی دولت قرار گرفت و در ادامه در رسانه‌های منتقد دولت بازتاب‌های معکوس پیدا کرد. رئیس‌جمهور گفته بود: «آمار و ارقام سه ماه اول امسال نشان می‌دهد که اقتصاد کشور نه‌تنها از رکود خارج شده؛ بلکه اکنون با رشد 8/1درصدی بدون احتساب نفت و با رشد 5/2درصدی با احتساب نفت همراه است.» اما منتقدان، این سخنان روحانی را باور نداشتند و سعی کردند او را به چالش بکشند. روزنامه جوان روز دوشنبه با انتشار گزارشی، چهار سوال از رئیس‌جمهور پرسید و نوشت: «1- منظور از این عبور چیست و خروج از رکود چگونه محقق شده؟
2- اگر از رکود عبور کرده‌اند، پس چرا بسته‌ای را طراحی کردیم که نامش «بسته خروج غیرتورمی از رکود» است؟
3- آثار و برکات عبور از رکود در کوتاه‌مدت و میان‌مدت چه خواهد بود؟
4- و آیا عبور از رکود به منزله ورود به رونق است یا نه؟»
این روزنامه در ادامه به ارزیابی مقامات تیم اقتصادی دولت درباره رشد نیم‌درصدی اقتصاد ایران در سه‌ماهه نخست سال 93 اشاره کرد و نوشت: «دولت در حالی خبر عبور از رکود را اعلام کرده است که برخی کارشناسان بر این باورند که خروج از رکود باید با بهبود شاخص‌هایی چون نرخ رشد اقتصادی، افزایش میزان سرمایه‌گذاری و نرخ اشتغال همراه باشد... در واقع رشد نیم‌درصدی اگرچه به استناد آمارهای گمرک و وزارت صنعت محقق شده و روی کاغذ نشان‌های مثبتی رخ داده، اما اثر آن مانند رشد اقتصادی واقعی رونق تولید در تمام بخش‌ها و ایجاد اشتغال نیست و تا رسیدن به این نقطه نیاز به زمان و برنامه‌ریزی بیشتری است.»
یک روز بعد هم روزنامه «وطن امروز» با تیتر درشت «اقتصاد از رکود خارج شد؟» سعی کرد آمارهای مورد استناد رئیس‌جمهور را زیر سوال ببرد. این روزنامه نوشت: «مشخص نیست رئیس‌جمهور با کدام آمار اعلام کرده کشور از رکود خارج شده است؟ آیا کارشناسان نیز همین نظر را دارند؟ جالب اینکه آمارهای دولت درباره کاهش 20درصدی تورم در یک سال اخیر نیز با تردید مواجه شده است و بسیاری از کارشناسان آن را ملموس نمی‌دانند، چرا که در طول یک سال اخیر روند گرانی‌ها تغییر چندانی نکرده و تورم هنوز در اقتصاد خودنمایی می‌کند و شاید خروج از رکود اقتصاد ایران نیز مانند آمارهای تورم قابل لمس نباشد.»
پیگیری این موضوع در روز چهارشنبه هم ادامه پیدا کرد. این بار روزنامه «سیاست روز» در گزارشی با تیتر «خروج از رکود با تکیه بر بازار راکد!» تعریف متفاوتی از رکود و رونق ارائه داد و نوشت: «کارشناسان اقتصادی با تدوین شاخص‌هایی برای خروج از رکود این‌گونه عنوان می‌کنند که هرگاه نرخ رشد بیکاری به پایین‌ترین حد خود رسید و در کنار آن صادرات افزایش و واردات کاهش یافت، می‌توانیم بر طبل این ادعا بکوبیم که از رکود خارج شده‌ایم و در غیر این صورت گفته‌ها در این زمینه بدون استدلال خواهد بود.»
سفر اقتصادی روحانی
در روزهایی که روزنامه‌های منتقد دولت مشغول بازخوانی گفته‌های اول هفته رئیس‌جمهور درباره خروج از رکود بودند، حسن روحانی در ایران نبود. او در یک سفر دوجانبه به قزاقستان رفته بود و بعد هم برای حضور در نشست اجلاس سران سازمان همکاری‌های شانگهای به دوشنبه، پایتخت تاجیکستان سفر کرد. حضور رئیس‌جمهور ایران در اجلاس سران سازمان همکاری‌های شانگهای با هدف ترغیب اعضای اصلی این سازمان به تغییر عضویت ایران از «ناظر» به «اصلی» بود، اما در سفر به قزاقستان، بیشتر اهداف اقتصادی دنبال می‌شد. چنانچه روز چهارشنبه روزنامه «ایران» خبر داد، در جریان دیدار حسن روحانی از «آستانه»، او و همتای قزاقش (نورسلطان نظربایف) توافق کردند «حجم مبادلات دو کشور را تا پنج برابر افزایش دهند». آن‌گونه که روزنامه رسمی دولت نوشت، «روحانی همچنین در همایش تجاری ایران و قزاقستان اعلام کرد: اقتصاد ایران اینک در کانون توجه بین‌المللی قرار گرفته است و با موفقیت ممتاز خود در ثبات و امنیت منطقه و با تکیه بر سرمایه انسانی و زیرساخت‌های گسترده، یکی از امیدبخش‌ترین فضاهای سرمایه‌گذاری در دو دهه آینده را نوید می‌دهد. تمایل شرکت‌های بزرگ بین‌المللی برای گشودن
باب مراوده با شرکت‌های ایرانی در حوزه‌های مختلف به‌خوبی موید این مطلب است.»
