اخراجی‌های صنعت

حال زمین خوب نیست. این را مرگ سالانه سه میلیون نفر نشان می‌دهد که تنها با استنشاق هوای آلوده، جان خود را از دست داده‌اند. حال زمین خوب نیست و به نظر می‌رسد ایران در استفاده از صنایع سبز، عقب‌تر از دیگر کشورهاست. از یک‌طرف صنایع آلاینده بزرگ‌تر می‌شوند و از طرف دیگر، وضعیت محیط‌زیستی شهرهای صنعتی همچون تهران و اصفهان روز به روز بدتر می‌شود. در عین حال مرگ افراد بر اثر آلودگی هوا، بیشتر در کشورهای توسعه‌یافته صورت می‌گیرد. تعریفی که می‌توان در مورد واحدهای آلاینده داشت، تخلیه فاضلاب، انتشار ذرات، گازهای آلاینده، تخلیه پسماند و مواردی شبیه آن است که همه در ایران دیده می‌شود. همزمان، اتحادیه اروپا صنایع فولاد را به عنوان صنایع غیر‌پاک معرفی کرده است. این در حالی است که در ایران، کارخانه فولاد مبارکه به عنوان بزرگ‌ترین کارخانه فعال در حوزه فولاد قرار دارد که همین مساله نیز، اصفهان یعنی مقر این کارخانه را به یکی از آلوده‌ترین شهرهای دنیا تبدیل کرده است. این مساله پیش از این بارها از سوی مقامات اصفهان تایید شده بود تا جایی که سال گذشته رضا امینی رئیس شورای شهر اصفهان عنوان کرده بود که «اصفهان به عنوان یکی از آلوده‌ترین شهرهای جهان شناخته شده و امروز باید مسوولان استان به این اتفاق عکس‌العمل نشان دهند». اما در این میان، نوک پیکان بیشتر انتقادها چه در اصفهان و چه در دیگر شهرها، به سمت صنایع آلاینده از جمله صنعت فولاد است. پیش از این مدیرعامل فولاد مبارکه اصفهان عنوان کرده بود که سالانه 180 میلیارد تومان صرف کنترل آلایندگی این کارخانه می‌شود. همین مساله به خوبی نشان از آلوده بودن صنعت فولاد دارد که بر همین اساس در زمره صنایع سبز قرار نگرفته است. تاکنون نیز اخطارهای بسیاری در این رابطه عنوان شده تا جایی که چندی پیش مساله ثبت پایش و برخوردهای قانونی با این نوع آلودگی مطرح شد. بر این اساس اعلام شده بود که محیط زیست می‌تواند طبق برنامه پنجم توسعه همه این صنایع را به ثبت پایش آنلاین موظف کند. با این حال، مساله برخورد با صنایع آلاینده، سال گذشته روند جدی‌تری به خود گرفت تا جایی که مجلس شورای اسلامی لزوم پاک کردن آلایندگی این صنایع را تصویب کرد. با این حال، با وجود گذشت یک سال از این اتفاق، هنوز هم 60 درصد صنایع ایران، آلوده هستند. شاید بر همین اساس هم بود که در هفته‌های گذشته خبرهایی مبنی بر لغو مجوز صنایع آلاینده محیط‌زیست اعلام شد. در چنین شرایطی، وزارت صنعت خود در مقابل صنایع آلاینده همچون فولاد قرار گرفته تا شاید از طریق این برخورد قهری بتواند بخشی از صنایع خود را سبز کند. رسول یاراحمدی مدیرکل ایمنی، محیط زیست و انرژی وزارت صنعت، معدن و تجارت در همین رابطه اعلام کرده است که مجوز صنایعی که تا پایان امسال برنامه خود را برای رفع آلودگی اعلام نکنند ابطال خواهد شد. با این حال مشخص نیست که آیا با پایان گرفتن این مهلت قانونی، صنایعی که آلایندگی خود را برطرف نکرده‌اند مجوزشان لغو می‌شود یا خیر، چرا که در راس این صنایع، فولاد قرار دارد که گستردگی آن در کشوری همچون ایران غیرقابل‌انکار است. در چنین شرایطی دولت در صورت اثبات آلایندگی صنایعی همچون فولاد، باید مجوز فعالیت آنها را لغو کند؛ مساله‌ای که در حین ضربه به تولید می‌تواند شوک موثری برای پاک کردن زمین از صنایع آلوده شود.