اتحاد سه‌جانبه

«طرف‌ها تدابیر موثری به‌منظور توسعه زیرساخت‌های موجود حمل و نقلی-ارتباطی با هدف تحکیم فرصت‌های موجود در امر حمل‌ونقل کالا و مسافر در امتداد کریدور حمل‌ونقل بین‌المللی «شمال-جنوب» اتخاذ خواهند کرد.» این بند از بیانیه پایانی نشست سه‌جانبه سران ایران، روسیه و جمهوری آذربایجان، احتمالاً از مهم‌ترین دستاوردهای سفر دوروزه حسن روحانی به باکو است. سفری که در روزهای یکشنبه و دوشنبه هفته گذشته انجام شد و طی آن، ایران با جمهوری آذربایجان شش تفاهمنامه و سند همکاری امضا کرد: «یادداشت تفاهم همکاری میان بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران و جمهوری آذربایجان» (که در نتیجه آن سیستم‌های کارت‌های بانکی ایران و آذربایجان با هم ترکیب می‌شود و شهروندان دو کشور می‌توانند از کارت‌های خود در هر دو کشور استفاده کنند)، «سند برنامه اجرایی همکاری‌ها در زمینه گردشگری» (که تسهیلات روادید فرودگاهی آذربایجان را برای ایرانیان فراهم می‌کند)، «یادداشت تفاهم همکاری در زمینه استاندارد»، «تفاهمنامه همکاری‌های امنیت الکترونیک»، «موافقتنامه همکاری در زمینه حفظ نباتات و قرنطینه گیاهی» و گل سرسبد آنها «پروتکل تمایل میان دولت جمهوری اسلامی ایران و جمهوری آذربایجان در زمینه تحقق کریدور حمل‌ونقل شمال-جنوب».
کریدوری 72۰۰ کیلومتری که ایران را از طریق جمهوری آذربایجان به روسیه و از راه گنجه به بنادر گرجستان و سپس کشورهای شرق اروپا متصل می‌کند. کریدوری که حسن روحانی آن را «از موضوعات اساسی میان دو کشور و کشورهای منطقه» برشمرده و گفته است: «این کریدور می‌تواند در اتصال منطقه قفقاز و حتی اروپا به کشورهای حوزه خلیج‌فارس نقش بسزایی ایفا کند.»
رئیس‌جمهور ایران در این سفر نسبت به کاهش تعرفه‌های تجاری با کشورهای منطقه اوراسیا نیز ابراز تمایل کرده و گفته است: «در تجارت دوجانبه باید به سمت کاهش تعرفه‌ها و تجارت آزاد حرکت کنیم و این مسیر باید در تجارت با اوراسیا ادامه یابد.» این موضع روحانی که هم در دیدار خصوصی با الهام علی‌اف، رئیس‌جمهور آذربایجان و هم در ملاقات دوجانبه با ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه ابراز شده، از سوی هر دو همتای او مورد تایید قرار گرفته است. پوتین با اعلام حمایت از حضور و مشارکت جمهوری اسلامی ایران در اوراسیا برای تجارت آزاد، حتی ابراز امیدواری کرده که «این مذاکرات تا پایان سال جاری انجام شود».