یارانه متولدان 93 وصل شد
یکی دیگر از خبرهایی که در هفته قبل به طور گسترده در صفحات اقتصادی رسانه‌ها بازتاب داشت، ماجرای پرداخت یارانه نقدی به گروه‌های تازه متقاضیان بود. موضوع از آنجا شروع شد که در اوایل هفته چند روزنامه اطلاعیه سازمان هدفمندی یارانه‌ها را منتشر کردند که شرایط ایجاد خانوار جدید و تغییر سرپرست خانوار برای دریافت یارانه نقدی را اعلام کرده بود. در ادامه انتشار این اطلاعیه اما انتقاداتی هم به عملکرد این سازمان مطرح شد. مثلاً روزنامه «جام جم» نوشت: «کمبود و نقص شدید در اطلاع‌رسانی و پاسخگویی سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها به اقشار مختلف مردم که با گذشت زمان مراجعات مختلفی به این سازمان دارند، باعث گلایه شهروندان شده است.» روزنامه «وطن امروز» هم نوشت: «سازمان هدفمندی یارانه‌ها باز هم اطلاعیه‌ای صادر کرد که اهمیت چندانی ندارد، چرا که موضوع این اطلاعیه در مورد درصد کمی از متقاضیان دریافت یارانه نقدی است... در این میان سازمان هدفمندی یارانه هنوز درباره متولدان جدید اطلاعیه‌ای صادر نکرده است. نوزادان متولد اردیبهشت 1393 به بعد دیگر یارانه دریافت نکرده‌اند و هنوز دولت نتوانسته در این مورد تصمیم بگیرد.» با این حال، هنوز هفته به
پایان نرسیده بود که سخنگوی دولت در حاشیه نشست هیات وزیران خبر داد که دولت در این باره تصمیم‌گیری کرده است. محمدباقر نوبخت گفت: «در جلسه روز چهارشنبه هیات دولت مصوب شد که متولدان جدید از این ماه یارانه بگیرند.»
«فایننشال تریبیون» آمد
این هفته یک روزنامه تازه هم به فضای مطبوعات اقتصادی ایران اضافه شد؛ البته به زبان انگلیسی. «فایننشال تریبیون» (Financial Tribune) که از روز یکشنبه انتشار خود را آغاز کرده، پنجمین روزنامه انگلیسی‌زبان ایران است که این روزها روی دکه می‌آید. پیش از این «تهران تایمز»، «ایران دیلی»، «ایران تایمز» و «کیهان اینترنشنال» چهار روزنامه انگلیسی‌زبان با گستره انتشار عمومی بودند که البته هیچ کدام به طور تخصصی در حوزه اقتصاد فعالیت نمی‌کردند. دست‌اندرکاران فایننشال تریبیون اعلام کرده‌اند «با مشی و محتوای اقتصادی-اجتماعی-فرهنگی می‌کوشند از یکسو مخاطبان خارجی خود را با ظرفیت‌ها، تحولات و چشم‌انداز اقتصادی ایران آشنا کنند و از سوی دیگر مهم‌ترین رویدادهای عرصه اقتصادی جهان را انعکاس دهند.» این روزنامه در سرمقاله نخستین شماره خود همچنین تاکید کرد «خواهد کوشید با معرفی ظرفیت‌های کمتر دیده‌شده اقتصاد ایران و با تاکید بر ثبات کشور در خاورمیانه پرالتهاب و پر‌منازعه، به روند اعتمادآفرینی و تعامل اقتصادی ایران و جهان کمک کند.» این روزنامه که از خانواده «دنیای اقتصاد» است، به مدیرمسوولی علیرضا بختیاری منتشر می‌شود و با قیمت 2000
تومان (یا یک یورو یا چهار درهم امارات) به فروش می‌رسد.
