ادوار تجاری و بازار مسکن

بخش مسکن بر اساس نوسانات ادواری و بلندمدت به‌طور متوسط هر پنج سال یک‌بار یک سیکل رکود و رونق را طی می‌کند. آمارها نشان می‌دهد آخرین رونق ایجادشده در بخش، مربوط به سه‌ماهه پایانی سال 1391 تا سه‌ماهه اول سال 1392 است. از سه‌ماهه دوم 1392 بخش ساخت و ساز مسکن با رکود مواجه شد. برخی تحلیلگران بخش مسکن معتقدند: روال عادی سیکل‌های رونق و رکود بیان می‌کند؛ رونق بعدی بخش مسکن نباید زودتر از نیمه دوم سال 1394 اتفاق بیفتد. اما در کنار این موضوع، به نظر می‌رسد با اتفاقاتی که در سال‌های اخیر اقتصاد کشور مبتلا به آن بوده است سیکل طبیعی بسیاری از تحولات اقتصادی دچار تغییر شود و سرعت و شدت تحولات تا زمانی که تعادل عمومی به بخش‌ها برگردد، بیشتر خواهد شد. چنان که برخی حوزه‌های بخش مسکن با وجود ثبات رویه، در نیمه نخست امسال آمارهای متفاوتی از سال 92 را از خود برجای گذاشتند.

بنابر آخرین اطلاعات منتشر‌شده از دفتر اقتصاد مسکن وزارت راه و شهرسازی در پنج‌ماهه ابتدایی سال جاری مجموعاً شش هزار و 188 پروانه ساخت و ساز صادر شده است. در این بازه زمانی 57 هزار و 453 واحد مسکونی در تهران ساخته شده است که نسبت به مدت مشابه سال گذشته 51 درصد کاهش داشته است. به این معنا که هر پروانه ساخت و ساز به طور متوسط به 9 واحد مسکونی تبدیل شده است. متوسط زیر‌بنای هر واحد مسکونی 162 مترمربع و سطح کل زیر‌بنای مسکونی واحدهای ساخته‌شده به 9 میلیون و 290 هزار مترمربع رسیده است. این آمار اگرچه کاهش مجدد تمایل سازندگان به ساخت‌و‌ساز را در نیمه نخست سال نشان می‌دهد اما با ادامه روند نزولی قیمت مسکن از ابتدای سال تاکنون (مجموعاً 7/0 درصد) معاملات مسکن در مسیر مخالف آن قرار گرفته است.

با کاهش 7/0‌‌درصدی میانگین قیمت واحد مسکونی در تهران در نیم سال 93، حجم خرید آپارتمان در این کلانشهر طی همین مدت 88 درصد نسبت به نیمه نخست 92 افزایش پیدا کرده است. در این مدت 105 هزار و 477 واحد مسکونی در پایتخت خرید و فروش شده است. بر اساس اطلاعات دریافتی از سامانه رهگیری معاملات مسکن، کل معاملات شامل خرید و اجاره و پیش‌خرید و... آپارتمان در شهر تهران در نیمه اول امسال 54 درصد نسبت به نیمه اول سال گذشته افزایش داشته است. در این مدت، معاملات اجاره و پیش‌خرید آنچنان افزایش پیدا نکرده و آنچه باعث این رشد شده، اثر معاملات خرید بوده است. مطابق این اطلاعات در شش‌ماهه اول امسال 104 هزار و 520 قرارداد اجاره و شش هزار و 602 قرار‌داد پیش‌فروش تنظیم شده است. در نیمه اول امسال، در مجموع 220 هزار فقره انواع معاملات خرید و اجاره و پیش‌خرید در بنگاه‌های املاک شهر تهران تنظیم شد. رشد 54‌درصدی در کل معاملات مسکن طی نیمه اول سال 93 بعد از کاهش 23‌درصدی در سال 92 اتفاق افتاده است.