بزنگاه سرنوشت پس از یک دهه

اپراتور- پیمانکار تالیا زمانی امید هر دو بخش خصوصی و دولتی برای خروج از بازار تک‌قطبی، انحصاری و سیاه تلفن همراه بود اما دیری نپایید که قافیه را به رقیبان بعد از خود باخت و درگیری با چالش‌های سیاسی و فقدان پیش‌بینی‌های درست از روند سرمایه‌گذاری روی این پروژه، شکست آن را خیلی زود رقم زد. نخستین عرضه سیم‌کارت‌های اعتباری تلفن همراه در کشور با مشارکت پسته‌کاران رفسنجانی رقم خورد؛ پروژه‌ای که در ذات خود آمیخته با سیاست و اقتصاد حزب کارگزاران بود و دولت هم نتوانست به رغم سیاست‌های به موقع و خوشبینانه، نخستین پروژه ناشی از مشارکت بخش خصوصی و دولتی در توسعه بازار مخابراتی به ویژه تلفن همراه کشور را به سرانجام برساند. پروژه BOT اپراتور-پیمانکاری تالیا برای عرضه نخستین سیم‌کارت‌های اعتباری تلفن همراه پس از تجربه اپراتوری مخابرات دولتی قرار بود روشی کارآمد برای توسعه بازار و حرکت بر لبه تکنولوژی‌های مخابراتی دنیا باشد. پروژه‌ای که ابتدا با حمایت‌های دولتی وقت و سرمایه‌گذار خارجی وارد شد اما حالا به رغم شعار هوشمندانه آن یعنی «بگو، بخند، زندگی کن»، فرصتی برای لبخند زدن به نتیجه این سرمایه‌گذاری و ادامه حیات نیافت و حالا در آستانه پایان قرارداد 10‌ساله قرار است برای سومین بار سرنوشتی جدید برای آن تدوین شود و البته دیگر خبری از نام و نشان آن نخواهد بود. تالیا پس از فروش و واگذاری از سوی شرکت تعاونی مجتمع صنعتی رفسنجان عملاً تحت مالکیت هلدینگ‌های سرمایه‌گذاری زیرمجموعه ستاد اجرایی فرمان امام (ره) قرار گرفت؛ مجموعه‌ای که پیش از آن مالکیت 50 درصد به اضافه یک سهم شرکت مخابرات ایران را در دست گرفته بود و بالطبع می‌توانست سیطره مدیریتی‌اش را بر تالیای پیمانکار نیز بگستراند اما ناکام ماندن طرح‌ها و پروژه‌های آن به ویژه در بخش‌های سلامت موبایل و ارتباطات روستایی بار دیگر آن را به ورطه شکست کشاند. مالکان شرکت مخابرات ایران و حالا تالیا اکنون خواب دیگری برای تنها پروژه پیمانکاری اما در ظاهر اپراتوری تالیا دیده‌اند و می‌خواهند برای همیشه سرنوشت محتوم آن را با همراه اولی که به عنوان پولدارترین، درآمدزاترین و بزرگ‌ترین زیرمجموعه شرکت مخابرات ایران به شمار می‌رود، ادغام کنند تا به رغم همه زیان‌های وارده به اضافه زیان ناشی از عدم‌النفع اجرایی نشدن این پروژه در طول این سال‌ها که رقمی نجومی شده است، از دارایی‌های آن به نحو احسن بهره ببرند. دارایی‌هایی که به دلیل راه‌اندازی و توسعه‌های اولیه در بهترین زمان ممکن از بهترین ویژگی‌ها برخوردار است که می‌تواند شرکت مخابرات ایران را برای توسعه، بهینه‌سازی و روزآمد کردن شبکه همراه اول به منظور مهاجرت به نسل‌های سوم و چهارم تلفن همراه و به ویژه تحت پوشش قرار دادن تمامی نقاط روستایی و دورافتاده کشور با استفاده از شبکه GSM-WLL روستایی یاری کند. این روزها تمام دارایی‌ها و ارزش سرمایه‌ای تالیا روی میز مذاکره میان طرفین معامله یعنی شرکت مخابرات ایران و شرکت گسترش ارتباطات تالیا قرار دارد اما در راس هر دو آنها شرکت گسترش الکترونیک مبین ایران قرار دارد که می‌خواهد پروژه‌ای را که خواب‌های طولانی برای آن دیده و در نطفه خفه شده بود‌، به دلیل هزینه‌های جاری و زیان‌های وارده و استفاده بهینه از طیف فرکانسی، آنتن‌های BTS و ایستگاه‌های رادیویی از این جیب به آن جیب کرده و تبدیل به احسن کند تا دیگر مجبور نباشد نام و نشان یک پروژه شکست‌خورده را به دوش بکشد و هر بار در مجمع‌های عمومی صاحبان سهام شرکت مخابرات ایران از سوی سهامداران خرد مورد سوال و شماتت قرار بگیرد و هر بار وعده‌ای بدهد که توان اجرایی شدن آن وجود نداشته باشد.