سناریوهای تورم تا پایان سال
علاوه بر آغاز به کار یک روزنامه جدید در خانواده «دنیای اقتصاد»، روزنامه اصلی و مادر این مجموعه هم در هفته گذشته چند گزارش اختصاصی قابل توجه داشت. در یکی از مهم‌ترین آنها، «دنیای‌اقتصاد» ارزیابی خود از سناریوهای تورمی اقتصاد ایران تا پایان سال را مطرح کرد و نوشت: «در سال گذشته، دولت هدف تورمی سال 1393 را نرخ 25درصد اعلام کرد، اما با رسیدن تورم به این سطح در مردادماه، هدفگذاری جدیدی صورت گرفت و سقف 20درصدی برای تورم در پایان سال تعیین شد. بررسی‌های دنیای اقتصاد نشان می‌دهد نرخ جدید تورم هدف برای سال جاری، در مهرماه محقق می‌شود.» به نوشته این روزنامه، «برای پیش‌بینی تورم در ماه‌های آتی، می‌توان از سه سناریوی «خوش‌بینانه»، «محتمل» و «بدبینانه» استفاده کرد. در سناریوی «خوش‌بینانه»، فرض شده که مسیر قیمت‌ها در ماه‌های آینده مشابه روند تورم در 14 ماه گذشته باشد که سطح تورم ماهانه به‌طور محسوسی پایین آمد. در سناریوی «محتمل»، با فرض اینکه مشابه عامل اصلاح قیمت‌های انرژی، در ماه‌های بعد نیز یک عامل افزایشی (مثل نرخ ارز) روی تورم اثر کند، از متوسط روند تورم شش ماه گذشته برای مدل‌سازی استفاده شده است، اما در
سناریوی بدبینانه فرض بر این است که رشد ماهانه قیمت‌ها تا پایان سال به میزان چشمگیری بالاتر از ماه‌های گذشته باشد و خصوصاً در دو ماه پایانی، ماهانه دو درصد به متوسط قیمت‌ها اضافه شود. بررسی‌ها با استفاده از این سه سناریو نشان می‌دهد؛ درصورتی‌که اتفاق کاملاً غیرمترقبه‌ای رخ ندهد، حداقل نرخ قابل انتظار برای تورم پایان سال به میزان 2/15 درصد و حداکثر نرخ آن نیز حدود 3/16 درصد خواهد بود.»
واکاوی دو پرونده نیمه‌باز
دو پرونده نیمه‌باز مردادماه هم طی هفته گذشته بار دیگر مورد کنکاش روزنامه‌ها قرار گرفتند. روزنامه «شهروند» در گزارشی با اشاره به سانحه سقوط هواپیمای آنتونوف (ایران140) در ماه گذشته در تهران نوشت: «مردم پس از کابوس توپولف‌های روسی، حالا کشته شدن شهروندان ایرانی در سوانح ایران ۱۴۰ را ناشی از ضعف مدیریت هوانوردی می‌دانند و می‌پرسند که چه کسانی پروژه ساخت هواپیمای آنتونوف ۱۴۰ یا همان ایران ۱۴۰ را پیگیری می‌کردند که با چند سقوط آن، قانع نشدند که پروازش را متوقف کنند؟!» به نوشته شهروند، «حالا با سقوط هواپیمای سپاهان ایر و کشته شدن شهروندان، به یاد آمد که مسیر شعارگونه تولید هواپیما، به هر قیمتی دنبال شده بود و بازی با جان انسان‌ها کلید خورده بود و این روزها مسببان این وقایع سکوتی محض داشته‌اند. با وجود اینکه هر ایرانی، مدافع تولید ملی است اما اینکه چرا به بهانه تولید ملی، هواپیمای اوکراینی آنتونوف به نام ایرانی و تولید داخل به کشور قالب می‌شود پرسشی جدی شده است و همه می‌خواهند بدانند گفته‌ها و شعارهای مدیران صنعت هواپیماسازی چرا کار را به اینجا رسانده و این مدیران با کدام سوابق چنین عملکردی را ثبت کرده‌اند؟»
روزنامه «ایران» هم در گزارشی به بازخوانی دیگر پرونده پر‌سروصدای ماه قبل پرداخت و نوشت: «بازبینی پرونده روغن پالم برای برخی‌ها خوشایند نیست. مخصوصاً تولیدکنندگان محصولات لبنی که به واسطه این خبر با کاهش فروش روبه‌رو شدند.» نویسنده ادامه داد: «در پرونده بازبینی روزنامه ایران چند سوال بی‌جواب وجود دارد؛ یکی آنکه پالم جمع‌آوری‌شده از کارخانجات محصولات لبنی به کجا رفته و حجم آن چقدر بوده است؟ دوم آنکه چرا اسامی متخلفان یا حداقل میزان جریمه آنها اعلام نشده است؟ سوال سوم نیز اینکه آیا پالم در هشت فرآورده لبنی که از قبل مجوز داشتند باز هم مورد استفاده قرار خواهد گرفت؟ و سوال آخر این است که استاندارد جدید چه زمان آماده می‌شود؟»
دیدگاه تان را بنویسید