۳۳ هزار روستای کشور از جمعیت خالی شده‌اند
خشک‌آبادها
بیش از یک‌سوم روستاهای کشور خالی از سکنه شده‌اند. این آمار را ابوالفضل رضوی، معاون توسعه روستایی و مناطق محروم معاون اول ریاست جمهوری، اعلام کرده است: «نزدیک به ۳۳ هزار روستا و آبادی کشور تخلیه شده‌اند.»
بیش از یک‌سوم روستاهای کشور خالی از سکنه شده‌اند. این آمار را ابوالفضل رضوی، معاون توسعه روستایی و مناطق محروم معاون اول ریاست جمهوری، اعلام کرده است: «نزدیک به 33 هزار روستا و آبادی کشور تخلیه شده‌اند.» او همچنین توضیح داده است: «امروز 64 هزار روستا داریم که از این تعداد حدود 39 هزار روستا بالای 20 خانوار و بقیه زیر 20 خانوار است.» بر اساس این سخنان رضوی، در حال حاضر از 97 هزار روستا و آبادی کشور، نه‌تنها 34 درصد خالی از سکنه هستند، بلکه 25 درصد از کل روستاهای کشور نیز با جمعیت زیر 20 خانوار در معرض خطر جدی برای متروکه شدن قرار دارند. این آمار سیل مهاجرت روستاییان به شهرها را نشان می‌دهد؛ مهاجرت‌های گسترده‌ای که نسبت جمعیت روستایی به شهری را در ایران دچار تغییرات سریع و شدیدی کرده است. به گفته عادل آذر، رئیس مرکز آمار ایران، در سال 1390 نسبت جمعیت شهری به روستایی از 71 به 29 درصد رسیده است، در حالی که در سال 1385، این نسبت 68 به 32 درصد بوده است؛ در واقع در این پنج سال، سهم جمعیت روستایی کشور از 32 درصد به 29 درصد رسیده است. آمارها نشان می‌دهد نسبت جمعیت روستایی ایران در دهه‌های اخیر روند کاهشی سریعی
داشته است؛ در سال 1335 سهم روستاییان از کل جمعیت ایران معادل 69 درصد بوده است. اما چه عواملی ساکنان روستاها را به ترک زادگاه، خانه و زمین‌شان و سپس کوچیدن به شهرهای کوچک و بزرگ وادار می‌کند؟ مهاجرت از روستا به شهر به دلایل مختلفی انجام می‌شود و می‌توان دسته‌بندی‌های گوناگونی از این دلایل ارائه کرد. عوامل فرهنگی، اجتماعی، علل طبیعی و عوامل اقتصادی از اصلی‌ترین دلایل این مهاجرت‌ها به شمار می‌آید. توسعه نامتوازن و نابرابری‌های شدید بین شهرها و روستاها در زمینه‌های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی از مهم‌ترین عوامل جذب روستاییان به شهرهاست. به اعتقاد برخی کارشناسان، رسانه‌ها هم در این زمینه بی‌تقصیر نیستند. وسایل ارتباط جمعی با ارائه تصاویر پر‌زرق و برق از زندگی شهری از یک سو و تحقیر روستاییان و حتی ساکنان شهرهای کوچک از سوی دیگر در برانگیختن نیاز به مهاجرت از روستا به شهر و از شهرهای کوچک به شهرهای بزرگ نقش قابل توجهی دارند.
مساله بیکاری، کمبود درآمد و توسعه‌نیافتگی مشاغل روستایی نیز از جمله عوامل اقتصادی هستند که کارشناسان برای مهاجرت روستاییان به شهر ذکر می‌کنند. در کنار این عوامل، مساله آب نیز سالیان دراز است روستاییان ایران را به سراب شهرها می‌کشاند. سال‌هاست کارشناسان بر لزوم بازنگری در شیوه‌های سنتی کشت و آبیاری تاکید می‌کنند، اما بی‌توجهی به این موضوع با توجه به خشکسالی‌های اخیر، مشکلات کشاورزان روستاها را دوچندان کرده است و امکان دارد شدت مهاجرت از روستا به شهر را افزایش دهد. حال ضروری است که با توجه به اهمیت روستاها در اقتصاد کشور و اهمیت کشاورزی در تامین غذا و امنیت غذایی کشور بار دیگر به این پرسش بیندیشیم که اگر روند تخلیه روستاها مانند سابق و با توجه به بحران آب، شدیدتر از گذشته ادامه پیدا کند، مهاجرت از روستاها و تخلیه آنها چه تبعاتی بر امنیت غذایی و اقتصاد کشور خواهد داشت و اگر اراده‌ای برای متوقف یا کند کردن این روند وجود داشته باشد، چه راهکارهایی برای حفظ و توسعه روستاهای موجود منطقی‌تر و کارشناسانه‌تر است؟
دیدگاه تان را بنویسید