سیگنال به سرمایه‌گذاران خارجی

اقتصاد ایران در سال گذشته با اعداد و ارقام نگران‌کننده‌ای روبه‌رو بود. رشد اقتصادی به منفی پنج درصد رسید. نرخ تورم نیز از 34 درصد در پایان سال گذشته عبور کرد. در چنین شرایطی و با توجه به هدف‌گذاری دولت مبنی بر رشد اقتصادی مثبت و تورم کمتر از 25 درصد در پایان سال 93، بسته سیاست‌های اقتصادی دولت برای خروج غیرتورمی از رکود در سال‌های 93 و 94 منتشر شد. در این متن به نقش مهم بازار سرمایه در تامین مالی فعالیت‌های بنگاه‌های اقتصادی و بودجه دولت اشاره شده است. چرا که هم‌اکنون بسیاری از بنگاه‌های اقتصادی و دولت در تنگنای شدید مالی به سر می‌برند و تامین مالی غیرتورمی بنگاه‌ها و بودجه دولت برای ایجاد تحرک در اقتصاد و خروج غیرتورمی از رکود یکی از نیازهای مهم اقتصاد کشور است، و در این بین نقش و اهمیت بازار سرمایه بیش از پیش برجسته است. لذا دولت در چارچوب سیاست‌های خروج از رکود اقتصادی در سال ۹۳، مجموعه سیاست‌هایی برای تنظیم و توسعه بازار اوراق بهادار و بورس‌های کالایی تهیه کرده است. یکی از این سیاست‌ها در این بسته، جذب سرمایه‌گذاری خارجی در بازار اوراق بهادار است. سرمایه‌گذاری خارجی‌ها، حلقه ارتباط اقتصاد داخلی با اقتصاد جهانی است که باعث ورود سرمایه، تکنولوژی، مدیریت و تخصص به کشور می‌شود. همچنین تقویت حضور آنها در اقتصاد داخلی می‌تواند خطر تحریم‌های اقتصادی را برای کشور کمتر کند. هرچند سرمایه‌گذاران خارجی تا پایان به نتیجه رسیدن مذاکرات از انجام توافق با ایران منع شده‌اند و به آنها اعلام شده، اگر اقدام به سرمایه‌گذاری کنند و توافق ژنو به نتیجه نرسد، تحریم خواهند شد. اما با وجود این محدودیت‌ها طی ماه‌های گذشته حجم عظیمی از گفت‌وگوهای هیات‌های بزرگ تجاری انجام شده که نشان‌دهنده علاقه و گرایش وافر برای حضور و سرمایه‌گذاری در ایران است. اما در بخش سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه ایران، چندی پیش نیز مدیرعامل سپرده‌گذاری مرکزی از صدور 37 کد معاملاتی سرمایه‌گذار خارجی در چهار صماه اول امسال خبر داد که نسبت به چهارماهه ابتدایی سال گذشته، افزایش چهار برابری نشان می‌دهد. با این حال کماکان به گفته رئیس سازمان بورس، میزان سرمایه‌گذاری خارجی در بورس کمتر از یک هزار میلیارد تومان است. واضح است که بازدهی بیش از 100 درصدی بورس تهران در سال گذشته توجه بسیاری از سرمایه‌گذاران را به خود جلب کرده است. اما سرمایه‌گذاران خارجی، ابتدا مجموعه عوامل سیاسی، اقتصادی، حقوقی و فرهنگی کشور هدف را مورد بررسی قرار می‌دهند و سپس به جمع‌آوری اطلاعات در خصوص بازار می‌پردازند. علاوه بر ثبات و شفافیت عوامل کلان ذکر شده، بایستی ساختار نشر اطلاعات مالی و معرفی فرصت‌های سرمایه‌گذاری جهت جذب سرمایه‌گذاری خارجی خصوصاً به زبان انگلیسی تقویت شود. برای مثال بازار سرمایه بایستی به صورت جدی به سمت گزارشگری مالی بین‌المللی که از IFRS پیروی می‌کند، حرکت کند. یک نکته دیگر نیز اینجاست که در حالی که تعداد معدودی سهام بالای یک دلار در بورس داریم، در صورت ورود میلیون‌ها دلار سرمایه‌گذاری، بازار اوراق بهادار چگونه قادر خواهد بود که آن را هضم کند و به حباب‌های قیمتی نینجامد. در بعد حقوقی نیز طبق آیین‌نامه سرمایه‌گذاری خارجی در بورس‌ها و بازارهای خارج از بورس مصوب 29 فروردین 1389، سرمایه‌گذاری خارجی در بورس‌های کشور به عنوان یکی از روش‌های سرمایه‌گذاری در اقتصاد در نظر گرفته شده است.